کریم جعفری
رسانههای رسمی روسیه بعدازظهر روز گذشته در خبری
اعلام کردند که یک فروند بالگرد میل 24 ارتش روسیه با آتش برقرار شده از جمهوری
خودمختار نخجوان سرنگون شده است. کانال اخبار سوریه مدارک متقنی در دست دارد که بیش
از 1500 نظامی اعزامی از طرف اردوغان در طول هفتههای گذشته وارد نخجوان شده و در
مناطق مختلف آن مستقر شدهاند. با توجه به حضور این نیروها و اقدامات خرابکارانه و
خارج از اصول آنها، بهنظر میرسد که بالگرد روس هم با آتش همین اوباش سرنگون شده
باشد. ارتش اردوغان پیش از این هم سابقه کمین گذاشتن و حمله مخفیانه و دزدکی به
هواگردهای روسی را داشته است، اقدامی که نشان میدهد دستهایی در کار است که نمیخواهد
اجازه دهد آتشبس در این منطقه برقرار شود.
این اقدام ترکیه در واقع تکرار سناریویی است که پیش
از این اردوغان آن را در شمال سوریه آزموده بود. یک فروند سوخو 24 ارتش روسیه که
در حال بمباران تروریستهای تکفیری مورد حمایت اردوغان در جبهه شمالی بود، در
کمین یک فروند اف16 ارتش اشغالگر ترکیه قرار گرفته و از داخل خاک ترکیه با موشک
امرام منهدم میشود. اتفاقی که آن روز باعث بروز بحرانی عمیق و بیسابقه در روابط
آنکارا و مسکو شد.
با این حال، پس از مزخرفگوییهای اولیه اردوغان و
احمد داوود اوغلو که آن روزها در جایگاه نخستوزیری ترکیه نشسته بود که خیلی هم
خوب کردیم که زدیم و باز هم میزنیم، اما تحریمها و فشارهای روسیه باعث شد که
اردوغان و نزدیکانش خیلی زود از برج توهم پایین آمده و ضمن عذرخواهی رسمی و پرداخت
خسارت وارد شده به طرف روس، تلاش کنند به هر شکل ممکن دل روسها را بهدست
بیاورند. اردوغان آن روز با سرنگونی این جنگنده روسی میخواست عصبانیت خود از حضور
ارتش روسیه برای کمک به دولت سوریه را اعلام کند، اما در نهایت این اقدام خطرناک
باعث شد طرفین در کنار ایران بخشی از راهحل مشکلات سوریه شوند.
آن تجربه حالا در قفقاز باید تکرار شود. به باور
من، سرنگونی بالگرد ارتش روسیه، آن هم در خاک ارمنستان علاوه بر آنکه عامدانه
بوده، با نظارت و حضور نظامیان ترکیهای صورت گرفته است. با توجه به آنکه روسها
بهرغم برخی لفاظیها مبنی بر اینکه حاضرند با ترکیه در مورد موضوع قرهباغ وارد
مذاکره شده و جایگاه آنکارا را در این مورد به رسمیت میشناسند، اما روی زمین و
عالم واقع چنین چیزی اتفاق نیفتاده و روسها فقط حرف زده و حاضر نیستند بهسادگی
با ارودوغان و دولتش اینجا هم وارد مذاکره شوند.
به همین دلیل اردوغان تصمیم گرفت تا تجربه شمال
سوریه را تکرار کرده و با سرنگونی یک فروند بالگرد ارتش روسیه در خاک ارمنستان این
پیام را به مسکو مخابره کند که خواستار نشستن بر سر میز مذاکره با طرف روس است!
اینکه تا چه اندازه این مهم از طرف روسها قابل پذیرش باشد، خود نکته دیگری است،
اما این یک واقعیت تلخ است که رئیسجمهور ترکیه برای رسیدن به اهدافش دست به هر
کاری میزند. اینکه پاسخ روسها اینبار چه باشد، موضوعی است که خیلیها دوست
دارند بدانند، اما اگر بر خلاف انتظار پدرخوانده تروریستها پوتین این بار به جای
مذاکره دست به اقدام متقابل زد، آن وقت بازی به کجا خواهد رسید؟
قمارهای خطرناک اردوغان در سطح منطقه باعث
شده تا ترکیه امروز هیچ دوستی جز گروهی ماده شغال زوزهکش که ماهی 200 دلار از
دستگاه امنیتی اردوغان پول میگیرند نداشته باشد. این جمع اندک که صدای بلندی هم
دارند باوجود هزینه بسیار زیاد، هنوز هیچ توفیقی در بهبود چهره بد و زشت اردوغان که
نقش بسیار مهمی در ویرانی کشورهای منطقه و ریختن خون دهها هزار نفر از مسلمانان
داشته باشد، نداشتهاند. به همین دلیل ما باید منتظر واکنش رسمی
طرف روس باشیم، هر چند با توجه به تجربیات قبلی و همچنین نوع رفتار اردوغان بهنظر
میرسد که روسها دست به اقدام خاصی علیه ترکیه نخواهند زد، اما بازی برای الهام
علیف کمی سخت خواهد شد.
بر اساس بیانیهای که ارتش روسیه منتشر کرده، این
بالگرد ساعت 17:30 به وقت محلی در حال حمایت از یک ستون از نیروهای پیاده ارتش روسیه
که در ارمنستان در حال جابهجایی بودند هدف حمله سامانه پدافندی قرار گرفت و
سرنگون شده است. در این حادثه دو نفر کشته و یک نفر هم بهشدت زخمی شده است.
روسیه با ارمنستان پیمان دفاعی مشترک دارد و با
توجه به انتشار اخبار متعددی در مورد احتمال ورود نظامیان اشغالگر ترکیهای و همچنین
تروریستهای تفکیری به خاک ارمنستان برای قطع محور جنوبی این کشور برای ارتباط
دادن باکو به نخجوان و از آنجا به آنکارا و استانبول، این نیروها در حال جابهجایی
و تقویت مواضع دفاعی بودهاند. آنچه مشخص است جریان مافیایی باکو و آنکارا با این
فکر که هر اقدامی که کنند کسی کاری به کارشان ندارد، در صدد هستند تا به هر شکل
ممکن این فکر اشتباه را عملیاتی کنند که بدون شک، طرفهای ذینفع اجازه این مهم را
نخواهند داد. کما اینکه، طرف ارمنی اگر تن به این کار بدهد، محاصره کامل خواهد شد.