بامدادجنوب- عبدالله محمدعلیپور: آغاز سال نو همواره برای ملت ایران فصل جدیدی بوده است تا با نگاهی به عملکرد یک سال گذشته خود، برای سال جدیدشان برنامهریزی کنند و نقشهای یک ساله برای زندگی شخصیشان ترسیم کنند. برنامههایی که اگر مکتوب شوند و بهصورت درستی ترسیم شده باشند، باید در انتهای آن سال قابلیت اندازهگیری و سنجش داشته باشند.
این امر در ساختار حاکمیتی کشور نیز در طول یکی دو دهه گذشته مرسوم شده و در طول این مدت، هر ساله رهبر انتقلاب در پیامهایی خردمندانه برای هر سال شعاری را انتخاب میکنند و از همه اقشار جامعه میخواهند تا برای تحقق آن شعار تمام تلاش خود را صرف کنند.
امسال نیز به رسم سالهای گذشته و همانند اکثر سالهای یک دهه گذشته، موضوع شعار سال اقتصادی انتخاب شد تا هم اهمیت موضوع معیشت مردم و توسعه اقتصادی جامعه بیش از پیش یادآوری شود و هم در سالی که انتظار میرود اقتصاد ایران بهدلیل رها شدن تدریجی از بند فشارهای تحریم بتواند به رشد اقتصادی بالایی دست یابد، دولتمردان اقتصاد مقاومتی را از یاد نبرند و این رشد را بر پایه ظرفیتهای داخلی ایجاد و تقویت کنند. همچنین چهار محور تقویت تولید داخلی، مهار گرانی، رفع بیکاری و حل مشکل رکود بهعنوان اصلیترین عناوین شعار سال 95 مورد توجه رهبری قرار گرفتند.
شعار «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل» خیلی زود مورد استقبال وزارت اقتصاد و دارایی قرار گرفت و علی طیبنیا در پیامی که در همان روز اول فروردین خطاب به رهبر انقلاب نوشت، انتخاب این شعار را تدبیر و اقدامی خردمندانه قلمداد کرد که در این برهه خاص میتواند پشتوانهای عظیم برای مجموعه دولت در مسیر تحقق اهداف تعیین شده ذیل سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی باشد.
در سالهای تحریم، مشکلات کمبود بودجه یا نبود اعتبارات کافی، مانع همیشگی برای اجرای اقتصاد مقاومتی بوده است و مردم استان بوشهر شاید بیشترین فشار را از این بابت تحمل کرده باشند. در این مدت، نه تنها اقتصاد مقاومتی، بلکه فعالیتهای زیربنایی و تاثیرگذار قابل توجهی نیز در استان به مرحله اجرا در نیامد و همواره نبود اعتبارات بهانه اصلی مسوولان استان بوده است. اعتباراتی که البته برای برخی پروژههای نورچشمی (توی چشمی) چندان هم صعبالوصول نبودند اما حالا مردم استان انتظار عمل و اقدام شایسته نام بوشهر و بوشهری را از مسوولانشان دارند.
در پیام رهبر انقلاب به مناسبت آغاز سال نو شمسی، به قوه مجریه 10 راهکار عملیاتی برای به اجرا در آوردن اقتصاد مقاومتی پیشنهاد شده است که همگی بر پایه همان چهار محور گفته شده استوار هستند و دولت با توجه به طرحهایی که در دو سال و نیم گذشته برای عملی کردن اقتصاد مقاومتی اجرا کرده است، میتواند از راهکارهای رهبر انقلاب استفاده لازم را ببرد.
راهکارهای 10 گانه مذکور، علاوه بر اینکه در سطح ملی حاوی نکات و پیامهای مهمی برای قوه مجریه و مجلس شورای اسلامی است، قابلت استفاده و پیگیری در سطح استانها را نیز دارد که در زیر به نکاتی پیرامون اقدام و عمل جهت تحقق اقتصاد مقاومتی در سطح استان بوشهر گفته میشود و امید میرود مسوولان استان با بهرهگیری از نظرات کارشناسیتر نخبگان، به وظایف خود به نحو احسن عمل کنند.
1- شناسایی فعالیتهای مزیتدار و مادر در کشور، اولین راهکاری است که در سخنان رهبری به آن اشاره شده است. این نکته همواره در استان بوشهر جزء مباحث با اهمیت و البته مغفول مانده بوده است. بر اساس برنامههای عملیاتی شده نهادهای دولتی، بخش شیلات و کشاورزی و صنایع وابسته به آنها دو گزینه اولویتدار استان هستند که متاسفانه اقدام شایستهای نیز برای تشویق سرمایهگذاران بخش خصوصی به این دو حوزه و معرفی آنها به سرمایهگذاران خارجی تا این زمان انجام نشده است.
علاوه بر این، بهطور قطع بخشهای دیگری نیز هستند که میتوان بهعنوان بخشهای مزیتدار به این لیست اضافه کرد و اقدامات جدیتری برای رونق فعالیتهای اقتصادی در آنها صورت داد که این وظیفه باید همکاری همه سازمانهای اقتصادی استان انجام گیرد تا هیچ ظرفیت اقتصادی استان از قلم نیفتد. همچنین مسوولان باید گزارش جامعی از اقدامات انجام گرفته در این زمینه نیز به مردم ارائه دهند، چراکه پیش از این قرار بود سازمانهای اقتصادی استان در این زمینه همکاری جدی را انجام دهند اما تاکنون گزارشی در این زمینه به مردم ارائه نشده است.
2- توجه به تولید داخلی و احیای کارخانهها و کارگاههای تعظیل و نیمه تعطیل، راهکار دیگری است که در پیام نوروزی رهبر انقلاب به آن اشاره شده است و بر اساس گزارشهای رسمی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان، در حال حاضر حدود درصد از ظرفیت تولیدی صنایع استان بدون استفاده مانده است. در این زمینه، همانطور که در گزارشهای پیشین بامداد جنوب نوشتیم، بخشی از مشکل، خود سازمانهای دولتی، عملکرد نامطلوب آنها و نبود بدنه کارشناسی در ساختار آنهاست که برای احیای بخش خالی تولید اهمیت زیادی دارند.
3- رهبر انقلاب سومین راهکار را حمایت از بخش داخلی و تامین نیازهای کشور از بخشهای داخلی بهجای واردات کالاهای مشابه عنوان کردند. این امر متاسفانه در استان بوشهر چندان مورد توجه مسوولان نبوده و مشاهده شده است برخی تولیدکنندگان داخلی به شیوهای عجیب تحریم شدهاند و حتی با وجود تولیدکنندگان متعدد، کالاهای مورد نیاز پروژههای عمرانی استان، از استانهای بسیار دور تامین شده است.
در همین زمینه، همانطور که بارها اشاره شده است، همراهی نکردن بخش نفت و گاز مستقر در جنوب استان، یکی از مهمترین چالشهای حمایت از تولید داخلی استان است. راهکاری که لازم است مسوولان استان آنرا پیگیری کنند، ایجاد مشوق برای خریداران بالقوه تولیدات استان، از جمله توسل به زور یا مشوقهای مالیاتی است. متاسفانه طی یکی دو سال گذشته هیچ اقدام موثری در این زمینه مشاهده نشده و با این وضع، امیدی هم برای بهبود به چشم نمیآید.
4- مدیریت منابع مالی هم چهارمین راهکار است. این نکته برای مردم استان بوشهر بیش از سایر راهکارها حائز اهمیت است. چراکه در یک ماه گذشته افتتاح پروژه جنجالی دهکده گردشگری این سوال را در ذهن مخاطبان شبکههای اجتماعی ایجاد کرد که چرا هزینه ساخت چنین پروژهای صرف تکمیل بزرگراهها و از بین بردن نقاط حادثهخیز استان نشده است.
منابع مالی استان همانند هر منبع مالی دیگری نیازمند مدیریتی کارآمد و دور بودن از اتکا به مقاصد سیاسی و شخصی است و نفع و زیان شخصی نباید تعیین کننده چگونگی تخصیص منابع مالی استان باشد. این منابع مالی هم شامل بودجه سازمانها و نهادهای دولتی و عمومی میشود و هم منابع حاصل از حق آلایندگی و درآمد عوارض مالیات بر ارزش افزوده و سایر منابع درآمدی سازمانهای استان.
5- پنجمین راهکاری که رهبر انقلاب از آن یاد کردهاند، اقتصاد دانشبنیان و توجه به استفاده از علم و دانش برای ایجاد ثروت است. امروزه مهمترین نهاد دولتی که نقش حمایتی از شرکتهای دانشبنیان را بهعهده دارد، پارکهای علم و فناوری هستند که این نهاد حمایتی با وجود اینکه ایدههای خوبی از نخبگان استان را به خود جذب کرده، هنوز نتوانسته است این شرکتهای نوپا را برای ورود مستقل به بازار آماده کند و بخش زیادی از شرکتهای دانشبنیان مستقر در ساختمانهای چند طبقه پارک علم و فناوری استان، مدت زیادی است که نتوانستهاند خود را برای رقابت با بخشهای دیگر اقتصادی آماده کنند.
این موضوع با توجه به حمایتهای قانونی قابل توجهی که از شرکتهای دانشبنیان در قوانین و مقررات و دستورالعملهای دولت و مجلس صورت گرفته است، چندان جالب و البته قانونی بهنظر نمیآید. استفاده از بدنه کارشناسی غیر متخصص و ناکارآمد در برخی بخشهای مهم و سختگیری و شفافنبودن رویههای پذیرش در پارک علم و فناوری استان نیز یکی از مشکلات مهم و اساسی این نهاد مهم بوده است که البته با وجود برخی تلاشهای مسوولان آن، همچنان به قوت خود باقی هستند.
6- بند هشتم راهکارها مربوط به مبارزه با فساد، ویژه خواری و قاچاق است که نسبت به سایر بندهای 10 گانه برای استانها و مناطق مختلف کشور اهمیت دوچندانی دارد. در مورد فساد لازم است تا نهادهای نظارتی و اطلاعاتی استان بهطور شفاف و دقیقی میزان فسار را برآورد کنند، زیرا برخی اطلاعات و گفتههای غیرمستند، میزان فساد و ویژهخواری را بسیار بیشتر از آنچه بهنظر میآید نشان میدهند که البته اظهار نظر در مورد آن بدون اطلاعات دقیق شدنی و کامل نیست.
پس از برآورد دقیق است که نقاط اصلی و کلیدی فساد مشخص میشوند و آن صورت میتوان برای برطرف شدن آن به راهکارهای عملی دست زد.
در مورد مبارزه با قاچاق در استان بوشهر نیز اشاره به نامه رئیس کل گمرک کشور به معاون سیاسی امنیتی استانداری بوشهر در ایام عید کفایت میکند که بر اساس آن، نسبت به وجود حجم زیاد تهلنجی از بنادر استان هشدار داده شده بود.
در پایان، امید میرود سال 95 برای مردم استان حال نو را نیز به همراه داشته باشد و با اقدامهای موثر مسوولان و همراهی و همدلی آنها با مردم، اقتصاد مقاومتی زمینه ایجاد اشتغال و رفاه بیشتر را برای ساکنان استان زرخیز بوشهر به همراه داشته باشد.