بامدادجنوب- مریم خوئینی: رویدادی که هم میتواند حاوی نکات مثبت و هم منفی باشد. از یک سو این فضا کمک میکند فضای انتقال اخبار و دادهها بهتر شده و دسترسی به اخبار آسانتر از گذشته باشد و از سوی دیگر همهگیر بودن آن میتواند فضای خبری را با شایعه و اخبار تائید نشده آلوده کند.
با این حال هنوز هم شاهد به وجود آمدن کانالهای خبری متعددی هستیم. در فضای مجازی، استان ما نیز از قافله عقب نمانده و با گرم شدن این فضا، کانالهای خبری با اهدافی خاص اخبار ریز و درشت استان را به اشتراک میگذارند، گردانندگان این کانال ابتدا با نگاهی انتقادی خبرهای مدنظر خود را به اشتراک گذاشتند تا بتوانند توجه مخاطبان بوشهری را جلب کنند، مسیری که حتی باعث شد دنبالکنندگان بسیاری اخبار کانال مربوطه را پیگیری کنند. یکی از این کانالهای خبری که مشخص نیست از طرف چه گروه، فرد و یا تیمی اداره میشود، در طول ماههای گذشته باعث تغییر نگاهها به سمت خود شده است. نوع خبرنویسی و اطلاعرسانی آن باعث شد تا حتی اسامی متعددی در مورد مدیریت آن عنوان شود.
سیاست مستقل و نگاه انتقادی این کانال البته بهناگهان تغییر کرد و مدیر یا مدیران آن به یکباره با طرح نظرسنجی، (نظرسنجی که خود میتواند محل بحث باشد)، رویکرد خود را تغییر دادند و جایگاه یک رسانه منتقد را ترک گفته تا با روشی دیگر پیگر اهداف خود باشند.
سیامک برازجانی فعال سیاسی و مطبوعاتی در این مورد میگوید؛ بهنظر من هر کار یا رویکرد اجتماعی که باعث شکسته شدن انحصار اطلاعرسانی در کشور شود بسیار خوب و قابل تقدیر است و باید از آن استقبال کرد، البته باید توجه داشته باشیم که افزایش این کانالها و شبکهها به ما این نوید را میدهند که در آینده بسیار نزدیک هر شهروند ایرانی میتواند یک کانال پر مخاطب داشته باشد که حتی گوی سبقت از صدا و سیما را نیز برباید. این مهم نشان میدهد که نسل بعد، کانال خود را خواهد داشت و ابتکارات رسانهای چنان توسعه مییابد که رسانههای کشور ما میتواند بهعنوان یک برند بزرگ بینالمللی مطرح شوند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا میشود به اخبار و یا نظر سنجیهای فضای نیز اطمینان پیدا کرد یا خیر، گفت: بهدلیل اینکه این خبررسانیها خام و گاه تخیلی است و مرجعی به جز اخلاق ندارد تا این لحظه غیر قابل اعتماد هستند، نظرسنجیها نیز قابل اطیمنان نیستند، مگر اینکه بتوان از مراجع رسمی مثل یک روزنامه و یا هفتهنامه معتبر آنها را تائید کرد.
برازجانی پیرامون اهداف احتمالی مدیران کانالها در برگزاری نظرسنجی در زمان تغییر و تحولات دولتی، گفت: در این مورد میتوانم بگویم رهبری در دیدار اخیر خود با شاعران فرمودند که با اتکا به لایکهای فضای مجازی و هم برتان ندارد که شعرتان خوب است، این حرف بسیار خوب و با ارزش است. کسانی که از حقیقت دور شدهاند تن به حمایتهای مجازی سپردهاند در حالی که آنکه باید بگوید کار فلان کس خوب است یا بد، کارشناسان و افراد کار بلد هستند نه لایکهای فضای مجازی.
هادی بحرینی از فعالان اقتصادی و سیاسی در گفتوگو با بامداد جنوب، در اینباره گفت: فضای مجازی موبایلی خصوصا کانالهای خبررسان تلگرامی بهدلیل غیر مستند بودن، نبود نیاز به پاسخگویی و حجم زیاد خبرهای رد و بدل شده، اعتبار چندانی از لحاظ اصالت خبر ندارند ولی معمولا بر روی مخاطب تاثیرگذار خواهند بود. با این حال این کانالها کم هزینهترین ابزار تبلیغاتی و تاثیرگذار بر روی مخاطب هستند که در این دوران گذار بهصورت قارچ گونه و به وفور مورد استفاده خبری و تبلیغاتی قرار میگیرند.
بحرینی پیراون نظر سنجی که اخیرا در یکی از کانالهای خبری انجام شده است نیز گفت: نظرسنجیهای کانالهای تلگرامی و کلا فضای مجازی موبایلی بهدلیل مجهول بودن هویت گردانندگان و ملزم نبودن به پاسخگویی بههیچ وجه قابل اطمینان نیستند و معمولا با اهداف مشخص تبلیغی ایجاد میشوند.
وی تصریح کرد: این کانالها معمولا در بدو ایجاد با رویکردی انتقادی سعی در جذب مخاطب دارند و بعد از جذب مخاطب لازم دست به تبلیغ و تحریف واقعیت با انگیزههای تبلیغاتی میزنند. اخیرا نیز مشاهده شده برخی کانالهای مجهول خبررسانی ابتدا با رویکردی انتقادی مخاطبان فراوانی جذب میکند و بعد از جذب مخاطب، رویکردی متفاوت اتخاذ کرده و با ارائه نظرسنجیهایی در مورد محبوبیت چهرههای سیاسی استان سعی در تحریف واقعیات و تبلیغ بهسود برخی چهرههای مسوول و حتی برخی چهرههای گمنام سیاسی استان در آستانه انتخابات و تغییر تحولات از سوی دولت دارند.
یکی دیگر از کارشناسان مسائل رسانهای با تاکید بر این مساله که آنچه در این نظرسنجیها قابل توجه است، اختلاف عجیب آراء و همچنین قیاس معالفارق در این مورد است. بهگفته وی، به هیچ عنوان نمیشود فردی را که 17 سال پیش در استان بوده با فردی که الان مسوولیت دارد و در فضای مجازی هم با تیمی که دارد، مقایسه کرد گفت: مشخص است که بسیاری از افرادی که امروز رای میدهند اصلا 17 سال پیش متولد شده بودند یا آنهایی که امروز 25 سال سن دارند، آن وقت 8 ساله بودهاند. بنابراین این نظرسنجیها اگر هم در آمار درست باشد، به لحاظ حرفهای دچار مشکل است.