ابوعلی زرین‌قلم
امروز تهران میزبان وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان است. به همین
دلیل از روز گذشته وزرای خارجه برخی از کشورهای همسایه به تهران آمدند و دیدارهایی
را هم با همتای ایرانی خود داشتند. به همین مناسبت سخنگوی وزارت امور خارجه در
نشستی خبری به بررسی ابعاد این نشست پرداخت.
سعید خطیب‌زاده در این نشست با بیان اینکه اجلاس وزرای خارجه کشورهای
همسایه افغانستان روز چهارشنبه با حضور وزرای خارجه شش کشور همسایه افغانستان
به اضافه روسیه در تهران برگزار خواهد شد، گفت: این اجلاس با حضور نمایندگان چهار
کشور ازبکستان، تاجیکستان، ترکمنستان و پاکستان که به تدریج وارد تهران شده یا شده‌اند
برگزار می‌شود و وزرای خارجه روسیه و چین و نمایندگان این دو کشور نیز به‌صورت
آنلاین و برخط در این نشست حاضر می‌شوند.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: این نشست در محل وزارت خارجه برگزار
خواهد شد و رئیس‌جمهور جلسه را افتتاح خواهد کرد. سفرای خارجی مستقر در تهران دعوت
شده‌اند و بعد وارد مباحث محتوایی نشست خواهیم شد انتظار داریم این جلسه تا چند
ساعت ادامه یابد و بعد در خصوص بیانیه مشترکی به جمع‌بندی برسیم. آنچه الان مهم
است این است که پیام واحدی فرستاده شود که مردم افغانستان دولتی را خواهند پذیرفت
که منتقل‌کننده نظر آن‌ها و با تشکیل دولتی با مشارکت همه گروه‌ها باشد.
به گفته وی، تهران، محل دیپلماسی فعالی خواهد بود که خود کشورهای
منطقه برای حل مساله افغانستان اقدام کنند. در نشست روز چهارشنبه در تهران، وزرای
خارجه شرکت‌کننده، نگاه رسمی دولت‌های خودشان درباره افغانستان را اعلام می‌کنند. این
نشست در ادامه ابتکاری است که به‌صورت مجازی وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان
چندی پیش نشستی را داشتند و به اصول پایه‌ای رسیدند از جمله اینکه آینده افغانستان
باید براساس اراده و خواست مردم افغانستان شکل بگیرد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان خاطرنشان کرد: در اجلاس مجازی توافق شد
بر یک دولت فراگیر در افغانستان تاکید شود، دولتی که در چارچوب آن تنها می‌شود به یک
افغانستان باثبات که بخشی از یک ترتیبات همکاری‌های منطقه‌ای فراگیر باشد، فکر
کرد. به‌نظر می‌رسد مردم افغانستان دولتی مدنظرشان است که بازتاب‌دهنده ترکیب جمعیتی
و قومیتی افغانستان باشد. ایران طی چهار دهه گذشته تلاش کرد به‌عنوان
همسایه افغانستان در کنار این کشور باشد.
خطیب‌زاده با اشاره به حضور آوراگان افغانستان در ایران بیان کرد: آنچه
امروز در افغانستان شاهدیم همراه با نگرانی‌ها و ملاحظات و در عین حال امیدهایی
است که امیدواریم با کمک کشورهای مسوول و بدون دخالت خارجی شاهد سازوکار فراگیر
باشیم. به هیات حاکمه فعلی افغانستان گفتیم تلاش خود را بکنند به‌عنوان هیات حاکمه
مسوول عمل و شرایط امنیتی را فراهم کنند. بمب‌گذاری و اقدامات تروریستی در شهرهای
مختلف افغانستان از جمله قندوز و هرات بسیار نگران‌کننده است. این نگرانی درباره
امکان حضور تروریسم و خشونت و افراطی‌گری در افغانستان وجود دارد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان در ادامه با تاکید بر اینکه تلاش خواهد
شد که با کمک همه، از این دوران گذار به سلامت مردم افغانستان عبور کنند. جمهوری
اسلامی ایران به‌عنوان کنشگر مسوول، تلاش کرده ضمن جلوگیری و رد دخالت‌های خارجی و
ضمن اینکه به تمامیت ارضی و خواست مردم افغانستان احترام بگذارد، همراه مسوول باشد
و تلاش کند مردم افغانستان به آنچه اعتقاد دارند و می‌خواهند، برسند، درباره هدف
نشست تهران اظهار داشت: هدف اصلی تشریک مساعی کشورهای همسایه افغانستان است، نشست
تهران، مجمعی خواهد بود برای مشارکت و همراهی. نقش ما نقش تسهیل‌کننده و روشن‌کننده
خطوطی است که آینده افغانستان را رقم می‌زند و هیات حاکمه افغانستان باید به آن
احترام بگذارد. روی اصولی که جامعه بین‌المللی و کشورهای همسایه نظر جمعی دارند،
تلاش خواهد شد این خطوط در بیانیه به روشنی وارد شود.
این در حالی است که حسین امیرعبداللهیان در نشست خبری مشترک با شاه
محمود قریشی همتای پاکستانی اظهار کرد: تحولات افغانستان را با دقت دنبال می‌کنیم
و باور داریم که تشکیل دولت فراگیر با مشارکت همه اقوام در افغانستان به‌عنوان مهم‌ترین
راهکار سیاسی پیش روی همه ما قرار دارد.
به گفته وزیر امور خارجه، ما تماس‌های خود را با همه طرف‌ها در
افغانستان دنبال می‌کنیم و نسبت به هیات حاکمه سرپرستی یا موقت در افغانستان تماس‌ها
و مشورت‌های امنیتی جمهوری اسلامی ایران در جریان است. در عین حال برای کمک به
افغانستان برای برون‌رفت از وضعیت کنونی از تمامی ظرفیت‌های گذرگاه‌های مرزی ایران
هم برای تجارت‌های مرزی و هم برای ارسال کمک‌های انسان‌دوستانه و تسهیل این کمک‌های
انسان‌دوستانه استفاده می‌کنیم.
امیرعبداللهیان با بیان اینکه ما همکاری‌های تجاری و اقتصادی با بخش‌های
مختلف در افغانستان را ادامه خواهیم داد، گفت: معتقدیم هرچه بتوانیم وضعیت اقتصادی
و معیشتی را بهبود بخشیده و ارسال کمک‌های انسان‌دوستانه سایر کشورها به افغانستان
را در آستانه فصل سرما تسریع کنیم، با اوج کمتری از پدیده آوارگان به سمت مرزهای
همسایه افغانستان روبه‌رو خواهیم بود. همکاری‌های ما در حوزه‌های مرزی، اقتصادی و
تجاری در همه سطوح ادامه پیدا می‌کند، در عین حال تشویق هیات حاکمه سرپرستی افغانستان
به اجرای مسوولیت‌های آن‌ها در قبال ایجاد صلح و ثبات و امنیت در این کشور مورد
توجه جدی جمهوری اسلامی ایران است.
وی اظهار کرد: با کشور دوست و برادر جمهوری اسلامی پاکستان توافق کردیم
که در نشست وزیران خارجه همسایگان افغانستان که در تهران برگزار خواهد شد، پیام
واحدی را برای مردم افغانستان برای جام‌جهانی و هیات حاکمه سرپرستی و موقت
افغانستان داشته باشیم. تلاش می‌کنیم با ادبیات و درکی مشترک برای برون‌رفت از شرایط
پیچیده کنونی در منطقه به اقدامات جمعی خود ادامه دهیم.
