عملیات بزرگ آزادسازی «موصل» در حالی قرار است بهزودی آغاز شود که جریانهای سیاسی حامی حزب منحله بعث از یک سو و تکفیریها و حامیان آنها از سوی دیگر برای به تاخیر انداختن آن بسیج شدهاند.
ارتش و نیروهای مردمی عراق بهدنبال آزادسازی شهر فلوجه، مقدمات آغاز عملیات بزرگ آزادسازی شهر موصل واقع در استان نینوا را کلید زدند. عملیات گسترده ارتش و نیروهای مردمی عراق برای آزادسازی شهر موصل از جنوب این شهر آغاز شد. علت شروع این عملیات از مناطق جنوبی از آن جهت برای عراقیها حائز اهمیت بود که پایگاه هوایی «القیاره» در آن بخش واقع شده است. ارتش و نیروهای مردمی عراق پس از سلسله عملیاتهای گسترده در جنوب شهر موصل سرانجام موفق شدند بهطور کامل بر منطقه «القیاره» و به تبع آن بر پایگاه هوایی «القیاره» سیطره یابند.
موقعیت جغرافیایی پایگاه هوایی القیاره این امکان را به ارتش عراق میداد که بتواند عملیاتهای ضد تروریستی خود در موصل را از طریق آن مدیریت و فرماندهی کند. تسلط عراقیها بر منطقه استراتژیک «القیاره» و پایگاه هوایی موجود در آن ضربه مهلکی را بر پیکره تکفیریها و حامیان منطقهای و بینالمللی آنها وارد آورد، چراکه این دستاورد بزرگ، ارتش و نیروهای مردمی عراق را در یک قدمی آغاز عملیات بزرگ آزادسازی شهر موصل قرار داد.
علاوه بر این، آزادسازی کامل جزیره «الخالدیه» واقع در شرق شهر الرمادی در استان الانبار نیز از یک سو روحیه ارتش و نیروهای مردمی عراق را بالا برد و از سوی دیگر موجب شد تا خیال مقامات عراقی از جنب و جوش تروریستهای تکفیری در این جزیره استراتژیک راحت شده و با طیب خاطر به عملیات آزادسازی موصل مشغول شوند.
تحقق دستاوردهای ذکر شده در عملیاتهای ضد تروریستی ارتش و نیروهای مردمی عراق موجب شد تا مقامات ارشد این کشور بیش از پیش از قریبالوقوع بودن آغاز عملیات آزادسازی موصل سخن بگویند.
علاوه بر این، اظهارات اخیر هادی العامری، دبیرکل سازمان بدر عراق در خصوص اینکه تروریستهای داعش هیچ جایی در شهر موصل نخواهند داشت و دیر یا زود باید این شهر را ترک کنند، به روشنی حاکی از قریب الوقوع بودن آغاز عملیات بزرگ آزادسازی شهر موصل است، عملیاتی که برخی طرفهای داخلی در عراق که به تعبیری از آنها بهعنوان «داعشی سیاسی» یاد میشود و همینطور برخی طرفهای خارجی و در رأس آنها ایالات متحده امریکا و عربستان سعودی، تمام تلاش خود را برای به تاخیر افتادن آن بهکار بستهاند.
شاید بتوان بحران سیاسی اخیر در عراق را که میان پارلمان و رئیس آن با برخی اعضای کابینه «حیدر العبادی» اتفاق افتاد، در چهارچوب توطئه از پیش طراحی شده برخی جریانهای سیاسی داخلی وابسته به حزب منحله بعث برای اختلافافکنی میان مقامات سیاسی با هدف به تاخیر انداختن عملیات بزرگ آزادسازی موصل، قلمداد کرد.
درست در زمانی که مدت زیادی به آغاز عملیات آزادسازی موصل باقی نمانده بود، برخی جریانهای سیاسی صاحب نفوذ در پارلمان عراق، پروژه استیضاح یکی از عالیترین مقامات نظامی این کشور یعنی خالد العبیدی وزیر دفاع را کلید زدند.
آغاز پروژه استیضاح العبیدی، خود به تنهایی مقدمه ظهور و بروز یک بحران و تنش سیاسی میان پارلمان و دولت عراق شد. العبیدی که اقدام جریانهای سیاسی برای کشاندن خود به پارلمان را بدون هیچگونه توجیه منطقی قلمداد میکرد، آنان را آماج انتقادات گسترده خود قرار داد و بدین ترتیب بحران سیاسی در عراق وارد مرحله جدیدی شد. نکته قابل تامل این است که این جریانهای سیاسی به استیضاح العبیدی اکتفا نکرده و انگشت اتهامات خود را روی هوشیار زیباری، وزیر دارایی نشانه رفتند تا او را نیز استیضاح کنند.
در اینجا نکته ای که قابل تامل بهنظر میرسد، این است که خالد العبیدی از مقامات نظامی اهل تسنن و هوشیار زیباری از مقامات کُرد عراقی محسوب میشوند. این مساله نشان میدهد که عاملان پشت پرده توطئه چینی برای تفرقهافکنی در میان مقامات عراقی با هدف به تاخیر انداختن آغاز عملیات موصل، بهدنبال ایجاد نوعی منازعه طایفهای در عراق هستند.
پر واضح است، اگر استیضاح خالد العبیدی، وزیر دفاع عراق بر اساس قانون و بدون برنامهریزی قبلی بود، بر اساس مصلحت میبایست به پایان عملیات آزادسازی موصل موکول میشُد.
با وجود این، به نظر میرسد که پیشرویهای گسترده ارتش و نیروهای مردمی در جنوب موصل، تسلط آنها بر پایگاه استراتژیک القیاره و اظهارنظرهای مقامات نظامی مبنی مرگ حتمی داعش در این شهر، برخی جریانهای سیاسی نزدیک به حزب منحله بعث را بسیار نگران ساخته است، تا جایی که تصمیم گرفتن حداقل برای به تاخیر انداختن زمان آغاز این عملیات، تنشی را در قلب عراق ایجاد کنند. کارشکنیهای گسترده داخلی در مسیر پیشرویهای ارتش و نیروهای مردمی در مقابله با داعش در عراق تا جایی پیش رفته است که امروز دیگر اصطلاحی تحت عنوان «سیاستمداران داعشی» یا «داعشیهای سیاسی» در این کشور کاملا جا افتاده و کاربرد پیدا کرده است.
در کنار تلاشهای داخلی برخی سیاستمداران صاحب نفوذ عراقی و عملیاتهای تروریستی داعش برای به تاخیر انداختن عملیات آزادسازی موصل، حامیان منطقهای و بینالمللی تکفیریها و در رأس آنها عربستان سعودی و ایالات متحده امریکا نیز دست بسته ننشسته و تلاش میکنند تا بهنوعی این عملیات یا با تاخیر مواجه شده و یا در نهایت به شکست منجر شود.
تلاشهای اخیر ثامر السبهان، سفیر سعودی در بغداد را میتوان در همین چهارچوب قلمداد کرد. اظهارات پی در پی وی علیه حشد الشعبی و طرح ادعای فرقهای بودن این گروه از یک سو و حملات لفظی مداخله جویانه و بیپایه و اساس او به حضور مستشاری جمهوری اسلامی ایران در عراق از سوی دیگر، حاکی از خشم و عصبانیت عربستان سعودی از موفقیتهای ارتش و نیروهای مردمی عراق در نبرد با تروریسم و همچنین حاکی از تصمیم ریاض برای متوقف کردن و یا حتی کُند کردن روند این پیشرویهاست. این در حالی است که ایالات متحده امریکا که به ناتوانی خود در ممانعت از حضور حشد الشعبی در عملیات آزادسازی موصل پی برده است، تصمیم دارد به طُرق مختلف بر پایگاه هوایی «القیاره» مسلط شده و بنابر ادعای خود عملیات موصل را فرماندهی کند.
در همین رابطه سخنان اخیر اشتون کارتر در خصوص موقعیت استراتژیک پایگاه «القیاره» و توانایی نیروهای امریکایی برای بهرهبرداری مناسب از آن، دلیل روشنی برای دخالت مستقیم امریکا در عملیات موصل است. در هر صورت، تلاشهای «دیپلماتهای داعشی» در عراق از یک سو و اقدمات تروریستی داعش با هدف ایجاد رعب و وحشت در صفوف غیرنظامیان عراقی از سوی دیگر، برای به تاخیر افتادن عملیات آزادسازی شهر موصل همچنان ادامه دارد.
این در حالی است که هیچ نشانهای مبنی بر سست شدن اراده ارتش و نیروهای مردمی عراق در قبال این عملیات دیده نمیشود و مقامات عراقی همچون گذشته با قدرت و صلابت از این عملیات سخن میگویند. در همین ارتباط میتوان به اظهارات اخیر شیخ اکرم الکعبی، دبیرکل جنبش مقاومت اسلامی نجباء اشاره کرد که گفته است: عملیات آزادسازی شهر موصل بهزودی آغاز میشود و پس از آن ظرف مدت کوتاهی این شهر از تصرف تکفیریها خارج خواهد شد.