بامدادجنوب- جواد شکریان: بوشهر جایی برای تفریح ندارد، این را همه میدانند اما سالها پیشتر پارک لیان به این منظور در نظر گرفته شد که آن هم در میان بیتوجهی راه به جای نبرد. کسی مخالف ایجاد جایی برای تفریح مردم نیست اما اینکه جایی را ویران کنیم تا به زعم خود آن را برای مردم آباد کنیم، حکایت عجیبی است.
ساخت دهکده گردشگری بوشهر این روزها سر و صدای زیادی به پا کرده است. پروژهای که با دیدن آن آدم یاد قاعده 80-20 پارتو میافتد. بر اساس قاعده تعمیمیافته پارتو، 80 درصد کارها در 20 درصد زمان پایانی انجام میشود. حال و روز دهکده گردشگری بوشهر البته وضعیت وخیمتری دارد.
روز جمعه که استاندار بوشهر خبر از افتتاح دهکده گردشگری بوشهر در تاریخ 22 بهمنماه داد، تعجب بسیاری از اصحاب رسانه را برانگیخت. برخی میگفتند استاندار یا نمیداند 22 بهمن چند روز دیگر است و یا اصلا خبر ندارد که دهکده گردشگری در کجا قرار دارد!
البته خود بنده با شنیدن این حرف از استاندار محترم، به یاد آن ساختمان معروف چینیها افتادم. ساختمان 57 طبقهای که در 19 روز بهطور کامل تحویل داده شد. این ساختمان شامل ۸۰۰ آپارتمان و مکان زندگی برای چهار هزار نفر است. تا این زمان رکورد ساخت بناها و ساختمانسازی فوق سریع در دست چینیها بود تا اینکه بهتازگی و در پی این وعده استاندار جوان، رکورد چینیها در حال جابهجایی است.
البته با وجود شباهتهای زیادی که بهلحاظ سرعت ساخت و ساز در این ساختمان چینی و دهکده گردشگری بوشهر وجود دارد، باید گفت که این دو پروژه تفاوتهایی هم دارند. یکی از مهمترین تفاوتهای پروژه ساختمانسازی چینی و دهکده گردشگری بوشهر که زیاد هم به چشم میآید، این است که آن پروژه به دست چینیها ساخته شده اما پروژه منطقه گردشگری بوشهر به دست کارگران و پیمانکاران افغانی.
اگر همین الان سری به محل دهکده گردشگری بوشهر بزنید، اصلا و ابدا احساس نمیکنید که اینجا ایران است. صدها نفر کارگر افغانی با سرعت زیادی در حال کار در این منطقه هستند. اصلا جای تعجب است که اینهمه کارگر افغانی را از کجا پیدا کردهاند.
بگذریم؛ اینکه چرا با وجود آمار بالای بیکاران، استاندار و مسوولان ساخت دهکده گردشگری تصمیم گرفتند تا بیشتر از کارگران افغانی استفاده کنند در این مقال نمیگنجد اما بررسی چند و چون ساخت این دهکده گردشگری خالی از لطف نیست.
ماجرای دهکده گردشگری بوشهر
23 دیماه سال 93 بود که رئیسجمهور بههمراه کاروان دولت تدبیر و امید در راستای دوازدهمین سفر استانی خود وارد فرودگاه بوشهر شد.
رئیسجمهور در سفر دو روزه خود به استان بوشهر اعلام کرد که در جریان این سفر، مصوب شده که ۱۱ پروژه طی سالهای ۹۴ و ۹۵ با اعتباری بالغ بر ۶۰۳ میلیارد تومان در این استان اجرائی و عملیاتی شود.
یکی از این پروژهها، ساخت دو دهکده گردشگری در استان بوشهر بهمنظور جذب گردشگر به این استان بود. پروژهای که طرح بدی به نظر نمیرسید اما به عقیده کارشناسان، طرح اولویتداری برای بوشهر محسوب نمیشد زیرا این استان در ابعاد مختلف دارای محرومیتها و پروژههای نیمهکاره زیادی است.
11 آذر ماه سال 93 بود که استاندار بوشهر در نشستی که با معاون سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری داشت خبر از آغاز ساخت دهکده گردشگری در ورودی شهر ساحلی بوشهر داد.
در یکم دیماه نیز سلطانیفر معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور سفری را به بوشهر داشت. وی در جریان این سفر در نشست با استاندار بوشهر با بیان اینکه از دو هزار و 200 کیلومتر نوار ساحلی استانهای جنوب کشور بازدید کردهایم، افزود: با هدف انتخاب مناطق ویژه تحت عنوان دهکده گردشگری و تفریحی در مدت دو روز از نوار ساحلی سه استان بوشهر، سیستان و بلوچستان و هرمزگان بازدید شد.
معاون رئیسجمهور با بیان اینکه استان بوشهر محل مناسبی برای سرمایهگذاری در حوزه گردشگری است، افزود: تاکنون سرمایهگذاری دولت در استان بوشهر در حوزه انرژی بوده که با توجه به وجود حدود 900 کیلومتر نوار ساحلی در استان و داشتن جاذبههای زیبا و مناسب، اکنون شش نقطه برای ایجاد دهکده گردشگری شناسایی شده که سه نقطه آن انتخاب میشود.
بالاخره در 22 بهمنماه سال 93 همزمان با سالروز پیروزی انقلاب اسلامی کلنگ عملیات اجرائی ساخت دهکده گردشگری بوشهر در کنار ساحل این شهر به زمین زده شد.
فاز اولی که هیچوقت افتتاح نشد
در یازدهم تیرماه سال 94 بود که استاندار بوشهر در بازدید از روند ساخت دهکده گردشگری بوشهر با بیان اینکه دهکده گردشگری بوشهر در ۸۵ هکتار طراحی شده است، افزود: فاز نخست دهکده گردشگری در 5/12 هکتار مساحت تا یک ماه آینده (مرداد ماه) افتتاح میشود و مابقی این طرح مهم تا پایان سال به بهرهبرداری میرسد.
اما مردادماه هم به پایان رسید، شهریور، مهر، آبان هم آمدند اما خبری از افتتاح فاز نخست این پروژه نشد تا اینکه استاندار بوشهر در 21 آبانماه امسال در نشست بررسی روند اجرایی طرح دهکده گردشگری بوشهر، دهه فجر را زمان افتتاح این دهکده عنوان کرد.
استاندار جوان تن به افتتاح نیمهکاره میدهد؟!
استاندار بوشهر در حالی خبر از افتتاح دهکده گردشگری در چند روز آینده میدهد که این پروژه برای افتتاح خود، هنوز خیلی کار دارد. هماکنون صدها کارگر که بیشتر برداران افغان هم هستند بهصورت همزمان و بهسرعت در حال پیشبرد فرامین کارفرماها هستند تا به هر صورتی که شده دهکده گردشگری را تا 22 بهمنماه (زمان وعده داده شده از طرف استاندار) تحویل داده و به افتتاح برسانند.
از طرف دیگر، تجربه ثابت کرده که بهعلت کمبود امکانات، کارها در ایران زمانی که سرعت میگیرد از کیفیت آن کاسته میشود. به عقیده کارشناسان، تسریع در ساخت و ساز پروژه دهکده گردشگری در این زمان کم، علاوه بر کاهش کیفیت زیرساختی، مخارج بسیار زیادی را روی دست مسوولان میگذارد. در اینجا سوالی که مطرح میشود. این است که ساخت دهکده گردشگری در این زمان کوتاه و با این هزینه هنگفت، تا چه میزان برای مردم عزیز استان در اولویت است و آیا مشکلات دیگر مردم و پروژههای نیمهتمام دیگر به اتمام رسیده است؟
بهنظر میرسد که ابر و باد و مه و خورشید و فلک (البته با هزینههای سرسامآور) در کارند تا بالاخره بتوانند به وعده استاندار جامه عمل بپوشانند اما همانگونه که در عکسها مشخص است، تکمیل این دهکده و تحویل آن تا چند روز آینده، حتی از عهده آن شرکت چینی ساختمانساز هم بر نمیآید.
از طرف دیگر، استاندار جوان که همواره دم از حقیقتگویی و صداقت با مردم میزد و کار دولت قبل را در افتتاح پروژههای نیمهکاره خلاف اصول میدانست، بر سر دو راهی بزرگی قرار گرفته است: 1- گفتن حقیقت به مردم و اینکه افتتاح این پروژه به زمان دیگری موکول میشود. 2- افتتاح نیمهکاره دهکده گردشگری و در پیش گرفتن راهی که خود زمانی آن را نقد میکرده است.
دهکده گردشگری فاقد مجوز محیط زیست
البته استاندار بوشهر علاوه بر استفاده از طبیعت بکر، توجه به موارد زیستمحیطی را هم از مزایای این طرح برشمرده بود که با واکنش برخی فعالان محیطزیست روبهرو شد. آنها معتقد بودند که ساخت دهکده گردشگری در این مکان، باعث آسیب دیدن محیط زیست میشود.
مسوول سازمان حامیان محیط زیست استان بوشهر در گفتوگو با میزان، با انتقاد نسبت استحصال زمین از دریا و تغییر کاربری اراضی ساحلی در محدوده بزرگراه امام علی (ع) شهرستان بوشهر گفته بود: این اقدام برای ساخت یک مجموعه گردشگری انجام میشود، در حالی که پروژه مذکور فاقد هرگونه مجوز از سوی ادارهکل محیط زیست استان بوشهر است اما گویا سازمان حفاظت محیط زیست کشور خود اقدام به صدور مجوز برای ساخت این مجتمع کرده است.
محمد مهدی طیاری با انتقاد نسبت به از بین رفتن زیستگاه برخی از آبزیان دریایی در محدوده محل اجرای پروژه مجموعه گردشگری افزود: علاوه بر این، شن و ماسههایی که از نقاط دیگر به این محل آمده رسوباتی را ایجاد کرده است که با گردش آب به قسمتهایی که حراکاری شده است منتقل میشود که تمام این درختان را از بین میبرد.
بوشهر استانی ساحلی است که دارای مرز آبی زیادی با دریای خلیج فارس است اما متاسفانه تا به حال آنگونه که شایسته است مورد توجه قرار نگرفته است. بوشهر دارای جاذبههای گردشگری زیادی است و از طریق دریا میتواند همهساله تعداد زیادی از هموطنان و حتی خارجیها را بهسوی خود بکشد.
طرح پروژههایی مانند دهکده گردشگری و امثال آن، میتواند در شناسایی بوشهر بهعنوان استانی زیبا و جذاب نقش سازندهای را ایفا کند و سالانه گردشگرانی را بهسوی خود جذب کند اما صرف هزینههای زیاد برای این طرحها تا چه حد توجیهپذیر است؟ آیا نباید این هزینهها با کارشناسی بیشتر و با اولویتبندی مسائل استان خرج شود؟
همه ما دوست داریم که استان بوشهر به لحاظ زیبایی و جاذبههای گردشگری به حق خود برسد و بتواند بهعنوان عروس جنوب شناخته شده و گردشگران زیادی را در خود جای دهد اما این استان همواره از بیتدبیریها و طرحهای کارشناسینشده رنج برده است.
متاسفانه برخی مسوولان بهدنبال این هستند که نامی از آنها به جا بماند و به همین دلیل به محض تصدی یک پست پروژههای سنگین و کارشناسینشدهای را اجرا میکنند که بعضا مدت زمان ساخت آن حتی به دوره مسوولیت آنها هم نمیرسد و با آمدن مسوولان بعدی، ساخت و تکمیل این پروژهها بهدست فراموشی سپرده میشود، زیرا آنها نیز برای خود برنامهای دارند، اولویتهایی مد نظرشان است و در واقع ساخت و تکمیل پروژههایی که به نام آنها سند نخورده، سودی برایشان ندارد. البته این حکایت همچنان باقی است.