الهام بهروزی
کالاها و محصولات فرهنگی یکی از فرصت‌های مستعد برای رشد و توسعه اقتصاد هنر به‌شمار می‌روند؛ چراکه این محصولات نمایانگر زندگی، هویت و ظرفیت‌های فرهنگی یک سرزمین و حاصل ذوق، خلاقیت و اندیشه اقوام مختلف هستند که با آشنایی با ویژگی‌ها، ضرورت‌های تولید و محتوا و همچنین نیاز مخاطبان امروزی آن‌ها می‌توان گام‌های استواری در این عرصه برداشت.
بدیهی است محصولات فرهنگی حوزه بسیطی از هنرهای مختلف را در برمی‌گیرد که شناسایی اهمیت و ابعاد زیباشناختی آن‌ها فرصت مغتنمی در اشتغال‌زایی و کارآفرینی است منتها این فرصت چنانچه که باید بازشناسی نشده است؛ از این‌رو، معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از شش سال پیش با راه‌اندازی جشنواره کالا و محصولات فرهنگی در چهار بخش درصدد برآمده است تا مسیر لازم را برای شناسایی و تکریم هنرهای بومی و المان‌های فرهنگی مناطق مختلف فراهم کند که این مساله بی‌شک تضمینی برای توسعه پایدار و گفتمان‌سازی فرهنگی در کشور خواهد شد.
این رویداد امسال قرار است برای نخستین‌بار در استان بوشهر به همت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان و با همکاری موسسه فرهنگی هنری «آفتاب زرین پاییز» در دو بخش اجرایی شود.
معاون فرهنگی و مطبوعاتی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر در حاشیه نشست هم‌اندیشی نخستین جشنواره کالا و محصولات فرهنگی «فیروزه» در استان بوشهر به بامداد جنوب گفت: تکریم ارزش‌های بومی با هدف ارتقای سطح آگاهی عموم مردم نسبت به خطرات بزرگی که نسل آینده را تهدید می‌کند باید بتواند تولیدکنندگان، طراحان، فروشندگان و بازرگانان کمک کند تا با چشمانی باز و مسوولیتی بسیار حساس گام بردارند و تصمیم بگیرند؛ چراکه طراحی و تولید کالاهای فرهنگی صرفا طراحی و تولید یک کالا نیست، طراحی یک خط و مشی فکری، فرهنگی در سطح ملی است و شکل‌دهنده نسلی خواهد که نگهبان میراث ایران‌زمین خواهند بود.
آنیتا مظفری در ادامه با بیان اینکه رشد روزافزون محصولات فرهنگی به لحاظ هویتی و اقتصادی در جهان، کالای فرهنگی را به کالای استراتژیک تبدیل کرده است، افزود: از این‌رو، این کالاها مورد توجه دولت‌ها و حاکمیت قرار گرفته است. پیشینه کهن تاریخی، فرهنگی و آداب و رسوم ایران بر کسی پوشیده نیست و در پرتو تمدن اسلامی همواره زمینه‌ساز بالندگی دیگر ملت‌های مسلمان بوده‌اند اما در شرایط کنون فرهنگ جهانی به پیروی از روند پرشتاب جهانی شدن به سوی فرهنگ غربی همگرا می‌شود، لزوم پاسداشت و برنامه‌ریزی برای دستاوردهای فرهنگ اصیل ایرانی اسلامی بیش از پیش نمایان می‌شود.
به گفته وی، محصولات فرهنگی در هر دوره‌ای به‌عنوان تجسمی از فرهنگ، هنر و هویت تاریخی هر تمدنی است. این محصولات در دوران معاصر به حداکثر تنوع در گونه‌های مختلف رسیده است که بخش قابل توجهی از آن به سبب رشد و گسترش فناوری‌های نوین حاصل شده است. بنابراین راه‌اندازی و برگزاری جشنواره‌هایی نظیر جشنواره کالاها و محصولات فرهنگی «فیروزه» مجالی برای حضور و به نقد کشیدن آثار در راستای رشد و بالندگی فرهنگ است و این جشنواره با حمایت از کالاها و محصولات فرهنگی با نگاه ویژه به کسب و کارهای فرهنگی آغاز به کار کرده است.
مظفری در ادامه با بیان اینکه جشنواره ملی کالا و محصولات فرهنگی «فیروزه» در چهار بخش اسباب‌بازی، عروسک، نوشت‌افزار و هدایای فرهنگی برگزار می‌شود، تصریح کرد: این رویداد در استان بوشهر در نخستین دوره خود تنها در دو بخش برگزار می‌شود که امیدوارم با ایجاد هماهنگی بین‌بخشی بتوانیم شبکه‌ای را میان هنرمندان برای یک حرکت فرهنگی ایجاد کنیم تا کالاهایی مبتنی بر المان‌های بومی و سنتی استان با رویکردی کاربردی و مصرفی تولید شوند.
وی در خصوص اهداف برگزاری این جشنواره یادآور شد: این رویداد با اهدافی شامل ترویج، تولید و مصرف کالاها و محصولات فرهنگی ایرانی- اسلامی با نگاه ویژه به محصولات فرهنگی اقوام ایران، تشویق تولیدکنندگان به تولید کالاهای فرهنگی با اولویت‌ها و نيازهاي كشور، ترویج و توسعه فرهنگ کارآفرینی، خلاقیت و نوآوری در حوزه صنایع خلاق، زمینه‌سازی به‌منظور هم‌افزایی شرکت‌کنندگان صنایع خلاق، رونق بازار مصرف کالاهای فرهنگی داخل کشور، معرفی فعالان خلاق به جامعه و نهادهای خصوص، پشتیبانی و حمایت از محصولات فرهنگی تولید شده در استان‌ها و مطرح کردن آن در سطح ملی و بین‌المللی و ایجاد دغدغه فرهنگی میان خانواده‌ها با افزایش مصرف آثار و تولیدات فرهنگی ایرانی و اسلامی برگزار می‌شود.
معاون فرهنگی و مطبوعاتی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر در خصوص موضوع این رویداد هم تصریح کرد: کالای فرهنگی بخشی از فرهنگ، هنر، آداب و رسوم، آیین‌های یک مرز و بوم را به شکل کالای قابل عرضه درآورده است و به‌عنوان سفیر فرهنگ و ارزش‌های بومی و ملی هستند که در داخل و خارج ایران رسالت انتقال پیام‌های درست از منطقه و ارزش‌های مستتر در آن را دارند. گسترش کسب و کار فرهنگی در جامعه امروزی به یک امر ضروری تبدیل شده است و امروزه باید با استفاده از ظرفیت‌های داخل کشور و برنامه‌ریزی در این زمینه از طریق کسب و کارهای فرهنگی ضمن کارآفرینی و اشتغال‌زایی گامی در جهت رونق اقتصاد و فرهنگ برداشت. این کالاها در حوزه‌های مختلف از جمله اسباب‌بازی و عروسک اقوام ایرانی، نوشت افزار ایرانی اسلامی، هدایای فرهنگی و نیز فناوری‌های نو با نگاه ویژه به کسب و کارهای فرهنگی استان و توجه به خرده‌فرهنگ‌های اقوام ایرانی دسته‌بندی می‌شوند که استان ما به تناسب صنعت فرهنگی غالب دو حوزه عروسک‌سازی و هدایای فرهنگی را انتخاب کرد.
وی در خصوص نحوه برگزاری این جشنواره هم توضیح داد: برگزاری جشنواره حمایت از کالاها و محصولات فرهنگی «فیرزوه» به صورت مجاز و از طریق زیرساخت الکترونیکی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌عنوان دبیرخانه این رویداد انجام می‌شود.
مظفری همچنین در خصوص آخرین مهلت ارسال آثار به دبیرخانه این رویداد گفت: شرکت در این رویداد برای عموم آزاد است و علاقه‌مندان و هنرمندان استانی می‌توانند تا ۳۰ بهمن‌ماه جاری آثار خود را به دبیرخانه ارسال کنند. مراسم پایانی جشنواره حمایت از کالا و محصولات فرهنگی «فیروزه» هم اسفندماه با معرفی برگزیدگان خود برگزار خواهد شد که همزمان با این آیین، نمایشگاهی از آثار برگزیده هم برپا خواهد شد.
معاون فرهنگی و مطبوعاتی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان در خصوص شاخص‌های داوری آثار هم بیان کرد: آثار بر اساس شاخص‌عمومی داوری شامل تولید آثار برای نخستین‌بار در سال‌های پیش از برگزاری، دارای توان و قابلیت تاثیرگذاری در ارتقای سطح فرهنگی کشور، دارابودن ارزش‌های هم‌خوان با اهداف يادشده در فراخوان جشنواره، برخورداری از شکل، ساختار و محتوای متناسب با موضوعات جشنواره و همچنین شاخص‌های تخصصی مثل بعد ابزاری آثار، کیفیت تولید (کیفیت ظاهری و بصری) و بعد فرهنگی آثار مورد داوری و بررسی قرار می‌گیرند.
مظفری در پایان در خصوص ویژگی هیات داوران گفت: مهم‌ترین ویژگی هیات داوران این رویداد عبارت است از: دانش، صبوری، صداقت، انطباق‌پذیری و روحیه همکاری، داوران باید دارای تخصص فنی یا هنری و دارای قدرت برقراری ارتباطات میان فردی باشند (هیچ یک از داوریان در بخش‌های مختلف نباید آثاری را در جشنواره شرکت داده باشند).
مدیر موسسه «آفتاب زرین پاییز»، مجری برگزاری نخستین جشنواره استانی کالا و محصولات فرهنگی «فیروزه» در بوشهر هم به بامداد جنوب گفت: این رویداد در دو بخش برگزار می‌شود؛ بخش اول، عروسک‌سازی با پوشش و نمادهای فرهنگی و بومی استان بوشهر و بخش دوم، هدایای فرهنگی شامل زیورآلات، ماسک، کیف و کفش، کلاه، کمربند، کلاه، شال گردن و... است.
آفتاب قنبری در ادامه با تاکید بر اینکه این رویداد در شناسایی ظرفیت‌های کارآافرینان، تولیدکنندگان و هنرمندان این حوزه و ساماندهی آن بسیار نقش‌آفرین خواهد بود، افزود: بی‌شک تولید در راستای احیای فرهنگ غنی و ارزش‌های استان در تولید پوشاک و محصولات فرهنگی، استفاده از مولفه‌ها و ارزش‌های بومی محلی کاری سترگ است که هنرمندان ما در قالب این رویداد به آن مبادرت خواهند ورزید.
وی در خصوص مراحل ثبت نام در این رویداد تصریح کرد: متقاضیان باید به سامانه جشنواره مراجعه و با پر کردن فرم در جشنواره ثبت نام کنند. سپس تصویر آثار خود را در سامانه بارگذاری می‌کنند که پس از داوری، آثار برگزیده و همچنین برخی از آثار دیگر برای برپایی نمایشگاه به‌صورت فیزیکی جمع‌آوری خواهند شد.
به گفته قنبری، با توجه به اینکه دنیا به سمت محصولات نرم پیش می‌رود و کشورهایی که دارای توسعه پایدار هستند به سمت تولیدات فرهنگی، هنری رفته و اقتصاد کلان و قابل توجهی به خود اختصاص داده‌اند و همچنین صنعت عروسک‌سازی، اسباب‌بازی و هدایای فرهنگی بخش مهمی از اقتصاد است و باعث توسعه پایدار می‌شود، ما نیز می‌توانیم از طریق هنر، فرهنگ را ترویج دهیم و محصولات را به شکل کاربردی در دو موضوع عروسک و هدایای فرهنگی مخصوصا ملزومات لباس با استفاده از المان‌ها و فرهنگ غنی استان تولید کنیم.
وی در پاسخ به این پرسش که احتمال اینکه کیفیت بد یک عکس شاید مانع از دیده شدن زیبایی و کیفیت اصل شود، آیا بهتر نیست که اصل اثر مورد داوری قرار بگیرد، توضیح داد: کیفیت تصویر آثار تاثیر چندانی در کار داوران ندارد ولی المان‌هایی که در طراحی و ساخت آثار استفاده شده و کاربردی بودن آن‌ها در اولویت قرار دارد.
پربازدید ها