بامداد جنوب: معاون مدیرعامل اکتشاف نفت با اعلام این خبر که در خلیج فارس یک دکل در میدان یلدا در حال حفاری و نزدیک است که به هدف برسد، بیان کرد: ما ممکن است از نظر تکنولوژی عقب باشیم، اما به‌خاطر نیرو‌های متخصصی که داریم از کشور‌های دیگر جلوتر هستیم، در حفاری از هر سه چاه دو چاه به نتیجه می‌رسد، حتی سال گذشته در ایران هر دو چاهی که حفر شد به نتیجه رسید.

اکتشاف، اولین حلقه از زنجیره عملیاتی صنعت نفت است و زیربنای گسترش و توسعه صنعت نفت بر اساس آن گذاشته می‌شود. مقدار اکتشاف و اندازه میدان‌های نو نشان‌دنده جایگاهی است که کشور‌های تولیدکننده نفت در آینده خواهند داشت. بررسی میدان‌های کشف شده در سال‌های اخیر نشان می‌دهد که نباید دیگر انتظار کشف میدان‌های بزرگی همچون آزادگان، یادآوران و پارس‌جنوبی که در گذشته کشف شده‌اند را داشته باشیم و بعید است که میدان‌هایی با این اندازه در آینده کشف شوند. نکته مهم آن است که در دنیا ضریب موفقیت اکتشاف بر اساس تعداد چاه‌های موفق نسبت به چاه‌های حفر شده سنجیده می‌شود. بر این اساس متوسط ضریب موفقیت چاه‌های اکتشافی در ایران ۶۰ درصد باوجودی که متوسط این شاخص در دنیا حدود ۳۰ درصد است.

ضریب جایگزینی به معنای آن است که در دوره زمانی انجام اکتشاف چه مقدار نفت و گاز تولید می‌شود و اکتشاف جدید تا چه حد توانسته از نفت و گاز قابل استحصال تولیدی را جبران کند. بر اساس این شاخص، شرکت مدیریت اکتشاف توانسته در برنامه توسعه پنجم ۸۰ درصد نفت و ۱۹۰ درصد گاز قابل استحصال در بازه شش‌ساله برنامه را جایگزین کند. در دنیا، اکتشاف را مثل یک قمار می‌دانند به این معنی که هر قدر مطالعات اولیه، زمین‌شناسی و ژئوفیزیک خوب انجام شود، از هر سه چاهی که حفر می‌شود یک چاه به هیدروکربن می‌رسد، البته در کشور‌های صاحب‌نام هم تا زمانی که حفاری نشود نمی‌توان با اطمینان گفت که نفت و گاز وجود دارد یا خیر.

کشور ایران ممکن است به لحاظ تکنولوژی و فناوری کمی عقب باشد، اما به لحاظ وجود نیرو‌های متخصص از کشور‌های دیگر جلوتر هستیم، در مجموع در حفاری از هر سه چاه دو چاه به نتیجه می‌رسد. یعنی ریسک اکتشافی ما پایین است، اما این موضوع هم در اکتشاف معمول است که چاه حفر شود و به هیدروکربن نرسیم. معاون مدیر عامل اکتشاف نفت روز گذشته از تکمیل فرایند کار اکتشاف میدان نفتی یلدا خبر داد و بیان کرد: اگر شرایط به درستی پیش برود در هفته‌های آینده خبر کشف این میدان نفتی اعلام خواهد شد. میدان یلدا در ۳۰ کیلومتری شرق میدان پارس جنوبی قرار دارد و اگر نتیجه از لحاظ کشف هیدروکربوری مثبت باشد کمک شایانی به میدان پارس جنوبی خواهد شد. تاسیسات میدان پارس جنوبی به این پروژه، نزدیک است. این موضوع مزیت‌های زیادی را برای تسریع در زمان بهره‌برداری به‌دنبال دارد، باتوجه به اینکه این میدان یک میدان استراتژیک است امیدواریم نتیجه کار مثبت باشد.

سیدعلی معلمی افزود: در حال حاضر در مرحله تست هستیم، اکنون شرکت ملی نفت و گاز پارس همکاری ویژه‌ای با ما دارد و در عمل درگیر این طرحهستند تا بتوانیم در سریع‌ترین زمان نتیجه را اعلام کنیم. اکتشاف مراحل متفاوتی دارد، تمام مراحل به پایان نرسیده و باید تولید صورت گیرد تا بتوان نتیجه قطعی را اعلام کرد و منتظر نتایج خوب هستیم. تاکنون تا عمق لایه گازی پیش رفتیم که حدود ۴۵۰۰ متر است. انتظار داریم که در چند هفته آینده این کشف به نتیجه برسد اگر مثبت بود اعلام می‌شود، اما درصدی احتمال نیز وجود دارد که منفی باشد.

یلدا؛ کشف جدید ۲۰۲۰

وی درباره حوزه‌های جدید اکتشافی گفت: شاید ما حدود ۷۰ تا ۸۰ میدان کشف شده توسعه‌نیافته داشته باشیم، در خلیج‌ فارس یک دکل در میدان یلدا در حال حفاری و نزدیک است که به هدف برسد. احتمالا تا دو هفته آینده ماحصل تمام زحماتی را که در طول چند سال کشیدیم، خواهیم دید. اکتشاف کار پراسترسی است، آنچه در مورد میدان یلدا پیش‌بینی شده اینکه اکنون در عمق سه هزار متری هستیم شاید کمتر از ۱۰۰ متر دیگر باید حفاری شود تا تست کنیم که چه جوابی دارد.

اکتشاف در شرایط تحریم و فروش نرفتن نفت لازم است؟

معاون مدیر عامل اکتشاف نفت درباره جایگاه اکتشاف در شرایط کنونی تحریم و محدودیت مالی توضیح داد: بسیاری مطرح می‌کنند حال که نمی‌توانیم تولید کنیم چرا باید اکتشاف کنیم؟ در این شرایط اکتشاف به چه درد می‌خورد؟ پاسخ اینکه اتفاقا شرکت‌های بزرگ نفتی و کشور‌های صاحب‌نام فعالیت‌های اکتشافی را زمانی که قیمت نفت پایین آمده و تولید کم می‌شود، انجام می‌دهند، چون هم زمان‌بر است و هم اینکه بتوانند حجم ذخایر خود را بالا ببرند، زیرا حجم ذخایر قابل استحصال یک کشور مبنای بحث مهم تولید است؛ بنابراین افزایش میزان ذخایر مهم است، اگر تصمیم بگیریم یک میدان را توسعه دهیم پنج تا شش سال دیگر به نتیجه می‌رسیم، بنابراین باید از قبل کار اکتشاف را شروع کرده باشیم، ما برنامه امروز را تنظیم نمی‌کنیم، برنامه‌ها برای شرایط نرمال و زمانی است که کشور امکان تولید داشته باشد، آن زمان نمی‌توان منتظر ماند که تازه شروع به اکتشاف کنیم، زیرا باید تولید را بالا ببریم.

معلمی افزود: باید ذخایر آماده برای توسعه داشته باشیم، تا چنانچه شرکت‌های بین‌المللی هم ورود کردند برای تولید و افزایش میزان آن، حجم ذخایر را بدانیم. فاصله اکتشاف و تولید طولانی است، باید از قبل فاصله را طی کرده و آماده باشیم تا زمانی که نیاز به تولید است، دستمان پر باشد. ضمن اینکه حجم اکتشاف و مشخص‌شدن ذخایر، جایگاه و سهم کشور را در بازار منابع هیدروکربوری تثبیت می‌کند، در واقع اکتشاف پشتوانه میزان تولید و سهمیه است.