الهام بهروزی
اجراهای صحنه‌ای موسیقی یکی از فرصت‌های بی‌بدیل در بازگرداندن امید و نشاط به جامعه در شرایط گذر از بحران‌های طبیعی و انسانی مثل دوران کروناست؛ چراکه موسیقی به‌دلیل موتیف‌ها و ریتم‌های شورانگیزی که در تار و پودش رخنه کرده، شادی و شور خاصی را به مردم و شنوندگان خود می‌بخشد و نقش بسزایی را در سرزندگی و امیدبخشی جامعه ایفا می‌کند.
طبیعتا در سه چهار ماه اخیر که با کنترل ویروس کرونا در پی واکسیناسیون گسترده مردم، شرایط پایداری بر کشور حاکم شد، اجراهای صحنه‌ای موسیقی به‌طرز چشمگیری در ترزیق امید و روحیه به جامعه موثر ظاهر شدند اما در این میان، افزایش چشمگیر قیمت بلیت کنسرت‌ها مزید علت شد تا عموم مردم نتوانند از این رویدادهای انرژی‌بخش استقبال کنند و اغلب قشر مرفه و متوسط مخاطبان اجراهای صحنه‌ای در شرایط کنونی شوند. این در حالی است که قشر فرودست جامعه که از کرونا و گرانی‌های سرسام‌آور امروزی زخم بیشتری خورده‌اند، به شادی و امید و انگیزه بیشتری نیاز داشته و دارند، پس سهم آن‌ها از شاد و برنامه‌های فرهنگی هنری چه می‌شود؟! چرا نباید ساز و کاری تعریف شود تا آن‌ها بتوانند از شادی و موسیقی و هنر لذت ببرند و آلام و خستگی‌های روحی خود را با استفاده از هنر تسکین بدهند؟!
یک شهروند بوشهری در خصوص افزایش قیمت بلیت کنسرت به بامداد جنوب گفت: وقتی نام بوشهر می‌آید، پسوند آن خیام‌خوانی، نی‌انبان و شور می‌آید. در این چهل سالی که از خدا عمر گرفته‌ام، یادم نمی‌آید که موسیقی در بوشهر از نفس افتاده باشد! چون زندگی مردم این‌جا همه‌اش موسیقی است. حتی در بحران کرونا این موسیقی بود که مردم این‌جا را سرزنده نگه داشت. الان که شرایط نسبتا نرمال شده، خوشحالم که این هنر دوباره به زندگی مردم پررنگ‌تر برگشته اما چه فایده؟! بلیت کنسرت‌ها بالا رفته و همه چیز هم گران شده. با این گرانی‌ها واقعا خرید بلیت کنسرت سخت شده ولی مگر می‌شود یک بوشهری را از شنیدن موسیقی محروم کرد؟!
وی در ادامه با بیان اینکه مردم خسته هستند، نیاز به شادی و امید دارند، افزود: قبل از این، کنسرت‌ها بیشتر و با قیمت‌های مناسب‌تری برگزار می‌شد. همین‌طور سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری بوشهر در مناسبت‌های مختلف جشن‌های باکیفیتی با حضور خوانندگان و گروه‌های موسیقی مطرح کشور و استان به صورت رایگان برای مردم برگزار می‌کرد اما الان برنامه‌هایی که اجرا می‌شود اینقدر تک‌بعدی، سلیقه‌ای و بی‌کیفیت است که کسی رغبت نمی‌کند در این برنامه‌ها شرکت کند. بنابراین تنها چاره‌ای که برای ما می‌ماند که به کنسرت‌هایی که برگزار می‌شود برویم؛ اما انصافا قمیت بلیت‌ها اینقدر بالا رفته که پای کنسرت رفتن هم نداریم.
این شهروند در پایان یادآور شد: امیدوارم مسوولان امر و موسسات برگزاری کنسرت تدبیری بیندیشند تا قیمت بلیت کنسرت متعادل بشود و مردم بتوانند آن را بشنوند. چون با این قیمت‌های کنونی توان ما برای رفتن به کنسرت‌ها کاهش پیدا کرده است. قیمت‌ها بالاست!
در این میان اما، هزینه‌های جاری و جانبی برگزاری اجراهای صحنه‌ای نیز تحت تاثیر تورم و گرانی‌های اخیر افزایش یافته و طبیعتا موسسات و کنسرت‌گذاران چاره‌ای جزء افزایش قیمت بلیت کنسرت ندارند تا بدین‌شکل بتوانند به برگزاری کنسرت‌های در نقاط دور و نزدیک کشور جان دوباره‌ای ببخشند و به سهم خود به پویایی جامعه پیرامونی خود بیفزایند. در این باره یک تهیه‌کننده کنسرت در استان بوشهر به بامداد جنوب گفت: با توجه به بحران و محدودیتی که کرونا در دو سه سال اخیر بر کشور حاکم کرد و به‌شکل غیرمنتظره‌ای حوادث مرگباری را رقم زد، از سوی ستاد ملی مبارزه با کرونا به‌منظور حفظ جان مردم و کنترل این ویروس مرموز و خطرناک، برگزاری هر گونه برنامه تحمعی مثل اجراهای صحنه‌ای موسیقی و تئاتر، جشن‌ها و... ممنوع و محدود شد. طبیعتا در چنین شرایطی روحیه مردم به‌دلیل خانه‌نشینی و شنیدن اخبار پی در پی و تلخ ناشی از شیوع این ویروس به‌شدت افت پیدا کرد. بنابراین انتظار می‌رفت که در دوران پساکرونا فرصتی ایجاد شود تا با اجرای فعالیت‌های فرهنگی هنری و گردشگری دوباره روحیه و امید را به جامعه بازگرداند. البته در این بازه زمانی، در کنار پاندمی کرونا، اقتصاد کشور هم تحت تاثیر تحریم‌های ناعادلانه دستخوش بحران شد تا جایی که این بحران خود را در قالب تورم و گرانی‌های روزافزون به رخ کشیده و از هر سو مردم را تحت فشار قرار داده است.
مصطفی خوبانی در ادامه با تاکید بر اینکه در چنین شرایطی اجرای برنامه‌های فرهنگی هنری مثل کنسرت می‌تواند تسکینی برای دردهای مردم باشد، افزود: چراکه این برنامه‌ها به‌دلیل ماهیت شاد و انرژی‌بخشی که دارند، آرامش و نشاط را به مردم منتقل می‌کنند. از همین روی از فروردین که فعالیت برنامه‌های فرهنگی هنری در استان مجاز شد با استقبال پرشور مردم مواجه شد.
به عقیده وی، بی‌شک گرانی‌ها و تورم فعلی منجر به افزایش قیمت سایر اقلام اساسی و غیراساسی شده که در این میان قیمت کالاهای فرهنگی و بلیت‌های برنامه‌های هنری مثل اجراهای صحنه‌ای موسیقی، تئاتر، سینما، جنگ‌های شادی و... متاثر از این شرایط افزایش یافته است؛ چراکه یک تهیه‌کننده کنسرت برای اجرای یک برنامه موسیقایی در همه حوزه‌ها و ارکان آن با افزایش قیمت مواجه است. با یک بررسی مشخص می‌شود که هزینه هتل، بلیت (هواپیما) رفت و برگشت خواننده و گروه موسیقی، غذا، سیستم صدا و نور، اجاره سالن و... در مقایسه با دوران پیشاکرونا به‌طرز چشمگیری افزایش یافته است که این گرانی‌ها خواه ناخواه موجب افزایش قیمت بلیت کنسرت می‌شود؛ چون در غیر این‌صورت خود کنسرت‌گذار یا تهیه‌کننده به‌شدت متضرر می‌شود و ناچار است که با افزایش قیمت بلیت این گرانی‌ها را پوشش دهد.
خوبانی با اشاره به متغیر بودن قیمت‌های بلیت کنسرت در شهرهای مختلف کشور گفت: طبق بررسی که انجام شده، مثلا قیمت بلیت کنسرت در بندرعباس تا 350 هزار تومان هم رسیده ولی در استان بوشهر با توجه به نظارتی که از سوی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان صورت می‌گیرد، بلیت‌ها از 140 هزار تومان تا 300 هزار تومان قیمت‌گذاری شده که ظاهرا این نرخ‌گذاری هم بر اساس درجه‌بندی و سطح گروه موسیقی انجام شده است. بر اساس این نرخ‌گذاری، گروه‌های موسیقی محلی و سنتی نرخ بلیت پایین‌تری دارند ولی برای گروه‌های موسیقی پاپ به‌دلیل هزینه‌های بیشتری که دارند، قیمت بالاتری در نظر گرفته شده است. البته قیمت بلیت اجراهای صحنه‌ای گروه‌های شاخص موسیقی ایرانی مثل شجریان، ناظری، عقیلی، قربانی و... مانند گروه‌های پاپ بالاست.
مدیر موسسه موسیقی «دی بآذر» در پاسخ به این پرسش مبنی بر اینکه آیا افزایش قیمت بلیت کنسرت بر میزان استقبال مردم از چنین رویدادهایی تاثیر سوئی هم داشته است، توضیح داد: بی‌شک این افزایش قیمت به سهم خود بر میزان استقبال مردم از کنسرت‌ها تاثیر گذاشته؛ اما این تاثیر به شکلی نبوده که موجب شود اصلا از این برنامه‌ها استقبال نشود. اگر بخواهم به شکل واضح‌تری این مساله را باز کنم، باید بگویم که مثلا اگر قبل از این فردی در طول ماه، دو یا سه کنسرت را می‌رفت، در شرایط کنونی شاید فقط یک کنسرت را برود که آن هم اجرای گروه یا خواننده موردعلاقه‌اش است. به‌هرحال شرایط کنونی قدرت و توان مالی مردم را تحت فشار قرار داده و آن‌ها سعی می‌کنند با توجه به جیب خود از فعالیت‌های فرهنگی هنری استقبال کنند.
وی به کاهش تعداد سانس‌های اجراهای صحنه‌ای در استان در سه ماهه اول امسال در مقایسه با دوران پیشاکرونا اشاره و تصریح کرد: گرانی‌ها موجب شده‌اند که تعداد سانس‌های کنسرت در استان کاهش بیابد. برای مثال اگر در گذشته گروهی پنج یا شش سانس اجرا می‌رفت اما الان خیلی استقبال شود، به سه سانس می‌رسد. البته این هم خوب است ولی اگر شرایط مثل قبل بود، بی‌شک مردم بهتر و بیشتر استقبال می‌کردند.
خوبانی در خصوص کنترل قیمت بلیت کنسرت به‌منظور افزایش توان خرید مردم بیان کرد: اگر بخواهیم قیمت بلیت کنسرت کنترل شود، باید به چند نکته توجه داشته باشیم؛ یکی اینکه اگر اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان به‌عنوان متولی فرهنگ و هنر استان بخواهد کنسرت‌گذاران و موسسات برگزارکننده کنسرت را موظف به برگزاری کنسرت با نرخ پایین کند، عملا این کار منجر به متضرر شدن آن‌ها می‌شود و با توجه به تجربه‌ای که دارم، فکر می‌کنم نرخ‌های پایین‌تر از 150 هزار تومان برای کنسرت‌گذاران اصلا مقرون‌به‌صرفه نیست؛ چون این نرخ متعارف است. باید اشاره کنم که نرخ بلیت کنسرت در شهرهای دیگر مثل تهران در مقایسه با بوشهر بسیار بالاتر است. این در حالی است که در آن‌جا هزینه رفت و آمد و هتل و ... مطرح نیست!
به گفته وی، نکته بعدی در این زمینه این است که اگر از گروه‌های بومی در حوزه صدابرداری و نورپردازی استفاده شود، به‌دلیل حذف هزینه‌های اضافی مثل جابه‌جایی وسایل صوتی و نور از تهران به بوشهر، هزینه بلیت هواپیما، هتل و... دستمزد گروه پایین می‌آید و این موجب می‌شود که هزینه یک اجرای صحنه‌ای برای کنسرت‌گذار مناسب‌تر تمام شود، در نتیجه او می‌تواند قیمت مناسب‌تری را برای بلیت کنسرت تعیین کند تا مردم هم توان خرید آن را داشته باشند.
خوبانی در پایان تاکید کرد: همچنین در حوزه تبلیغات محیطی اگر شهرداری‌ها همکاری کنند و بیلبوردهای خود را با قیمت مناسب‌تری در اختیار موسسات بگذارند، بی‌شک این کار در متعادل شدن قیمت تمام‌شده بیلت کنسرت موثر خواهد بود. البته به شرطی که کنسرت‌گذاران هم با وجود این همکاری‌ها جانب انصاف را رعایت کند. چون برخی اوقات همه این همکاری‌ها صورت می‌گیرد ولی کنسرت‌گذار تمایلی به تعیین قیمت پایین بلیت کنسرت نشان نمی‌دهد؛ زیرا بیشتر به سود خود توجه دارد تا جیب مردم که البته اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بر نحوه کار این موسسات و کنسرت‌گذاران نظارت دارد اما گاه این روند خارج از کنترل می‌شود. بنابراین توصیه می‌شود که این موسسات برای سود بیشتر اقدام به جذب اسپانسر کنند تا قیمت بلیت مناسب بماند و گرانی‌ها مانع از محروم شدن مردم از برنامه‌های نشاط‌انگیز نشود.
