بازار خودرو مدتی است رونق گرفته است و خودروسازان داخلی دوباره به بازخوانی نقش خود در این بازار بزرگ اقدام کردهاند. در حالی که خودروسازان چینی بهعنوان بزرگترین رقبای خودروسازان داخلی، قراردادهای مهمی را با بخش خصوصی خودروساز کشور به امضا رسانده و اکنون بیش از چهار نام تجاری چینی در کارخانههای مونتاژ و ساخت ایرانی خودروهایشان را میسازند، دو رقیب دولتی این بازار عزم خود را برای عقد قراردادهای شراکت با خودروسازان نامآور جهان عزم کردهاند.
خودروسازی ایران این روزها آبستن اتفاقات تازهای است، اتفاقاتی که در آیندهای نه چندان دور، معادلات این صنعت را تغییر خواهند داد تا غولهای جاده مخصوص، چهرهای جدید (در شراکت با خودروسازان خارجی) به خود بگیرند.
شرکای تجاری خودروسازان داخلی کدامند؟
شرکت خودروسازی ایران خودرو، در حال حاضر با سوزوکی، پژو و بنز قرارداد و تفاهمنامه دارد و در کنار اینها احتمالا با فیات و رنو نیز شراکت خواهند داشت. آنطور که ایران خودروییها میگویند، مذاکرات با فیات ایتالیا و رنوی فرانسه آغاز شده و با این حساب اگر مذاکرات با این دو شرکت نیز به نتیجه برسد، بزرگترین خودروساز ایران صاحب پنج شریک معتبر خواهد شد. آنطور که مدیرعامل ایرانخودرو تلویحا تاکید کرده، فیات شریک اصلی ایرانخودرو است و بیشترین سهم بازار این شرکت به خودروساز ایتالیایی خواهد رسید. این موضوع را باید مهمترین تغییر معادله در ایران خودرو دانست، زیرا تا پیش از این، پژو شریک اول بهشمار میرفت و حالا قرار است فیات در این جایگاه بنشیند.
شرکت سایپا نیز هرچند نام خودروسازان زیادی برای میهمانی در آن مطرح شد اما تا به امروز تنها رنو قطعی شده و گفته میشود قرارداد این دو بهزودی امضا شود. تغییر در معادله سایپا به این شکل است که این شرکت بهطور مستقیم با رنو کار میکند و علاوهبر تولید محصولات این شرکت فرانسوی در پارسخودرو (زیرمجموعه سایپا)، خود نیز به تولید خودروهای رنو خواهد پرداخت. به جز رنو البته خبرهایی مبنی بر همکاری سایپا با سیتروئن نیز به گوش میرسد که البته سایپاییها جزئیات آن و اینکه اصلا قصد همکاری با این خودروساز فرانسوی را دارند یا نه، بروز نمیدهند.
اما از پارسخودرو نیز خبر میرسد که این شرکت بهنوعی در رهن رنو قرار خواهد گرفت. پارسخودروییها که گفته میشود مجهزترین خطوط تولید را در خودروسازی ایران دارند، در حال حاضر به تولید پراید و تندر-90 و برلیانس چینی مشغول هستند، اما طبق آخرین اخبار، بناست این شرکت بهطور کامل در اختیار رنو قرار بگیرد. هرچند رنو اصرار دارد سهام پارسخودرو را بخرد، اما ظاهرا سایپا موافق نبوده و حاضر است تنها این شرکت را برای تولید محصول در اختیار رنو بگذارد و همچنان خود صاحب آن باشد. اگر این سناریو در مورد پارسخودرو عملی شود، این شرکت به پایگاه تولید اصلی رنو در ایران و شاید خاورمیانه تبدیل شود و با این حساب به احتمال فراوان، پراید و برلیانس از خطوط تولید آن خداحافظی خواهند کرد.
رونق، دوباره به بازار خودروهای نو برگشت
گرچه آنچه در بالا گفته شد مربوط به آینده بازار خودرو ایران است و باید دید کدامیک از اتفاقات گفته شده در واقعیت رخ خواهد داد، اما گزارشهای میدانی از بازار خودرو نشان میدهد که رونق دوباره به بازار خودورهای نو داخلی برگشته و طرحهای پیشفروش و فروش این خودروها بالاخره به روزهای اوج خود نزدیک میشود.
نزدیک شدن به ایام نوروز نیز در این امر بیتاثیر نبوده و با کاهش اشتیاق مردم به خرید خودروهای دست دوم، حالا کمکم سر و کله خودروهای مدل 95 هم در خیابانها دیده میشود.
بر اساس گزارشهاي دريافتي از بازار خودرو در هفته گذشته بيشتر خودروهاي ساخت داخل در بازار به فروش رفت و اكنون نمايندگيهاي مجاز با كمبود خودرو روبهرو شدهاند. اين كميابي خودرو در بازار موجب شد تا فروش نقد و اقساط ايران خودرو در هفته جاري بهدليل تكميل ظرفيت بسته شود.
حضور 16 شرکت خودروساز داخلی در ایران
در همین حین، خبرهایی مبنی بر برگزاری سومین همایش بینالمللی صنعت خودروی ایران و نخستین نمایشگاه بینالمللی خودرو با حضور 359 شرکت ایرانی و 121 شرکت خارجی در تاریخ دهم و یازدهم اسفندماه در تهران به گوش میرسد. در این همایش شرکتهایی از کشورهای اتریش، بلژیک، چین، چک اسلواکی، دانمارک، فرانسه، آلمان، هند، ایتالیا، ژاپن، کویت، هلند، عمان، پاکستان، کره جنوبی، اسپانیا، سوئد، سوئیس، ترکیه، امارات متحده عربی و انگلستان حضور خواهند داشت.
به گفته دبیرکل این همایش، در طول برگزاری این دو رویداد، چهار تفاهمنامه همکاری بین انجمن قطعهسازی ایران با انجمنهای قطعهسازی ترکیه، فرانسه، انگلستان و هندوستان امضا خواهد شد. ساسان قربانی همچنین خبر داد، در این همایش شرکت رنو جلسهای با قطعهسازان ایرانی برای برنامهریزی توسعهای تولیدات خود برگزار خواهد کرد.
وی در مورد امضای تفاهمنامه با شرکتهای خارجی گفت: تعدادی از شرکتهای خارجی برای امضای تفاهمنامه ابراز تمایل کردند که پیشبینی میشود در طول کنفرانس و نمایشگاه مذاکراتی صورت گیرد و این مذاکرات به تفاهمنامه منجر شود.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه این تفاهمنامهها به قرارداد نیز منجر خواهد شد، افزود: مفاد تفاهمنامهها این است که دو طرف برای مشارکتهایی که امکانپذیر است، بسترسازی کنند. وقتی پای انجمنها به میان میآید همکاری فعالان و تولیدکنندگان تسهیل میشود و حضور آنها بیشتر بسترسازی برای توسعه همکاری است.
دبیرکل سومین همایش بینالمللی صنعت خودرو و نخستین نمایشگاه بینالمللی خودرو رقابتپذیری را یکی از محورهای این دو رویداد ذکر و تصریح کرد: یکی از شاخصهای تعریف شده در دنیا در زمینه رقابتپذیری، بحث رضایت مشتری است. مشتریها و مصرفکنندگان خودرو در کشور ما بر چند محور از جمله کیفیت، قیمت و خدمات تاکید دارند.
وی خاطرنشان کرد: در این همایش سخنرانانی از شرکتهای ولوو، اسکانیا، رنو، دایملر و سیچوان مباحث خود را مطرح میکنند ولی علاوه بر اینها شرکتکنندگانی از شرکتهای ایسوزو، نیسان، تویوتا و فولکس واگن در سطوح مدیریتی حضور پیدا خواهند کرد.
به گفته قربانی، با توجه به برگزاری یک نمایشگاه و کنفرانس خودرو در ژنو که یکی از سه نمایشگاه بزرگ دنیا به حساب میآیند، حضور شرکتهای مختلف در حوزه صنعت خودرو یک موفقیت به حساب میآید.
دبیرکل سومین همایش بینالمللی صنعت خودرو و نخستین نمایشگاه بینالمللی خودرو در مورد امضای قرارداد خودرویی در حاشیه این نمایشگاه نیز گفت: تاکنون من برنامه مشخصی از شرکتهای خودروسازی نگرفتهام، احتمال وجود دارد در حاشیه این کنفرانس و نمایشگاه قراردادهایی امضا شود اما هنوز بهطور رسمی چیزی اعلام نشده است.
به گفته وی، علاوه بر دو شرکت خودروسازی بزرگ کشور، شش شرکت خودروسازی داخلی نیز در این نمایشگاه و کنفرانس حضور دارند و احتمال دارد آنها از این فرصت برای امضای تفاهمنامه یا قرارداد استفاده کنند ولی تاکنون در این زمینه بهطور رسمی اطلاعاتی اعلام نکردهاند.
امیرحسین قناتی دبیر کمیته علمی سومین همایش بینالمللی صنعت خودروی ایران و عضو هیات مدیره گروه خودروسازی سایپا نیز در این نشست خبری گفت: در این همایش 15 نشست تخصصی برگزار خواهد شد. مدیریت زنجیره تامین، مدلهای همکاری و سرمایهگذاری، ایمنی، فرصتهای همکاری، خدمات پس از فروش، فناوریهای پیشرفته، خودروهای تجاری، محیط زیست و مسوولیت اجتماعی، اقتصاد صنعت خودرو و روشهای تامین منابع مالی از موضوع های این نشستها است.
وی در مورد سرمایهگذاری مستقل شرکتهای خارجی در ایران گفت: تاکنون مذاکراتی برای سرمایهگذاری مشترک با شرکتهایی مانند فولکس واگن، بنز، فیات، مان، ولوو، ایسوزو و مزدا انجام شده اما پیشنهاد سرمایهگذاری مستقل تاکنون مطرح نشده است.
قناتی گفت: برای سرمایهگذاری مستقل و مشارکتی در صنعت خودرو محدودیتی وجود ندارد اما اولویت شرکتهای خارجی سرمایهگذاری مشترک و استفاده از ظرفیتهای موجود است؛ زیرا در همکاریها و سرمایهگذاریهای مشترک میزان ریسک کاهش پیدا میکند.
وی در پاسخ به پرسشی در مورد مونتاژ خودروهای خارجی لوکس و گران قیمت در ایران گفت: تمام خودروسازان در صورت رعایت خطوط قرمز ما اجازه فعالیت دارند؛ خودروهای تولید یا مونتاژ داخل باید حداقل 40 درصد از قطعه های خود را از شرکتهای داخلی تامین کنند. عضو هیات مدیره گروه خودروسازی سایپا همچنین گفت، مذاکره در خصوص همکاری شرکتهای خودروسازی رنو و سایپا در حال انجام است.
صنعت خودرو در ایران 400 هزار شغل بطور مستقیم و 200 هزار شغل بطور غیرمستقیم ایجاد کرده و 7/2 درصد تولید ناخالص داخلی کشور را به خود اختصاص داده است.