بامدادجنوب- سیدعلی موسوی:
با گذشت چند ساعت از آغاز عملیات گسترده زمینی در عراق برای بازپسگیری شهر موصل و مناطق اطراف آن، خطوط دفاعی تروریستها در اطراف موصل بهویژه در مناطق شمالی در هم شکسته و نیروهای عراقی توانستهاند به پیشرویهای چشمگیر دست یابند. در عین حال مسعود و نیچروان بارزانی به محور خازر رفتهاند.
در حالی که عمده پیشرویها به سمت شهر بعشیقه و مناطق اطراف خازر است که به وسیله پیشمرگهای کرد در شمال و شمال شرق و جنوب شرق موصل در حال انجام است، مسعود بارزانی، رئیس منطقه کردستان عراق و نیچروان بارزانی، نخستوزیر دولت کردستان عراق وارد محور خازر شدند تا در جریان روند عملیات در این محور قرار بگیرند. پیشمرگها میگویند با مقاومت سرسختانه داعش مواجه هستند و توانستهاند دهها حمله داعش با خودروهای بمبگذاری شده را در محورهای مختلف بیاثر کنند. پیشمرگها در درگیریهای صبح امروز توانستند ۹ روستا در شرق موصل را به کنترل درآورند.
آنها همچنین جاده اصلی موصل-اربیل را که از مهمترین مسیرهای مواصلاتی بین دو شهر و همچنین شمال عراق محسوب میشود را مسدود کردهاند. هماکنون یگانهای نهم زرهی ارتش به دروازه شهرستان الحمدانیه در چند کیلومتری جنوب شرق شهر موصل رسیدهاند. نیروهای نهم زرهی ارتش عراق همچنین روستاهای الکبیبه، المخلط، الشروق و الحمیدیه در جنوب شرق موصل را آزاد کردند. در حالی که داعش از روستاهای جنوب عقبنشینی کرده است.
به گفته منابع نظامی، مرحله نخست عملیات موصل نتایج مثبتی را محقق کرد. قرار است در مرحله اول نیروهای پیشمرگ از محور خازر به شهرستان حمدانیه برسند. در حالی که مرحله دوم شامل حمله به شهرستان الحمدانیه است که نزدیکترین منطقه جغرافیایی به موصل است. گفته میشود حمله به حمدانیه امشب انجام شود و عملیات نظامی فردا متمرکز بر محور بعشیقه باشد. همزمان نیروهای امریکایی نیز از پایگاه هوایی قیاره، در جنوب موصل با موشکهای هوشمند مواضع داعش را زیر آتش گرفتند.
حملات موشکی امریکا به مواضع داعش در موصل همزمان با حملات جنگندههای ائتلاف تحت امر این کشور و گلوله باران توپخانهای داعش در موصل و اطراف آن است. نیروهای دولتی عراق نیز در محورهای جنوبی با پشتیبانی هوایی ائتلاف امریکا و جنگندههای نیروی هوایی عراق پیشروی به سوی شهر موصل را آغاز کردهاند. پیشبینی میشود عملیات آزادسازی موصل که بامداد دوشنبه با دستور حیدر العبادی، نخستوزیر عراق آغاز شده صدها هزار آواره و بیخانمان بر جای بگذارد و همین امر نگرانیهای زیادی را در سطح داخلی و بینالمللی ایجاد کرده است. عملیات زمینی هماکنون از چهار محور در اطراف موصل در جریان است.
دو محور شمالی یعنی محورهای تلعفر و دشت نینوا به وسیله نیروهای پیشمرگ انجام میشود. محور جنوبی از سمت پایگاه قیاره به وسیله ارتش و پلیس فدرال عراق در دست اجراست و محور چهارم که محور غربی است پیشمرگها و ارتش عراق اداره می شود و هدف از آن جلوگیری از فرار عناصر داعش به داخل سوریه اعلام شده است.
در جریان پیشروی نیروهای عراقی در محور شرقی موصل یک منبع محلی در استان نینوا اعلام کرد، خط دفاعی سوم داعش در اطراف شهر موصل طی ساعات گذشته در هم شکسته شده در حالیکه اغلب عناصر داعش که از نیروهای داوطلب جدید بودهاند، فرار کردهاند.
در عملیات آزادسازی شهر موصل نیروهایی از ارتش عراق، یگان مبارزه با تروریسم ارتش، پلیس فدرال و تیپ واکنش سریع این کشور هسته اصلی نیروها را تشکیل میدهند و نیروهای شیعه مردمی حشد شعبی، نیروهای سنی حشد وطنی، پیشمرگهای کرد و شبه نظامیان محلی نیز در این عملیات در کنار نیروهای دولتی عراق بخشی از بار جنگ را بر دوش خواهند کشید. گرچه بنابر تاکید مسوولان عراقی تنها نیروهای رسمی دولتی وارد شهر خواهند شد. بنا بر اعلام منابع مختلف عراقی بیش از ۶۰ هزار نیرو اعم از نظامیان دولتی، پیشمرگهای کرد و شبه نظامیان شیعه و سنی در این عملیات حضور دارند و بزرگترین عملیات نظامی در خاورمیانه از سال ۲۰۰۳ تاکنون محسوب میشود.
شمار نیروهای دولتی شرکتکننده در این عملیات نزدیک به ۳۰ هزار نیرو اعلام شده است. در طرف مقابل نیز داعش خندقهای مملو از نفت خام موجود در خطوط دفاعی را به آتش کشیده است. داعش سه لایه خندق پر از مواد نفتی را در مناطق مختلف در اطراف شهر موصل حفر کرده که از آنها در کنار دیگر شگردهای دفاعی مانند بمبگذاری جادهها و خانهها و حفر تونل برای جلوگیری از پیشروی به سمت موصل استفاده میکند. منابع اطلاعاتی عراق نیز به المیادین گفتند: والی نینوا در داعش عملیات این گروه را از مسجد الصائغ در محله البلدیات در مرکز موصل هدایت میکند.
فرمانده نیروهای امریکایی در عراق که نیروهای تحت امرش مشارکتی فعال در این جنگ دارند، پیشبینی کرده که عملیات برای آزادسازی شهر دو میلیون نفری موصل دستکم چند هفته به طول بینجامد. او گفت که امریکا در حملات هوایی، توپخانهای و موشکی به مواضع داعش و دادن اطلاعات به نیروهای عراقی مشارکت مستقیم دارد و در کنار آن کارشناسان نظامی و نیروهای امریکایی در این جنگ در کنار عراقیها در محورهای درگیری حضور دارند.
پیشروی برقآسا در ساعت اولیه عملیات
بنا به گزارش منابع میدانی عراقی نیروهای عراقی از آغاز عملیات آزادسازی موصل تاکنون موفق شدند چندین روستا را از چنگ تروریستهای داعشی آزاد کنند و این در حالی است که پیشروی برقآسای نیروهای عراقی همچنان ادامه داد.
بر اساس این گزارش، نیروهای ارتش عراق عملیات خود را از پایگاه القیاره آغاز و از محور جنوبی به سمت منطقه الشوره پیشروی کردند. این منطقه مهمترین و اصلیترین خط دفاعی عناصر داعش در جنوب موصل بهشمار میرود. نیروهای عراقی 5 روستای ابراهیم الخلیل، العدله، کان حرامی، عباس رجب وجدیده، در محور الکویر در شرق موصل را از چنگ تروریستهای داعشی آزاد کردند و پیشروی آنها به سمت روستای بلاوات ادامه دارد. این در حالی است که 5 نیروی پیشمرگه کرد در درگیری با گروه تروریستی داعش در منطقه الخازر در شمال موصل کشته شدند.
یک منبع امنیتی نیز گفت که نیروهای پیشمرگه موفق شدند روستا در منطقه الخازر را از چنگ داعش آزاد کنند که این روستاها عبارتند از؛ باصخره، ترجله، بازکرتان، شیخ أمیر، بدنه الکبرى، بدنه الصغرى، کبرلی و شاقولی. همزمان جنگندههای ائتلاف بینالمللی مواضع داعش را در این مناطق بمباران کردند. پایگاه خبری رووداو نیز گزارش داد که نیروهای پیشمرگه از سه محور به مواضع داعش حمله کردند و موفق شدند به چهارراه شهرستان الحمدانیه برسانند. این در حالی است که در پی به آتش کشیدن چاههای نفت به وسیله داعش، آسمان این شهر را دود فرا گرفته است.
از سوی دیگر فرماندهی نیروهای داوطلب مردمی تاکید کرد که عملیات زمینی این نیروها هنوز انجام نشده و عملیات آنها تاکنون صرفا به حملات توپخانهای و موشکی دقیق بهمنظور حمایت از نیروهای امنیتی منحصر شده است. حمله به موصل واقع در شمال عراق بزرگترین عملیات نظامی نیروهای عراقی از زمان خروج نیروهای امریکایی از این کشور در سال 2011 میلادی تاکنون بهشمار میرود و واشنگتن پیشبینی کرده است که داعش شکست بخورد. موصل بزرگترین شهری است که گروه تروریستی داعش آن را در اشغال خود دارد و این شهر که حدود یک و نیم تا دو میلیون نفر جمعیت دارد، آخرین پایگاه اصلی این گروه تروریستی در عراق بهشمار میرود.
به گزارش خبرگزاری رویترز، برآوردها از مشارکت حدود 30 هزار سرباز ارتش عراق، نیروهای پیشمرگه کرد، نیروهای داوطلب عشایری برای بیرون راندن حدود 4 الی 8 هزار تروریست داعشی حکایت دارد. حیدر العبادی نخستوزیر و فرمانده کل نیروهای مسلح عراق، بامداد امروز ــ دوشنبه ــ از آغاز عملیات آزادسازی شهر موصل از چنگال گروه داعش خبر داد.
حیدر العبادی در سخنانی تلویزیونی گفت: زمان پیروزی فرا رسید و عملیات آزادسازی موصل آغاز شد. نخستوزیر عراق روز گذشته از نزدیکی زمان آزادسازی شهر موصل از چنگ گروه تروریستی داعش خبر داده بود. گروه تروریستی داعش سحرگاه روز بیستم خرداد (10 ژوئن) سال 1393 به موصل مرکز استان نینوا و دومین شهر بزرگ عراق واقع در 400 کیلومتری بغداد پایتخت این کشور حمله کرد و این شهر را به تصرف خود درآورد.
سخنان مضحک اردوغان در مورد موصل
در همین حال برخی گزارشها حکایت از آن دارد که رئیسجمهور ترکیه باز سخنان مضحک سابقهدار خود را به زبان آورده است. رئیسجمهوری ترکیه با تاکید بر اینکه کشورش همچنان از سوی عراق تهدید میشود، گفت: نمیتوان آنکارا را از عملیات بازپسگیری موصل مستثنی کرد؛ چه بخواهند چه نخواهند در عملیات موصل شرکت میکنیم.
به گزارش پایگاه خبری حریت، رجب طیب اردوغان، دوشنبه در سخنرانی تلویزیونیاش گفت: آنها به ما چه میگویند؟ میگویند که ترکیه نباید وارد موصل شود. چرا ما نباید وارد شویم؟ ما 350 کیلومتر مرز مشترک با عراق داریم. کشورهای دیگری که هیچ ربطی به این منطقه ندارند وارد آنجا شدند. ما هیچگونه مسوولیتی از تبعات منفیای که در پی اجرای عملیات بدون حضور ترکیه حاصل شود، نمیپذیریم. ما هم در این عملیات و هم در مذاکرات پس از آن مشارکت خواهیم کرد.
برای ما مقدور نیست که کنار بایستیم. رئیسجمهوری ترکیه همچنین متعهد شد که حضور نیروهای ترکیهای در کمپ بعشیقه در نزدیکی موصل همچنان ادامه خواهد یافت، وی تاکید کرد: هیچکس نباید از ما انتظار داشته باشد بعشیقه را ترک کنیم. ما در هرگونه عملیات ضد داعش اجرا میکنیم.
اردوغان در ادامه تاکیدهایش بر لزوم مشارکت ترکیه در عملیات موصل گفت: برادران و بستگانمان آنجا هستند. واضح است که مشارکت میکنیم. حضور نیروهای ترکیهای و نیروهای سنی آموزشدیده به دست ترکیه در بعشیقه واقع در شمال عراق، از اصلیترین مسائل مورد اختلاف میان آنکارا و بغداد است. نیروهای ترکیهای بیش از یک سال است که در آن منطقه مستقر شدند و گفته میشود که به امر آموزش نیروهای سنی ضد داعش مشغول هستند.