گزارشی از تحصیل همزمان دانش‌آموزان ایرانی و افغانی؛
آرزو می‌گوید مدت شش سال است که به ایران آمده‌اند اما او به‌علت نداشتن مدارک، نتوانسته درس بخواند و هر شب برای این‌که نمی‌توانسته درس بخواند، گریه و آرزو می‌کرده که ای کاش بتواند درس بخواند.
بامدادجنوب- هدی خرم‌آبادی: «هیچ‌جا خانه آدم نمیشه»، این جمله‌ای است که تقریبا افراد پس از بازگشت از سفر به زبان می‌آورند. تاریخ پر فراز و نشیب زندگی دو گروه مهاجر و انصار و این‌که چگونه پیامبر اکرم (ص) بین این دو گروه بنای مودت و برادری را نهاد، بر هیچ‌یک از ما پوشیده نیست. «میم» مثل مهاجر، «الف» مثل افغان، پیش از اینها افغان‌هایی که فاقد مدارک بودند، حق ادامه تحصیل در مدارس ایران را ندشتند تا این‌که بنا بر دستور رهبر معظم انقلاب که همه کودکان افغانستانی، چه آنها که دارای شرایط قانونی حضور در ایران هستند و چه آنها که مدارک قانونی حضور در ایران را ندارند، باید در مدارس دولتی ثبت نام شوند، اکنون مدارس سراسر استان پذیرای دانش‌آموزان اتباع خارجی هستند.
«انسانیت» مرز نمی‌شناسد. ورای همه همهمه‌ها و قیل و قال‌هاست. بزرگ و کوچک و اینجا و آنجا ندارد. روز گذشته برای مشاهده وضعیت این دانش‌آموزان راس ساعت یک به مدرسه دولتی 13 آبان رفتم. نوبت بعد از ظهر، دخترانه بود. تعدادی از دخترها در حیاط مدرسه ورزش می‌کردند. به دفتر مدرسه رفتم و با خانم ماحوزی، معاون مدرسه صحبت کردم. وی در گفت‌وگو با بامداد جنوب در پاسخ به سوالی مبنی بر این‌که چه تعداد دانش‌آموز دختر اتباع خارجی دارند، تصریح کرد: در حال حاضر، در مدرسه 13 آبان، 76 دانش‌آموز دختر تحصیل می‌کنند که از این تعداد 21 نفر کلاس اولی، 10 نفر کلاس دومی، 8 نفر کلاس سومی، 19 نفر کلاس چهارمی، 8 نفر کلاس پنجمی و 10 نفر کلاس ششمی هستند.
ماحوزی در پاسخ به این سوال که برای ثبت نام اتباع خارجی چه مقدار هزینه گرفته می‌شود، گفت: هزینه ثبت نام این دانش‌آموزان 120 هزار تومان است.
معاون مدرسه 13 آبان در خصوص مشکلات ناشی از تحصیل دانش‌آموزان اتباع خارجی در مدرسه یاد شده، افزود: مشکلات خاصی در این زمینه وجود ندارد، تنها در راستای پرداخت هزینه، برخی از خانواده‌های این دانش‌آموزان گلایه دارند و با اندکی تاخیر هزینه مصوب را پرداخت می‌کنند. از دیگر مشکلات ما در این خصوص، مدارک ناقص این دانش‌آموزان است، جز اینها، دانش‌آموزان اتباع خارجی در کنار دیگر دانش‌آموزان بومی به امر تحصیل مشغول هستند.
پس از خداحافظی با معاون مدرسه در حیاط مدرسه، آرزو (دختر افغانی) را می‌بینم که مشغول بازی با دخترهای دیگر است. کمی در حیاط با او صحبت می‌کنم. دختری بسیار مهربان و خوشرو اما در عمق چشمان مهربان و نافذ آرزو، غمی بزرگ نهفته است؛ غم غریبی. وقتی با من در حال صحبت کردن است، بسیار موقر ایستاده و به همه سوال‌هایم با دقت پاسخ می‌دهد. از او می‌پرسم که آیا در مدرسه با بچه‌های دیگر مشکلی ندارد و همه با او دوست هستند که لبخند رضایتی می‌زند و می‌گوید: بله، همه با من دوست هستند. آرزو می‌گوید مدت شش سال است که به ایران آمده‌اند اما او به‌علت نداشتن مدارک، نتوانسته درس بخواند و هر شب برای این‌که نمی‌توانسته درس بخواند، گریه و آرزو می‌کرده که ای کاش بتواند درس بخواند. او آنقدر به درس خواندن علاقه داشته که خودش در خانه درس می‌خوانده و زمانی که مسوولان مدرسه از او امتحان ورودی می‌گیرند، او در کلاس چهارم پذیرش می‌شود. آرزو می‌گوید که پدرش فوت شده و او با مادر و دو برادرش به ایران آمده است. از او درباره این که چگونه مخارج زندگی‌شان را تامین می‌کنند، می‌پرسم و او می‌گوید برادر بزرگ‌ترم کارگر است و برادر کوچکم هم که کلاس پنجم است، سر چهارراه‌ها کار می‌کند.
«امید» و «انگیزه‌ای» در اعماق چشمان آرزو موج می‌زد که بی‌شک او را به همه آرزوهای دست‌نیافتنی کودکی‌اش می‌رساند.
در ادامه با مدیرکل آموزش و پرورش استان گفت‌وگو کردیم. ناصر کرمی در گفت‌وگو با بامداد جنوب در پاسخ به این سوال که در حال حاضر چه تعداد مدرسه در استان پذیرای دانش‌آموزان اتباع خارجی هستند، تصریح کرد: تعداد کل مدارسی که پذیرای چنین دانش‌آموزانی هستند، 533 مدرسه است که از این تعداد 274 مدرسه مربوط به مقطع ابتدایی، 9 مدرسه استثنایی، 133 مدرسه متوسطه اول و 117 مدرسه هم مربوط به متوسطه دوم فنی و حرفه‌ای است.
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این‌که آمار دانش‌آموزان اتباع خارجی چند نفر است، با بیان این‌که جمع کل این دانش‌آموزان چهار هزار و 832 نفر است، افزود: از این تعداد سه هزار و 681 نفر مربوط به مقطع ابتدایی، 765 نفر مربوط به متوسطه اول و 386 نفر مربوط به متوسطه دوم است.
مدیرکل آموزش و پرورش استان درباره این‌که نحوه پذیرش این دانش‌آموزان به چه صورت است، یادآور شد: پذیرش دانش‌آموزان اتباع خارجی با گذرنامه دارای اقامت و یا روادید معتبر، دفترچه پناهندگی معتبر صادر از نیروی انتظامی جمهوری اسلامی، کارت هویتی ویژه اتباع خارجی دارای اعتبار، کارت اقامت موقت آمایش 10، دفترچه اقامت موقت معتبر صادر شده از نیروی انتظامی جمهوری اسلامی و معرفی‌نامه تحصیلی دانش‌آموزان اتباع افغانی از طریق دفاتر کفالت انجام می‌شود.
زندگی مهاجران ناخواسته در کنار دیگر افراد بومی به‌طور قطع مشکلاتی را به‌دنبال دارد که بسیاری از این مشکلات می تواند با مدیریت صحیح، بجا و به‌موقع هدایت و کنترل شود. یک افغانی یا به‌طور کل مهاجری که به‌سبب یک‌سری مشکلات و مسائل مجبور به ترک اهل و دیار خود شده، پیش از آن‌که افغان باشد، یک انسان است با همه عواطف انسانی که در نهاد همه آدمیان به‌صورت فطری وجود دارد. از همین رو اخلاق انسانی ما حکم می‌کند که با در نظر گرفتن همه جوانب تا جایی که امکان دارد و آسیب به خودمان نباشد، زمینه زندگی سالم و ساده آنها را در کنار خود فراهم کنیم.
X Share