حسن هانیزاده
اولین نشست مطبوعاتی رئیسجمهوری منتخب ایران نشان داد
که وی از پختگی سیاسی بالایی در حوزه روابط بینالملل برخوردار است. پاسخهای مستدل،
منطقی و کاملا حرفهای که به خبرنگاران خارجی میدادند نشان میدهد که وی ضمن اینکه
به مسائل داخلی توجه دارند در حوزه سیاست خارجی هم از توانمندی بالایی برای تقابل با
جریانسازیهای غرب در حوزههای مختلف برخوردارند.
آقای رئیسی ثابت کرد که به مسائل بینالمللی، روابط ایران
و کشورهای غربی و اروپایی خوبی مسلط است. در عین حال بهنظر میرسد شرایط به گونهای
است که رئیسجمهوری منتخب ناچار است در حوزه برجام، سیاست کاملا شفاف و منطقی را دنبال
کند.
رئیسجمهوری منتخب تاکید داشت که در حوزه برجام و با حفظ
این توافقنامه، ادامه روند مذاکرات میان ایران و کشورهای ۱+۴ حتی ممکن است این مذاکرات
با امریکا هم ادامه پیدا کند؛ اما با شرایط و الگوهای ایران و مشروط به بازگشت امریکا
به توافقنامه برجام و رفع تحریمها. این استراتژی کاملا منطقی است و در سیاستگذاری
دولت آینده آقای رئیسی موثر خواهد بود.
آقای رئیسی به یک پاسخ بسیار منطقی در ارتباط با مذاکره
با جو بایدن رئیسجمهوری امریکا یعنی پاسخ «خیر» اکتفا کردند. این مساله انعکاس بسیار
وسیعی دارد و در پاسخ به اظهارات آقای بایدن که از وی سوال شد که آیا تحریمهایی را
علیه ایران لغو خواهد کرد؟ که وی پاسخ داد، خیر. آقای رئیسی هم هوشمندانه به این اظهارات
رئیسجمهوری امریکا، پاسخ دادند که این نشان از هوشمندی سیاسی رئیسجمهوری منتخب است.
درباره تاثیر صحبتهای دو روز گذشته آقای رئیسی بر مذاکرات
وین باید گفت: طبیعی است که مذاکرات ایران و ۱+۴ در وین به نقطه قابل اتکایی رسیده
است، در روزهای آینده خروجی قابل قبول و به سود ایران در مذاکرات وین وجود خواهد داشت
و برایند گزارشها هم همین موضوع را نشان میدهد و مساله وقت و زمان است که نتایج این
مذاکرات به اطلاع ملتها برسد.
این مذاکرات روند مثبتی داشته و کشورهای ۱+۴ به این نتیجه
رسیدند که نمیتوانند از طریق تحریم و تقابل با ایران به اهداف خود برسند و بنا دارند
در چارچوب تعاملات مثبت و توام با احترام با ایران رفتار کنند. این احتمال وجود دارد
که امریکا ضمن لغو بخشی از تحریمها به برجام بازخواهد گشت و این نقطه مثبتی در مذاکرات
وین تلقی میشود.
در واقع سیاست خارجی رئیسی با روحانی دو تفاوت دارد، سیاست
خارجی دکتر روحانی مبتنی بر تعامل برد-برد است به این معنا که یک امتیاز داده شود و
یک امتیار گرفته شود و خلاف آنچه که انتقادهایی صورت میگیرد سیاست کاملا منطقی و معقولی
است.
تغییرات در کاخ سفید رخ داد و قدرتیابی شخصیتی مانند
و تحریمهایی که وی علیه ایران اعمال کرد، نشاندهنده حاکمیت قانون جنگل بر روابط بینالمللی
است و دولت روحانی در این خصوص چندان مقصر نیست. منتها تجربه ثابت کرده که نباید با
غربیها با لبخند و تعامل مثبت رفتار کرد بلکه باید بهصورت چالشی و با حفظ الگوها
و قدرت ایران با آنها مذاکره کرد چرا که ثابتشده که سیاستهای غربیها، تابعی از سیاستهای
امریکا هست و آنها نمیتوانند بهطور مستقل از اراده امریکا درباره ایران تصمیمگیری
کنند.
ما باید تجربه چالشی هم در حوزه سیاست خارجی داشته باشیم،
غربیها باید بفهمند که از طریق اعمال فشار نمیتوانند ملت ایران را وادار به تسلیم
کنند. آقای رئیسی سیاست تعامل مثبت را با تکیه بر قدرت میدانی و الگوهای ایران دنبال
خواهد کرد. ملت ایران، ملت پایدار و توانمند هستند که تحت هیچ شرایطی تسلیم فشارها
و تهدیدهای خارجی نخواهد شد.
آقای رئیسی از این مقوله و ویژگی استفاده خواهد کرد و
با تکیه بر دو حوزه تعامل مثبت در حوزه سیاست خارجی و تعامل مثبت در حوزه میدانی و
منطقهای، قطعا مساله منافع ملی و الگوهای ملی-اسلامی را در سیاست خارجی کاملا لحاظ
خواهد کرد.