بامداد جنوب: حدود هشت ماه است که ویروس کرونا در کشور شایع شده؛ اما هنوز راهبرد روشنی برای سفرهای داخلی وجود ندارد، در نتیجه با هر تعطیلی، نگرانی‌ها از بابت شیوع بیشتر ویروس کرونا اوج می‌گیرد.
به عنوان خبرنگار صفحه جامعه که هشت ماه است هر روز آمار کرونا را زیر رو کرده‌ام. گزارش‌های متفاوت و مختلف در این خصوص نوشته‌ام. باید اعتراف کنم، نوشتن از کرونا و هشدارهایش به امری عادی و آشنا مبدل شده است که نیازمند آشنایی‌زدایی در سطح ملی است.
البته آن‌قدر گفته شده و جدی گرفته نشده است که آدمی از نوشتن درباره چنین موضوعی هرچند مهم و مرگبار احساس یاس و پوچی می‌کند. با این حال وضع هر روز وخیم‌تر و بحران شدیدتر شده است.
هر روز دکتر سیما سادات لاری بر شبکه خبر تعداد آمار فوتی‌های کرونا را اعلام می‌کند. مثل اعلام نتیجه بازی فوتبال دو تیم پرت در گوشه پرت‌تر دنیا، مردم می‌بینند، می‌شنوند، می‌دانند؛ اما درک و فهم عمق چنین امری محال است. مگر اینکه فرد خود درگیر ماجرا شده باشد.
وقتی از مرگ 270 نفر در روز صحبت می‌شود، یعنی پایان مرگ دردناک یک مادر، یک پدر، یک فرزند... یعنی پایان کسانی همچون اکبر عالمی، خسرو سینایی... اما این پدیده چنین عادی‌شده است که بودونبود کسی تفاوت ندارد.
هر بار که ایام تعطیلی رسید و تن ما لرزید؛ چون یک‌باره اکثریت به سرشان می‌زند تا همچون دوران پیش از کرونا باروبندیل سفر را ببندند و به مسافرت بروند. این پدیده جدیدی نیست. عبارت‌هایی همچون «فقط خودمونیم»، «ما که جایی نمی‌ریم»، «ما که مراقبیم»، «کرونا که تموم نمی‌شه» توجیه مسالمت‌آمیز مردم با ویروس کروناست.
حالا وزیر بهداشت روز چهارشنبه (۲۳ مهرماه) در آستانه آغاز تعطیلات پایان هفته درحالی‌که بسیاری بار سفر را بسته و راهی شده‌اند، از منع رفت‌وآمد در پنج شهر به مدت سه روز تعطیلی ماه صفر خبر داده است.
سعید نمکی گفته است: «روز گذشته از رئیس‌جمهور درخواست کردم اجازه دهند در پنج شهر مهم که شیوع بالاست مانند کلان‌شهر تهران، کرج، مشهد، اصفهان و ارومیه در سه روز تعطیلی منع عبور و مرور و محدودیت رفت‌وآمد اعلام کنیم که بلافاصله موافقت کردند و به دستگاه‌های مربوط ابلاغ کردند.»
این تصمیم مقطعی وزارت بهداشت ظاهراً فقط سفرهای جاده‌ای را نشانه گرفته و همانند دوران اولیه شیوع کرونا محدودیتی برای سفر با وسایل نقلیه عمومی (ریلی، هوایی و ...) قائل نشده است. از طرفی مشخص نیست در تعطیلات پیش رو سفر در استان‌های دیگر چه وضعی داشته باشد و چگونه مدیریت شود.
به نظر می‌رسد هنوز راه‌حلی برای سفر در داخل کشور وجود ندارد و تصمیم‌های ناپایدار با توجه به تعطیلات ماه‌های پیش رو و البته جهش‌ها و تغییرات ویروس کرونا ـ به گفته وزیر بهداشت ـ چندان نتواند به مدیریت سفرهای داخلی کمک کند.
اگرچه در همین تدابیر گنگ و نامفهوم محدودیت سفر جاده‌ای برای پنج شهر اعمال‌شده است و مشخص نیست چرا پایتخت‌نشینان فراموش کرده‌اند در جنوب کشور در استان‌هایی همچون بوشهر فصل گردشگری آغازشده است و با کاهش نسبی دمای هوا مسافران بسیاری به این استان روانه می‌شوند. گویا آنچه همچنان در ذهن آن‌ها از سفر متبادر می‌شود شمال است و شمال.
در تمامی دوران بعد از تعطیلات در بوشهر شاهد افزایش روند شیوع کرونا بوده‌ایم؛ اما تصمیمات قاطع و درست در این‌باره گرفته نشده است.
حالا دیگر خبری از ایست و بازرسی‌های تب سنجی، ضدعفونی و پاشیدن مواد به زمین و زمان در دوران نخست کرونا دیده نمی‌شود. عادی انگاری به اوج خود رسیده است. تا جایی که حتی در تاریکی ساحل و خاموشی روشنایی، همچنان قطار مسافران ردیف است و همه در کورسوی نوری از دور روی مفرش خود لم می‌دهند و قلیان چاق می‌کنند.
این نکته نیز باید یادآور شد که با کاهش نسبی دمای هوا، دیگر فقط شب و ساحل محل اطراق و تفرج مسافران نخواهد بود. البته مردم بومی بوشهر هم کم از مسافران ندارند. آن‌ها هم با خنک شدن هوا و وزش نسیم پاییزی قلیان به دست به خیل مسافران پیوسته‌اند.
در آخرین تعطیلی ستاد کرونا استان بوشهر، بعد از پایان به خاطر آورد که باید محدودیتی نیز اعمال شود. برای همین مصوبه محدودیت یک‌هفته‌ای اعلام شد. بااین‌حال این مصوبه در حضور مردم تاثیری نداشت. در عادی انگاری آن‌ها. تنها کاسبان شکست‌خورده که پیش از این نتوانسته‌اند زیر بار کرونا کمر راست کنند، همچنان در همان وضع رکود ماندند.
به‌راستی چه تفاوتی میان بازار شهری، جمعه‌بازار و ساحل دریاست که در آنجا چراغ‌ها روشن و اینجا خاموش می‌شوند؟ دقیقاً منطق ستاد کرونا برای تصمیماتی این‌چنینی چیست؟ چرا از مسوولان استانی کسی در پایتخت صدای بوشهر را نمی‌رساند که این استان تازه فصل گردشگری‌اش آغاز شده است؟
رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت از پیشنهاد و درخواست این وزارتخانه به ستاد ملی مقابله با کرونا برای اعمال محدودیت رفت‌وآمد و سفر در پنج شهر و استان در تعطیلات پیش رو و اعمال این محدودیت‌ها از خبر داده است.
دکتر کیانوش جهانپور در با اشاره به روند افزایشی ابتلا، بستری و مرگ‌ومیر ناشی از کووید-۱۹ در کشور و لزوم اتخاذ تدابیر لازم و اعمال محدودیت در رفت‌وآمد و سفر به‌ویژه با توجه به تعطیلات پیش رو، گفت: بر همین اساس وزارت بهداشت برای حداقل سه روز تعطیلات پیش رو، درخواست محدودیت تردد به/از پنج شهر که شیوع کرونا در آن نسبتاً بالاست را به ستاد ملی مقابله با کرونا ارائه کرده که موضوع جهت اجرا به کمیته امنیتی اجتماعی و دستگاه‌های مسوول ابلاغ‌شده است.
به گفته وی هرچند که در حال حاضر تمام تعداد استان‌ها و شهرستان‌های در شرایط قرمز کرونا، افزایش‌یافته است و کل کشور قرمز تلقی می‌شود، اما برای تعطیلات پیش رو محدودیت رفت‌وآمد در کلان‌شهر تهران، کرج، مشهد، اصفهان و ارومیه پیشنهادشده است. این محدودیت‌ها از ساعت ۲۴ (چهارشنبه) تا ظهر روز یکشنبه بعد از تعطیلات ادامه خواهد داشت.
همچنین به گفته رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ویروس کرونا باکسی شوخی و رودربایستی ندارد و بدون اعمال محدودیت و ابزارهای قانونی باید منتظر پاییز سیاه باشیم.
کیانوش جهانپور البته در توییت خودش نیز همین بحث را ادامه داده است و گفت: بدون اعمال محدودیت و بدون استفاده از ابزارهای قانونی و حاکمیتی برای توقف سفرها و ترددهای غیرضروری و اجباری کردن رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی و استفاده همگانی از ماسک، وضعیت قرمز که سهل است، باید در انتظار پاییز سیاه بود. ما و شما اگر رودربایستی داریم، اما کرونا باکسی شوخی ندارد.
در همین خصوص یک کارشناس ارشد مدیریت بحران رفتن به سفر را در شرایط فعلی عامل اصلی در تشدید بحران کرونا برشمرد.
محمد فرید لطیفی با اشاره به تاثیر سفر بر بحران کرونا گفت: واقعیت این است که باید بپذیریم با اوج‌گیری دوباره کرونا در کشور و رکوردهایی که بارها و بارها در تعداد قربانیان و مبتلایان این ویروس در کشورمان ثبت‌شده در یک شرایط بحرانی قرار داریم.
وی با بیان اینکه برای گذر از شرایط بحران تمام افراد و ارکان جامعه دارای مسئولیت‌هایی هستند، گفت: یکی از اصلی‌ترین مسئولیت‌ها و وظایف مردم، رعایت پروتکل‌ها و پرهیز هر آن چیزی است که منجر به افزایش شمار مبتلایان و خدایی ناکرده قربانیان کرونا می‌شود.
به گفته لطیفی در شرایط فعلی استفاده از ماسک و پرهیز از سفر مهم‌ترین عامل برای قطع زنجیره انتقال کرونا ویروس است و البته باید توجه داشته باشیم که علاوه بر سفرهای بین‌شهری، حتی سفرهای داخل شهری هم منجر به شیوع کرونا خواهد شد به همین دلیل نیز لازم است شهروندان از سفر بین‌شهری پرهیزکرده و سفرها و ترددهای داخلی شهری خود را نیز به حداقل برسانند.
این کارشناس ارشد مدیریت بحران با اشاره به افرادی که سفر را محدود به حضور در خودرو و خانه یا ویلای شخصی خود می‌دانند نیز گفت: سفر الگوی گسترش و شیوع بیماری را تغییر می‌دهد و ممکن است استانی با وضعیت سفید را به حالت اضطرار بکشاند. اگر فرض کنیم یک نفر با خودروی شخصی‌اش از یک مبدا تا مقصدی معین حرکت کند، آیا می‌تواند در طول مسیر بنزین نزند؟ توقف نکند و ...؟ حال تصور کنید چند هزار نفر با همین تصور وارد جاده‌ها شوند و تنها پنج درصد از آن‌ها در یک مجتمع بین‌راهی توقف کنند.
وی در خصوص مخاطرات چرخه ویروس به‌وسیله مسافران، خاطرنشان کرد: اگر یک نفر مبتلابه کرونا در این مجتمع حضورداشته باشد می‌تواند فقط در فضایی مانند سرویس بهداشتی، پمپ‌بنزین و سوپرمارکت و ... در این مجتمع دستکم ۱۰ نفر را آلوده کند. این ۱۰ نفر هرکدام سوار برخودرویی خواهند شد که دو تا چهار سرنشین دارد و به مقاصد مختلفی خواهند رفت و این چرخه تکرار خواهد شد.
به گفته لطیفی این مثال صرفاً در مورد افرادی است که با خودروی شخصی و به منزل یا ویلای شخصی‌شان می‌روند، سفر با اتوبوس و هواپیما و وسیله نقلیه عمومی که ریسک بسیار بالاتری دارد و در نتیجه آن توان و انرژی زیادی باید صرف مدیریت این بحران شود.
وی با بیان مثالی ملموس‌تر، گفت: تردد غیرضروری و سفر رفتن در زمان بحران کرونا و در شرایطی که کادر درمان در حالت فوق‌العاده مشغول فعالیت هستند، مانند این است که به‌جای خاموش کردن آتش، روی آن بنزین بریزیم.
پربازدید ها