بامدادجنوب- سیدعلی موسوی:
حلب منتظر سنپترزبورگ است، عملیات نظامی انتظار دیدار روسای جمهوری ترکیه و روسیه را میکشد. بازگشت به شرایط قبل از محاصره شرق حلب برگهای بود که ترکیه از طریق گروههای مسلح در حلب بهدنبال آن بود تا قبل از دیدار فردا میان رجب طیب اردوغان و ولادیمیر پوتین در سن پترزبورگ از آن استفاده کند.
این برای آن بود که رئیسجمهوری ترکیه در دیدار با همتای روس خود شکست خورده نباشد و برای همین بود که حزب اسلامی الترکستانی دهها نفر در دیوارهای دانشکدههای توپخانه و تسلیحات و فنی هوایی در جنوب غرب حلب کشته بدهد تا گذرگاه ناامنی به عرض ۹۰۰ متر و طول دو کیلومتر بگشاید. این گذرگاه از اطراف العامریه در شرق حلب-الراموسه و دانشکده تسلیح ایجاد شد تا مهاجمان از خارج حلب به مناطق شرقی برسند.
ایجاد شروط دیدار میان دو رئیسجمهور آشتیکننده باید با توان قوا همراه باشد بهویژه که در حلب قبل از آن بهنفع ارتش سوریه سنگینی میکرد. جنگ در حلب بهخاطر برقراری توازن بود، بهویژه که رجب طیب اردوغان چند روز قبل گفته بود: نظام حلب را محاصره کرد اما مخالفان توازن را برقرار کردند.
بر خلاف آنچه پس از کودتای نافرجام ترکیه تصور میشد بهنظر میرسد که رئیسجمهوری ترکیه حاضر نیست از برگه حلب دست بکشد، زیرا آخرین برگهای که در برابر همه اعم از روس، امریکا و ایران در اختیار دارد. تا روابط خود را همه بر اساس آن بازنگری کند. در شرایطی که ارتش ترکیه سالها درگیر نوسازی است باید برای جبران باخت استراتژیک نظامی و ادامه بهکارگیری سوریه در عرصه رقابت با قدرتهای بینالمللی دیگر، از دستگاه اطلاعاتی ترکیه که همچنان به رئیسجمهوری ترکیه وفادار است، استفاده شود بهویژه که این دستگاه اطلاعاتی به چچنیها و ترکستانیها و ائتلاف عریض و منظم با اخوان المسلمین و سلفیها برای ادامه دخالت در سوریه نیاز دارند، نه ابزار دیگر.
بعید است که سیاست ترکیه ۱۸۰ درجه تغییر پیدا کند و از ائتلاف با ناتو و امریکا به سوی ائتلاف تاکتیکی با ایران و روسیه روی آورد. آشتی میان روسیه و ترکیه به معامله بر سر سوریه نیاز ندارد. روسها، ترکها و ایرانیها یک الگوی منحصر به فرد در روابط عملگرایانه ایجاد کردند که بر اساس آن پرونده سوریه با روابط اقتصادی و تجاری گسترده تناقض پیدا نکند اما امروز این نوعی از رابطه پس از ورود مستقیم روسیه در سوریه دیگر امکانپذیر نیست. این موضوعی است که در نشست دو رئیسجمهور در سن پترزبورگ باید بهدنبال جوابی برای آن گشت بهویژه که سوریه محور نشست طرفین نیست.
روزنه ایجاد شده در الراموسه صرف واکنش گروههای مسلح در حلب بهخاطر محاصره آنها در شرق حلب نیست بلکه عملیات نظامی تمام عیار ارتش سوریه با یک ارتش کلاسیک است که تانک و نفربر و موشکانداز و هواپیماهای شناسایی و دستگاههای اطلاعاتی در اختیار دارد. هواپیماهای آواکس ترکیه لحظهای از گشتزنی در آسمان منطقه از یک ماه و نیم قبل دست برنداشتهاند. بر اساس اطلاعات دریافتی حدود ۵۰ تانک در جبههای هشت کیلومتری به همراه دهها عامل انتحاری به ارتش سوریه حمله کردند. از اواخر ماه مه گذشته و قبل از پیشروی نیروهای ارتش سوریه به سوی مزارع الملاح و بستن جاده کاستیلو، ترکیه علاوه بر اتاق عملیات انطاکیه در آنتالیا نیز اتاق عملیات اضافی برای رصد حلب ایجاد کرده اند. در اوایل ماه جولای ترکیه زره پوشهایی به سوی کفرحمره در شمال حلب ارسال کرد و اقدام به تجهیز گروههای احرارالشام و فرقه الحمزه کرد. با تکمیل محاصره حلب در ۲۷ ماه جولای، در راستای رخنه به جنوب حلب، ستونهایی مرکب از صدها کامیون متوسط و سریع از ادلب به ترکیه از طریق باب السلامه آمدند و هزار مرد بدون اسلحه حمل کردند و با عبور از منطقه عفرین به سوی دار عزه در نزدیکی حلب رفتند و سلاح دریافت کردند. در اوایل ماه جاری ترکیه ۸۰۰ جنگجوی احرار الشام را که از سه ماه قبل در اعزاز متمرکز کرده بود، منتقل کرد تا خطوط گروههای مسلح را تقویت کند و مانع از حرکت نیروهای کُردی به سوی منطقه باب السلامه از سمت تل رفعت شود.
پس از گذشت ۲۴ ساعت از درگیری ها در روزهای پنجشنبه و جمعه و دو موج یورش، رخنهای در محاصره ایجاد نشد. حملات از روستای المشرقه در غرب شهر به سوی دیوارهای دانشکدههای تسلیحات و توپخانه و فنی هوایی صورت گرفت. نبرد از ساعت سه و نیم بعد از ظهر تا یک و نیم شب بدون موفقیت ارتش شش هزار نفری گروههای مسلح در رخنه به مواضع ارتش سوریه در جریان بود. .مهاجمان با استفاده از عوامل انتحاری و تانک و تعداد زیاد نیرو حمله بردند. نیروهای ارتش سوریه در دیوارهای دانشکدههای نظامی مقاومت سختی از خود نشان دادند و برای هدف قرار دادن عوامل بمبگذاری شده مسافت زیادی به پیش میرفتند و تعدادی از آنها نیز کشته شدند. رهبران ترکیه برای اینکه دستاوردی در گفتوگو با روسها داشته باشند بهترین واحدها را اعزام کردند. ساعت ۹ شب جمعه نیروهای ترکستانی-چینی به عرصه وارد شدند که دهها عامل انتحاری را شامل میشدند. زیر یورش شدید این گروهها، در ساعت یک و نیم بامداد فرمان عقب نشینی از دانشکدهها و دور شدن از آن برای اینکه نیروی هوایی بتواند مهاجمان را هدف قرار دهد، صادر شد. در طول شب فقط نیروی هوایی سوریه فعال بود و صبح روز بعد نیروی هوایی روسیه نیز وارد عمل شد.
گروههای مسلح معبر ایجاد کردند اما این گذرگاه زیر آتش ارتش سوریه قرار گرفت. عرض گذرگاه از ۹۰۰ متر فراتر نمی رود. استقرار نیروهای حزبالله و ایرانیها در شمال گذرگاه و واحدهای سرهنگ نیروهای ببر و گارد ریاستجمهوری در جنوب گواهی اینکه محاصره شکسته شده باشد را نمیدهد، زیرا معبر قادر به فعالیت نیست مگر اینکه به جنوب و شمال توسعه یابد و این بسیار دشوار خواهد بود و اینکه روزنه ایجاد شده در الراموسه زمان زیادی دوام بیاورد در حالی که حملات هوایی و توپخانهای ادامه دارد، دشوار است.