احمد خیراندیش

پایین آمدن بهای مرغ در شرایط فعلی مقطعی خواهد بود و هیچ عمقی نخواهد داشت. دلیل این مساله را می‌توان در مشکلات زیرساختی مورد اشاره قرار داد، چراکه حل بحران فعلی صرفا با عرضه مرغ و فراورده‌ها نهایی نخواهد بود و نیاز است فکری عمق‌تر برای این مساله داشت.

روز یکشنبه وزیر جهاد کشاورزی در اظهارنظری مدعی شد که دست دلالان و واسطه‌ها را در عرضه مرغ قطع کرده‌ایم اما او توضیح نداد که آیا در این حوزه کارهای زیربنایی مهمتری مانند حل مشکل نهاده‌های دامی را هم انجام داده است یا نه. در شرایطی که واردات نهاده‌های دامی در کشور به‌دست چند نفر معدود است و شاید بیش از نیمی از نهاده‌ها را فقط یک نفر وارد کرده و او می‌تواند با انجام ندادن وظایف خود بار دیگر بحران درست کند، آیا این امید وجود دارد که مشکل برای همیشه حل شود؟

در حالی که بخش عمده‌ای از این نهاده‌های دامی وارداتی بوده، نیاز به ارز دارند و واردکنندگان با استفاده از ارز دولتی نهاده‌ها را وارد و به بهای بازار آزاد می‌فروشند، آیا باز هم می‌توان امیدوار بود که مشکلات حل شود و قیمت مرغ و تخم‌مرغ به ثبات برسد؟ برخی از مسوولان صنفی در حوزه مرغ‌داری نگاهی دارند که نشان می‌دهد مشکلات آن این طیف متفاوت از دولتی‌ها می‌بینند.

دبیرکانون مرغداران گوشتی با اشاره به توزیع مرغ ۱۸ هزارو۵۰۰ تومانی در بازار گفت: شرکت پشتیبانی امور دام ذخایر خود را وارد بازار کرده و قیمت‌ها را شکسته است. این اقدام چون پشتوانه‌ای ندارد در بلندمدت اثرگذار نخواهد بود، زیرا ذخایری که وارد بازار می شود باید جایگزین داشته باشد.

به‌گفته پرویز فروغی، نهاده‌های مورد نیاز مرغداری‌ها در این مدت به صورت کامل تامین نشد و همین امر باعث شد که اکثر مرغداران نهاده‌های مورد نیاز خود را از بازار آزاد تهیه کنند، گفت: در بازار آزاد نیز هرکس به هر قیمتی که می خواهد نهاده ها را می فروشد. قیمت هر کیلو سویا از ۱۶ هزارتومان شروع می شود و هفته پیش به ۲۰ هزارتومان هم رسید. همچنین هر کیلو ذرت تا ۵۰۰۰ تومان هم فروخته می شود. از طرفی قیمت مصوب نهاده ها هم افزایش یافته است؛ به طوری که قیمت ذرت از هر کیلو ۱۵۰۰ تومان به ۱۷۰۰ تومان رسیده و سویا نیز از ۲۴۵۰ تومان به ۳۳۰۰ تومان رسیده است.

دبیرکانون مرغداران گوشتی با اشاره به اینکه اگر کل نهاده‌ها با قیمت‌های مصوب برای مرغداران تامین شود، قیمت مرغ زنده کیلویی ۱۷هزار و ۵۰۰ تا ۱۸ هزار تومان خواهد شد، گفت: تا کنون ۵۰ درصد نهاده ها تامین شده است. البته این موضوع هم وجود دارد که همین مقدار هم حتی به موقع به دست برخی از مرغداران نرسیده است، زیرا با کاهش طول پرورش مرغ به ۴۰ روز و از آن طرف مدت زمانی که برای بارگذاری سفارش‌ها، تخصیص و تحویل سپری می‌شد، اکثر تحویل نهاده ها از ۴۰ روز می گذشت و سهمیه به‌نوعی می‌سوخت و مرغداران مجبور بودند تمام نهاده‌های مورد نیاز خود را از بازار آزاد تهیه کنند و از آن طرف، مرغ‌هایشان را با قیمت مصوب بفروشند.

فروغی در ادامه بررسی مشکلات حوزه مرغ و تخم ‌مرغ کشور با طرح سوالی گفت: سوال ما این است که اگر قرار است قیمت مرغ گوشتی بر اساس قیمت‌های مصوب باشد چرا این قیمت مصوب برای پارامترهای دیگر تولید رعایت نمی‌شود؟ اگر قرار است برخوردی صورت گیرد بایستی با تمام زنجیره تولید برخورد شود. البته بازار بایستی توسط عرضه و تقاضا تعیین شود و دستگاه های نظارتی نباید به‌صورت گزینشی با برخی از مولفه های تولید برخورد کنند.

فروغی در پاسخ به این سوال که آیا سامانه بازارگاه توانسته مشکل مرغداران را برای دریافت نهاده حل کند؟ گفت: سامانه بازارگاه در صورتی که به درستی کار کند چون دست دلالان را در توزیع نهاده کوتاه می‌کند، سامانه خوبی است و مرغداران می توانند بی واسطه خرید کنند اما این سامانه تا کنون جز دردسر هیچ دستاوردی برای مرغداران نداشته است.

به گفته دبیرکانون مرغداران گوشتی، هرچه در توزیع نهاده ها تعداد واسطه کمتر باشد و مرغ‌داران مستقیما نهاده مورد نیاز خود را خریداری کنند بهتر است. اتحادیه ها و تشکل‌ها می توانند به مرغداران در جهت تقویت نقدینگی کمک کنند و نقش نظارتی داشته باشند.

فروغی در پاسخ به این سوال که آیا اقدام وزارت جهاد کشاورزی و شرکت پشتیبانی امور دام در توزیع روزانه چندصدتن مرغ گرم و منجمد در بازار می تواند ثبات را به بازار مرغ بازگرداند؟ گفت: شرکت پشتیبانی امور دام ذخایر خود را وارد بازار کرده و قیمت‌ها را شکسته است. این اقدام چون پشتوانه‌ای ندارد در بلندمدت اثرگذار نخواهد بود، زیرا ذخایری که وارد بازار می شود باید جایگزین داشته باشد. برای حل این موضوع باید کارهای اساسی‌تری کرد. در حقیقت بایستی نهاده به اندازه کافی با قیمت مصوب دراختیار تولیدکنندگان قرار گیرد و قیمت‌ها واقعی تر دیده شود.