الهام بهروزی
بوشهر یکی از استان‌های جنوبی است که در گستره خود آثار تاریخی و باستانی و جاذبه‌های گردشگری طبیعی بی‌نظیری جای داده است که نگاه هر گردشگری را به خود خیره می‌کنند. این استان که عنوان پایتخت انرژی را یدل می‌کشد در شش ماهه دوم سال به‌دلیل برخورداری از آب و هوای معتدل و طبیعتی دیدنی و چشم‌اندازهای بکر به‌عنوان مقصد شمار زیادی از مسافران و گردشگران داخلی و خارجی انتخاب می‌شود.
این استان به دلیل برخوردار از ظرفیت‌های منحصربهفرد گردشگری و همچنین آب و هوایی مطلوب در فروردین‌ماه می‌تواند به عنوان یکی از مقصدهای دیدنی برای گردشگران داخلی و خارجی باشد. البته در صورتی که موج ششم کرونا تا پیش از فرارسیدن نوروز 1401 فروکش کند و شرایط نرمالی بر کشور حاکم شود. بی‌شک سفر به استان بوشهر در روزهای آغازین سال نو می‌تواند لحظات شاد و به یادماندنی را برای گردشگران رقم بزند؛ چراکه این استان افزون بر برخورداری از سواحل ماسه‌ای و بکر و نخلستان‌های سربه فلک‌کشیده، چشم‌اندازهای بی‌بدیل و جاذبه‌های شگفت‌انگیزی را در خود جای داده است که بسان تابلویی چشم‌نواز در مقابل چشمان گردشگران و مسافران ظاهر می‌شود و به آنها آرامش می‌دهد. در ادامه برخی از معروف‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان بوشهر به‌صورت مختصر معرفی می‌شوند.
ساحل بُنود
روستای بنود در 35 کیلومتری شرق عسلویه واقع شده‌است. این روستا از شرقی‌ترین روستاهای استان بوشهر محسوب می‌شود. روستای بنود در شش کیلومتری چاه مبارک واقع شده و تا مجاورت خلیج فارس، منطقه‌ای بسیار مستعد برای صیادی، گردشگری و انجام ورزش‌های ساحلی است.
این روستا را بیشتر به خاطر ساحل صخره‌ای و باصلابتش می‌شناسند. در سواحل بکر این روستا لوکیشن‌های فیلم محمد رسول الله(ص) ساخته شده است که بقایای آن هنوز هم وجود دارد و می‌توان گفت که شهرک سینمایی زیبایی در اینجا وجود دارد که دیدنش خالی از لطف نیست. از عجایب روستای بنود و ساحلش می‌توان به غار دریایی آن اشاره کرد. جایی که موج‌های ساحل و نور خورشید در پیش رویتان قرار دارد و بی‌شک شگفتی عجیبی را برایتان رقم خواهد زد. باتوجه به اینکه این روزها، بهترین زمان سفر به این منطقه است، پیشنهاد می‌کنیم که زیبایی این منظره را از دست ندهید.
جنگل حرای نایبند
جنگل‌های حرا در پارک ملی دریایی نایبند در عسلویه، دارای یکی از عجیب‌ترین گونه‌های گیاهی دنیا به نام حرا است، زیرا درختان حرا از آب شور بهره می‌گیرند و حتی در زمان مد آب که به زیر آب می‌روند بازهم به حیات ادامه می‌دهند. به‌دلیل گرمی هوا، بهتر است در نیمه‌ی دوم سال یعنی پاییز و زمستان به این منطقه سفر کنید. در فصل سرد، جنگل‌های حرا تبدیل به زیستگاه پرندگان مهاجر می‌شوند و در فصل‌های دیگر پناهگاه پرندگان بومی هستند. همچنین می‌توان لاک‌پشت‌های پشت سبز و عقابی را که جانداران خاص اکوسیستم این جنگل‌ها هستند، در این منطقه یافت.
فاصله اندک رشته کوه‌های سر به فلک‌کشیده زاگرس و ساحل ماسه‌ای درخشان و زیبای خلیج نیلگون فارس، پوشش گیاهی سرسبز در جای‌جای منطقه، امتداد خشکی دماغه نایبند در خلیج فارس و به‌وجود آوردن خلیج نایبند، وجود درختان انبوه حرا در حاشیه خورهای بساتین و بیدخون، وجود صخره‌های مرتفع مناسب برای ماهیگیری، دره‌های عمیق با پوشش‌های رنگارنگ خاک‌های رسوبی که طی هزاران سال به‌وجود آمده‌اند و درختان کهنسال انجیر معابد در دماغه پارک نایبند به همراه هوایی مناسب و دلپذیر در ماه‌های اخیر منطقه عسلویه را به مکانی رویایی برای گردشگری تبدیل کرده است.
سازه‌های آبی سیراف
بندر سیراف درارای جاذبه‌های گردشگری فوق العاده‌ای است که دره لیر یکی از جاذبه‌های تاریخی این بندر بوده که در دل خود باقیمانده‌های تاریخی زیادی نظیر استودان، غار، دخمه، آب‌انبار و سازه‌های آبی جای داده است. اگر در دل دره پا بگذارید، مکان‌های صعب‌العبور و ارتفاعات، استودان‌ها و دخمه‌هایی دست‌کن به چشم‌تان می‌خورند که هنوز در برخی از آنها بقایای استخوان‌های مردگان در آنها دیده می شود. قدمت دره لیر شهر سیراف به دوره ساسانیان باز می‌گردد.
این استودان‌ها نشان از حضور غیرمسلمانان در این منطقه دارند. از آنجایی که آب مهم‌ترین بخش زندگی است سیرافی‌ها در تمامی دوره‌ها مشغول به ساخت آب‌انبار، آبگیر صخره‌ای و نهرآب و سد و بند بوده‌اند تا با مشکل کمبود آب مقابله کنند. آبگیر‌ها در بنای آبی سیراف بسیار قابل توجه و جالب هستند که نسبت به آب‌انبارها کوتاه‌تر هستند و گنجایش کمتری نیز دارند. این‌طور به نظر می‌رسد که این سازه به‌منظور سیراب کردن احشام و حیوانات مورد استفاده قرار می‌گرفته است. همچنین در دره لیر و شیلو نزدیک به صد حلقه چاه آب وجود دارد که عمق بعضی از آنها حتی به 130متر می‌رسد و در برخی از فصول سال دارای آب هستند. در صورت سفر به سیراف بازدید از منطقه حفاظت شده مند سجادیه و جزیره ام سیله را نیز از دست ندهید.
)
قلعه نصوری سیراف
قلعه نصوری واقع در سیراف یکی از بناهای تاریخی و از نقاط دیدنی استان بوشهر در جنوب ایران است. این قلعه که به «قلعه شیخ» نیز مشهور بوده‌است، متعلق به خاندان نصوری (که از خاندان بزرگ جنوب کشور هستند) است و در اوایل دوره قاجاریه ساخت شده است. بدیهی است ساخت قلعه به امر شیخ جبار نصوری در حدود ۱۸۰ سال پیش انجام یافته و معمار آن علی‌اضعر شیرازی بوده‌است. مصالح به کاررفته، سنگ‌های بزرگ و ملاط آن گل و گچ است. دَر ورودی قلعه از سمت جنوب و رو به خلیج فارس است که دارای دَر بزرگ چوبی با گل‌میخ و کنده‌کاری است.
این بنا دارای بادگیری همانند بادگیرهای ساختمان‌های ساحلی خلیج فارس است. قلعه نصوری ویژگی معماری ساختمان‌های قاجاریه را دارد. قلعه دارای ایوان ستون‌داری در طبقه دوم است. تزئینات گچبری مربوط به این قسمت است. سبک کار و تراش آنها شبیه ستون‌های بازار وکیل شیراز است. گچ‌بری‌ها شامل شاخ و برگ گل و بوته، فرشتگان و پرندگانی است که بر رونق و زیبایی قلعه افزوده‌است. همچنین ۱۸ تابلو بسیار زیبا از مجالس شاهنامه فردوسی در ایوان غربی آن از دیگر زیبایی‌های این بنای تاریخی است که به ثبت ملی هم رسیده است. جالب است بدانید که خاندان نصوری تا سال ۱۳۵۶ هجری شمسی در این قلعه سکونت داشته‌اند.
گنبد نمکی جاشک
یکی از شگفت‌انگیزترین پدیده‌های طبیعی استان بوشهر، گنبد نمکی جاشک است. این جاذبه منحصربهفرد در کوه جاشک، قرار دارد و شامل غارهای نمکی، آبشارهای نمکی، چشمه‌های نمکی، دودکش‌های جن و دیگر سازه‌های طبیعی می‌شود که هرکدام جذابیت خاص خود را دارد. همچنین گنبد نمکی جاشک به‌عنوان بزرگ‌ترین و زیباترین گنبد نمکی ایران به‌شمار می‌آید و در سطح خاورمیانه نیز شناخته‌شده است.
گنبد نمکی جاشک که با نام‌های کوه نمک جاشک و گنبد نمکی دشتی نیز شناخته می‌شود، ناحیه وسیع و مرتفعی در کوه جاشک است. این گنبد از بزرگ‌ترین، فعال‌ترین و زیباترین گنبدهای نمکی ایران و خاورمیانه به شمار می‌آید و به‌عنوان تنها اثر طبیعی ملی استان بوشهر، در سال ۱۳۸۸ به ثبت رسید. کوه نمک با دارا بودن چشم‌اندازهای زیبای زمین‌شناسی، انواع سنگ‌های مختلف، غارهای طبیعی و طبیعت بکر درون آنها، آبشارکوه‌ها و آویزه‌های نمکی نه‌تنها چشم هر بیننده‌ای را می‌نوازد، بلکه بهترین محل برای محققان علاقه‌مند به علم زمین‌شناسی است. رنگ سفید نمک‌های طعام گنبد به منطقه جلوه‌ای زیبا بخشیده است، به‌نحوی که از جاده خورموج دیر به‌صورت یک کوه برفی زیبا در بخش شرقی دشت برهنه ظاهر می‌شود. این کوه در حد فاصل شهرستان‌های دیر و دشتی قرار گرفته است.
قلعه محمدخان دشتی در خورموج
قلعه محمدخان دشتی قلعه‌ای پهناور و وسیع بوده اما با گذر سال‌ها قسمت‌های زیادی از آن نابود شده و امروز فقط یکی از برج‌های زیبای آن به جای مانده است. این قلعه از چهار برج، چهار حصار، عمارت مرکزی، اندرونی، قراول خانه و اصطبل تشکیل شده بود و بخشی از آن به‌نام قلعه محمدخان دشتی و بخشی دیگر به نام قلعه جمال خان مشهور بود. این برج که در لیست آثار ملی ایران قرار دارد سه طبقه و یک زیرزمین دارد.
ساخت قلعه به حدود ۱۵۰ سال قبل برمی‌گردد؛ در آن زمان حاکم دشتی، شخصی به‌نام محمدخان دشتی، باعث و بانی ساخت قلعه شد، قلعه‌ای به مساحت ۱۲۰ در ۱۱۰ متر که ۴ برج گلی و دیوارها و باروهایی به بلندای ۱۰ تا ۱۲ متر داشت. در ساخت این قلعه از سبک قلعه‌سازی دوره ساسانی الهام گرفته شده و برای تزئین دیوارها و اتاق‌های آن از طاق‌نما و گچبری استفاده شده که بر جذابیت آن افزوده است. در هنگام ساخت قلعه از معمارانی شیرازی و اصفهانی دعوت شد تا به اینجا بیایند و بخش‌هایی مثل قراول‌خانه و مهمانخانه‌ای به سبک معماری ایتالیایی و صفوی را در داخل قلعه بسازند.
خانه رئیسعلی دلواری
خانه رئیسعلی دلواری مربوط به اواخر دوره قاجار است و در جنوب شرقی دلوار واقع شده است. این اثر در ۱۶ آذر ۱۳۷۶ با شمار ثبت ۱۹۴۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. همایون شهنواز سازنده سریال دلیران تنگستان در این مکان به خاک سپرده شده است.
خانه رئیسعلی دلواری از سوی بازماندگان وی به سازمان میراث فرهنگی هدیه شد. تزئینات عمده این خانه ساده و بی‌پیرایه است. این خانه در حدود ۱۱۰ سال قدمت دارد. مساحت خانه رئیسعلی دلواری ۳۷۵۰ متر مربع است و ۲۳ اتاق دارد. در فضای داخلی موزه اسناد سنگی، تصاویر و اشیای چهار دوره تاریخی که نشان‌دهنده مبارزات ضد استعمار بوده به نمایش درآمده است. محل تشکیل نشست‌های رهبران قیام تنگستان در اتاق اول این خانه بوده که در حال حاضر محل تندیس اشخاصی چون رئیسعلی دلواری و آیت‌الله بلادی است. در این میان، اسنادی که نشان‌دهنده دستور حمله انگلستان به ایران بوده است به چشم می‌خورد. همچنین وصیت‌نامه و سوگند‌نامه رئیسعلی دلواری در کنار مجموعه‌ای از اداوات جنگی و تمبرهای تاریخی در این مکان به نمایش درآمده است.
