صادق راستگو

روز گذشته سازمان صنایع هوایی وزارت دفاع در کاری بزرگ و سترگ و البته بسیار مهم و راهبردی، چند فروند انواع و اقسام هواگردهای موجود در نیروی هوایی راتش را به‌صورت کامل بازآمد و تحویل این نیرو داد. این رویدادی مهم است، در این مراسم دو پرنده بسیار مهم، استراتژیک و گلوگاهی هم دیده می‌شدند، یکی بوئینگ 747 و دیگری سی‌130 که هر دو نیم‌قرن از عمرشان می‌گذرد، ولی با رسیدگی مناسب و بهسازی‌ و نوسازی قطعات همچنان در خدمت هستند.

سازمان هوایی وزارت دفاع در چهار سال گذشته با تکمیل بخش ماشین‌کاری و قطعه‌سازی خود و نیز خریداری ماشین‌ها و دستگاه‌های ابزار دقیق توفیق بسیاری در ساخت قطعات راهبردی این پرنده‌ها داشته است. امروز در این کارخانه‌ها قطعاتی که مورد نیاز است خیلی زود ساخته می‌شوند و همین امر باعث‌شده تا اورهال یک پرنده مانند اف4 به کمتر از چند هفته کاهش زمان بدهد. البته نباید از تجربه خوب و گرانبهای متخصصان وزارت دفاع هم غافل شد. بازگشت این پرنده‌های راهبردی به سازمان رزم نیروی هوایی، کمتر از خرید آن‌ها نیست...

در مورد گربه‌های زیبای ایرانی هم گفته می‌شود نه تنها اورهال یا بازآمد شده‌اند، بلکه به‌صورت قابل توجهی هم ارتقا داده شده‌اند. مثلا اف14 که روز گذشته به نمایش گذاشته شد، دیگر F14A نیست، بلکه بسیار با مدل اولیه‌ای که ایران در اختیار داشته متفاوت است. آنگونه که گفته می‌شود علاوه بر سامانه‌ اویونیک آن که تغییراتی داشته، سامانه‌های جدید ناوبری و هدف‌گیری هم روی این جنگنده نصب شده است. کما اینکه در مدل‌های جدید برای شلیک موشک‌های جدیدی که در داخل کشور ساخته شده نیز در حوزه راداری روی آن‌ها تغییراتی ایجاد شده است. در مجموع استانداردی که وزارت دفاع و نیروی هوایی در بازآمد جنگنده‌ها به‌کار می‌برند هر چند به شکل بسیار زیادی به هم نزدیک است، اما تفاوت‌های جزئی هم دارد. اما همه باید بدانند که این گربه، بسیار قدرتمندتر شده، هم دید بیشتری دارد و هم بیشتر می‌شنود.

میراژهای پناهنده، جنگنده دیگری بود که وزارت دفاع آن را بازآمد کرده و ارتقا داده است. شکل و نوع ارتقای این جنگنده و توانایی افزوده شده به آن همچنان بخشی از اسرار نیروی هوایی ایران به‌شمار می‌رود. اما تلاش نیروی هوایی و وزارت دفاع برای در خدمت نگه‌داشتن این پرنده حکایت از ایجاد زیرساخت‌های لازم برای افزایش قابلیت‌های آن دارد. چند روز پیش هم در پایگاه چهاردهم مشهد، یک فروند میراژ توسط متخصصان نیروی هوایی ارتش بازآمد شد که در آن خبر نکته‌ای جالب وجود داشت که آن هم صفر تا 100 کار را نیروهای جوان انجام داده بودند و باتجربه‌ها هیچ مشارکتی در این مهم ایفا نکرده بودند. امیدواریم که میراژها به تسلیحات مناسب مجهز شوند تا بتوانند بخشی از بار نیروی هوایی کشور را بر دوش بکشند.

اما در حوزه بالگردها. بالگردهای ایران باید گفت در طول یک دهه گذشته همگی یک دور نوسازی و بازسازی شده‌اند، اما در سه چهار سال گذشته روند اورهال این بالگردها و نصب تجهیزات جدید روی آن‌ها سرعت بیشتری گرفته که دلیل اصلی هم در دسترس بودن قطعات است. وجود قطعه به اندازه کافی و با استاندارد مناسب، توان بازآمدی را افزایش می‌دهد. سازمان صنایع هوایی وزارت دفاع در کنار صنایع یاعلی هوانیروز که سرمایه‌گذاری سنگینی در دومی صورت‌گرفته و ساخت این مجموعه به اندازه ساخت دو پایگاه هوانیروز هزینه برده و صدها متخصص با رشته‌های مختلف در آن خدمت می‌کنند، در کنار هم بالگردها را ارتقا می‌دهند. هوانیروز ارتش بیش از 500 بالگرد در اختیار دارد و به این لحاظ هنوز هم در منطقه حرف اول را می‌زند. البته ارتش در مجموع بیش از این تعداد بالگرد در اختیار دارد. هوادریا و نیروی هوایی هم بالگردهای خودشان را دارند.

یک اتفاق خیلی مهمی که در مراسم تحویل‌دهی هواگردها افتاد، تحویل تعدادی موتور به نیروی هوایی بود. داشتن موتورهای آماده به خدمت می‌تواند دست راست هر پایگاهی باشد. معمولا گردان‌های تعمییر و نگهداری در هر پایگاهی خیلی سریع می‌توانند موتور یک جنگنده را عوض کنند. موتور جنگنده اف4 که چند سالی است بخش بزرگی از آن داخلی‌سازی و به صورت کامل عوض شده، خیال هر فرمانده پایگاهی را برای پرواز راحت می‌کند. تحویل این موتورها که در آن تعدادی موتور انواع بالگردها هم وجود داشت، یعنی آنکه در این بخش هم کشور به سطح قابل قبولی از خودکفایی رسیده است. البته امیدواریم که به‌زودی موتورهای قدرتمند داخلی را هم شاهد باشیم...

یک نکته را باید در پایان در مورد جامبوی دوست‌داشتنی نیروی هوایی بگویم، امروز بسیاری از کشورها حاضرند بخشی از دارایی خود در این کلاس را با قیمت مناسب به فروش بگذارند. چند روز پیش هواپیمایی تایلند چند فروند بوئینگ 747 را که دو فروند از آن‌ها تولید سال 2002 بودند را برای فروش عرضه کرده بود. با توجه به تسلط نیروی هوایی ارتش در طول نیم‌قرن گذشته بر این پرنده زیبا و راهبردی، اگر بشود به صورت حتی دست دوم تعدادی از این پرنده‌ها را برای نیروی هوایی خریداری کرد به نظرم بسیار خوب است.

با توجه به توانی که از متخصصان نیروی هوایی سراغ دارم خیلی سریع می‌شود این پرنده‌ها را به پادهای سوخترسان مجهز کرد و با قیمت بسیار مناسب، یک پرنده بسیار استراتژیک که عمر عملیاتی اندکی دارد و می‌تواند تا سال‌های سال در خدمت نیرو باشد و از سوی دیگر ماموریت‌های محوله در سطوح مختلف را اجرا کند، به خدمت بگیرد. البته این صرفا یک پیشنهاد از طرف یک روزنامه‌نگار است... اما خیلی ساده می‌شود بوئینگ‌های 400-747 را که عمر بسیار کمتری داشته برخی خطوط هوایی پرواز می‌کنند و این روزها به‌دلیل کرونا زمین‌گیر هستند، خریداری کرد...