حسین قاسمی
بیش از 18 ماه است که بازار مرغ در کشور دچار آشفتگی عجیبی شده و
باوجود وعدهها و تاکیدهای پیدرپی در مورد اصلاح این مساله، اما پس از گذشته این
همه مدت نه تنها وضعیت اصلاحنشده بلکه روزبهروز بدتر هم میشود. عمده تخلفاتی
هم که در این حوزه صورتگرفته توسط جریانهای واسطهای و دلالهایی است که در همه
گلوگاهها حضور داشته و تلاش میکنند تا بیشترین سود را از این مشکلات ببرند.
در حالی که هنوز هم دستگاههای متولی اراده یا توان ورود به این حوزه را
ندارند، قمیتها به شکل عجیبوغریبی در همه حوزههای این صنعت مهم و راهبردی بهصورت
روزانه در حال جابهجا شدن است تا جایی که قیمت فلزات گرانبها و قیمتی هم به این شکل
نیست. بیثباتی در بازار باعثشده تا قیمت مرغ و تخممرغ بهصورت روزانه جابهجا
شود و این در حالی است که نیاز به دخالت فوری دستگاههای نظارتی میرود.
در یک اتفاق جالب در این صنعت، مشاور عالی هیاتمدیره اتحادیه سراسری مرغ
گوشتی کشور از افزایش قیمت هر قطعه جوجه یکروزه به بیش از ۱۱ هزار تومان خبر داد و گفت:
بهنظر میرسد با مماشات دستگاههای نظارتی متخلفان بازار جوجه یکروزه در حال بردن
سودهای نجومی هستند.
محمدعلی کمالیسروستانی در گفتوگو با ایلنا با بیان اینکه بازار جوجه یکروزه
بسیار آشفته است، اظهار کرد: آخرین رصد ما از بازار این نهاده مهم تولید مرغ نشان میدهد
که قیمت هر قطعه جوجه یکروزه در برخی استانها از مرز ۱۱ هزار تومان گذشته است.
گذشتن قیمت هر قطعه جوجه یکروزه از مرز ۱۱ هزار تومان در حالی بوده که قیمت مصوب
آن چهار هزار و ۲۰۰ تومان است.
کمالیسروستانی با تاکید بر اینکه آشفتگی بازار نتیجه ضعف نظارت است، گفت:
بهنظر میرسد دستگاههای نظارتی با متخلفان بازار جوجه یکروز مماشات میکنند و این
مماشات سودهای نجومی برای متخلفان به همراه دارد.
به گفته وی؛ سیاست و عمل دستگاههای نظارتی در برابر مرغداران فشار حداکثری
است، اما در قبال متخلفان بازار جوجه یکروزه که عدهای اندک هستند، رها کردن آنها
و سپردن بازار به دستشان است. کمالیسروستانی این رفتار دستگاههای نظارتی را یک بامودو
هوا توصیف کرد.
وی میزان تولید سالانه جوجه یکروزه در کشور را یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون قطعه عنوان کرد
و افزود: با یک حساب سرانگشتی میتوان دریافت که تخلف در قیمت این نهاده تولید مرغ چه سودهای کلانی را نصیب متخلفان میکند. اختلاف
قیمت مصوب ۴۲۰۰ تومان تا ۱۱ هزار تومان برای هر قطعه رقم قابل
توجهی است که اکنون از جیب تولیدکننده مرغ و مصرفکننده نصیب معدود افراد میرود.
وی در پاسخ به این پرسش که قرار بر واردات تخممرغ نطفهدار برای متعادل
شدن بازار جوجه یکروزه بود، اظهار کرد: در سه ماه گذشته که این تصمیم
گرفته شد تا امروز حدود ۱۳ میلیون تخم مرغ نطفهدار وارد شده است که رقم قابل توجه و تاثیرگذاری
بر بازار نیست. کندی واردات تخممرغ نطفهدار نیز از موضوعاتی است که باید علل واقعی
آن مورد بررسی قرار گیرد.
به گفته وی، قیمت تمامشده حال حاضر هر کیلوگرم مرغ زنده با جوجه یکروزه
۱۱ هزار تومانی بیش از ۲۲هزار تومان است!
بالا و پایین قیمت مرغ
از سوی دیگر گزارشهای میدانی از خردهفروشیها نشان میدهد که امروز قیمت
هر کیلوگرم مرغ تازه به حدود ۳۳ تا ۳۵ هزار تومان رسیده یعنی
بیش از ۵۰۰۰ تومان ارزان شده؛ هر چند همچنان تا حدود ۱۰ هزار تومان از نرخ مصوب
گرانتر است.
قیمت مرغ از مردادماه وارد کانال ۴۰ هزار تومانی شد، اما گزارشهای
میدانی امروز از خردهفروشیها نشان میدهد که امروز قیمت هر کیلوگرم مرغ تازه به حدود
۳۳ تا ۳۵ هزار تومان رسیده است.
یعنی قیمت هر کیلوگرم مرغ ۵۰۰۰ تا ۷۰۰۰ تومان ارزان شده است.
البته ابتدای امسال قرارگاه ساماندهی مرغ کشور قیمت هرکیلوگرم مرغ گرم برای
مصرفکننده را ۲۴ هزار و ۹۰۰ تومان مصوب کرد و چون ارز دولتی به
نهادههای تولید اختصاص یافته مرغ باید با همین قیمت مصوب در دسترس همگان باشد؛ بنابراین
همچنان قیمت مرغ در سطح خردهفروشیها ۸۰۰۰ تومان تا ۱۰ هزار تومان گرانتر از
نرخ مصوب است.
فعالان صنعت طیور در ماههای اخیر بارها اعلام کردهاند که مرغ نباید با
قیمتی بیش از ۲۷ هزارتومان بهدست مصرفکننده برسد و فروش مرغ با قیمتهای ۴۰ هزارتومان و حتی بیشتر
سودجویی است. البته در روزهای اخیر انتقاداتی هم از سوی فعالان این صنعت به گرانی و
کمبود جوجه یکروزه مطرح شده است.
در شرایطی که وزارت جهاد کشاورزی میگوید تولید مرغ به اندازه نیاز کشور
بوده و هیچ کمبودی در این زمینه وجود ندارد و تقصیر را به گردن وزارت صمت انداخته که
وظیفه نظارت بر بازار و برخورد با گرانفروشی را دارد، مسوولان وزارت صنعت معدن تجارت
(صمت) میگویند قرارگاه ساماندهی مرغ مسوول تامین و توزیع این کالاست؛ بنابراین این
وزارتخانه مسوولیتی در این رابطه ندارد که بخواهد اظهارنظر کند.
در این میان تولیدکنندگان نیز تاکید دارند که با وجود افزایش هزینههای
تولید و افزایش قیمت تمامشده مرغ، مرغداران مرغهای زنده را بر اساس سازوکار تعیینشده
با قیمت مصوب ۱۷ هزار و ۱۰۰ تومان تحویل کشتارگاهها میدهند و
اینکه از کشتارگاه تا عرضه در بازار چه اتفاقی میافتد که قیمتها چنین جهشی پیدا میکند
باید توسط دستگاههای نظارتی مربوطه رصد و رسیدگی شود.