عمق بحرانهای زیستمحیطی کشورمان دانش متخصصان عرصه محیط زیست را به چالش کشیده است، این در حالی است که درک شهروندان ما از عمق این بحرانها در سطح بسیار پایینی قرار دارد. بیابانها بهسرعت در حال رشد و در نوردیدن فلات ایران هستند اما هنوز اغلب شهروندان حیاط و ماشینهای خود را با آب شرب میشویند.
انبوه زبالههای پلاستیکی، نفس محیط زیست را به شماره انداخته است اما تقاضا برای ظروف یکبار مصرف پلاستیکی رو به افزایش است. لیست گونههای در معرض خطر انقراض روز به روز بلند بالاتر میشود، در حالی که شکار تفریحی فراگیرتر در بین جوانان میشود، گفتنش هیچ خوشایند نیست اما واقعیتی تلخ است، اینکه سواد زیستمحیطی شهروندان ما در حد بسیار پایینی ارزیابی میشود. در چنین شرایطی دوستداران محیط زیست به مناسبتهای تقویمی کارهایی نمادین انجام میدهند، درختی میکارند، زبالهای جمع میکنند و یا شعاری سر میدهند که البته در جای خود فعالیتهایی پسندیده و در خور تقدیر است اما تا کنون چقدر برای آموزشهای پایهای و اصولی در این زمینه برنامهریزی و هزینه شده است؟ بدونشک تبدیل شدن هر آموزهای به فرهنگی پایدار یک برنامهریزی دقیق و علمی را طلب میکند.
از دیدگاه بسیاری از متخصصان حوزه آموزش، بهترین گروه هدف جهت آموزشهای پایهای در هر جامعهای کودکان هستند؛ همانهایی که آیندهسازان جامعه محسوب میشوند و به لحاظ بافت سنیشان آموزشپذیری بیشتری دارند و بهطبع سرمایهگذاری روی آنها از ضمانت بالاتری برخوردار است. شاید یکی از سهلالوصولترین کانالها جهت آموزش موضوعات محیط زیستی به کودکان مدارس باشد که بهنوعی خانه دوم کودک محسوب میشود. از آنجایی که دانشآموز حلقه ارتباطی نظام آموزشی و نهاد خانواده است، حتی میتوان ادعا کرد که آموزش اصول محیط زیستی در مدارس میتواند فرهنگ خانوادهها را نیز تا حدودی متاثر کند، این موضوع در مقطع ابتدایی که گاهی والدین گام به گام با فرایند آموزشی فرزندان خود همراه میشوند، بیشتر صدق میکند.
با توجه به ضرورت ارتقای فرهنگ در حوزه محیط زیست، آموزش و پرورش شهرستان دشتستان طی سال تحصیلی 95-94 طرح «محیطیار دانشآموز» را به پیشنهاد انجمن فرهنگسازان محیط زیست در تمامی مدارس مقطع ابتدایی شهرستان به اجرا در میآورد. در راستای اجرای این طرح کتابی کوچک اما مفید به نام «محیط یاران کوچک» طراحی و تدوین شده است که با همکاری اداره محیط زیست دشتستان و حمایت مالی شهرداری وحدتیه در تیراژ پانزده هزار نسخهای به چاپ رسید و رایگان در اختیار دانشآموزان این مقطع قرار گرفت. در این محتوای آموزشی موضوعات مهمی همچون تولید زباله کمتر، بازیافت، حفاظت از پوشش گیاهی و تنوع زیستی، مصرف بهینه انرۯی و... به زبانی ساده و قصهگونه با دانشآموزان در میان گذاشته شده است. موازی با تدریس این سرفصلها در کلاسهای درس برنامههایی پرورشی با محوریت محیط زیست همچون اجرای تفکیک زبالههای خشک در مدرسه بازدید از مناطق حفاظت شده استان درختکاری و ... پیشبینی شده است. امید است که با اجرای این طرح با کمک محیطیار دانشآموزان کوچک توجه مردم به اهمیت موضوع محیط زیست جلب شده و به حفاظت و نگهداری از آن ترغیب شوند.