بامدادجنوب- الهام بهروزی:
فرهنگ در هر جامعه‌ای از اهمیت زیادی برخوردار است و با وجود این، متاسفانه در ایران به این حوزه آن‌گونه که باید توجه و پرداخته نمی‌شود، به‌طوری که امروزه کمترین بودجه به این بخش اختصاص می‌‌یابد. این گزارش در شرایطی نوشته می‌شود که علی جنتی، وزیر پیشین وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌دلیل ترمیم کابینه دولت یازدهم استعفا داده و سیدرضا صالحی امیری که مشاور فرهنگی حسن روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری بوده، برای گرفتن رای اعتماد برای تصدی‌گری این وزراتخانه به مجلس شورای اسلامی معرفی شده است. پیش از این که به معرفی گزینه جدید تصدی وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی بپردازیم، نگارنده در پی این است که اندکی مسائل اخیر حوزه فرهنگ و هنر جامعه را تبیین و تشریح کند.
چراکه بسیاری از این مشکلاتی که در این حوزه دردساز و حاشیه‌آفرین شده‌است، باید با انصاف و منطق پیگیری و بررسی شوند. باید بپذیریم این مشکلات را یک نفر به‌وجود نیاورده که بخواهیم انگشت اتهام را به سمت وی نشانه بگیریم. حوزه فرهنگ، هنر و ادب یکی از حیاتی‌ترین و کلیدی‌ترین حوزه‌های جامعه ایرانی است که نقش غیرقابل انکار و موثری را در سلامت و امید اجتماعی ایفا می‌کند اما در این میان این سوال‌ها پیش می‌آید که دولت برای پویایی این حوزه چه برنامه‌ها و سیاست‌هایی اندیشیده است؟ سالانه چه میزان بودجه برای رونق این عرصه اختصاص می‌دهد؟ چقدر از هنرمندان و ادیبان حمایت‌های معنوی و مالی صورت می‌گیرد؟ یا برای جهانی کردن تصویرها و ایده‌های دینی، ادبی و هنری ناب ایرانی چه برنامه‌های مشترکی با دیگر کشورها اجرائی کرده و در این برنامه‌ها تا چه میزان تاثیرگذار ظاهر شده است؟
همان‌گونه که اطلاع دارید وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی باید حوزه بسیط و گسترده‌ای را مدیریت کند، حوزه‌ای که علوم قرآنی تا موسیقی را در برمی‌گیرد و با توجه به این‌که جامعه ما یک جامعه ایرانی-اسلامی است، پس بدون شک فردی که مسوولیت این وزراتخانه را می‌پذیرد، باید دارای برنامه‌های عالی و همچنین مقاوم در مقابل فشارها و اعمال‌سلیقه‌هایی باشد که از هر سو به وی وارد می‌شود. علی جنتی وزیر پیشین وزرات ارشاد زمانی که تصدی این وزراتخانه را به‌دست گرفت، برنامه‌هایی که در آغاز کار خود در نظر داشت، اجرائی کرد، برنامه‌های نظیر گشایش دوباره خانه سینما، اجرای برنامه‌های قرآنی، ایجاد صندوق حمایت از هنرمندان، اجرائی کردن طرح پایتخت کتاب به‌منظور ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی و... . بنابراین استعفای جنتی دلیل بر ضعف عملکرد وی نبوده، چراکه جنتی در این سه‌‌سال مقابل تمام دخالت‌ها و فشارهایی که از بیرون به وی وارد شد، ایستادگی کرد.
شوربختانه بسیاری از مشکلاتی که در حوزه فرهنگ و هنر دیده می‌شود، ریشه در سیاست دارد و با توجه به این‌که سیاست دولت تدبیر و امید در سه سال گذشته متکی به اقتصاد و سیاست خارجی بوده و توجه کمتری را به حوزه فرهنگ و هنر داشته است، حال باید ببینیم که آیا گزینه معرفی شده برای تصدی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌تواند تحولی را در این حوزه ایجاد کند که به محبوبیت دولت یازدهم در ماه‌های باقیمانده کمک کند؟
به گزارش ایسنا، صالحی‌امیری که از سوی رئیس‌جمهوری دو روز پیش برای جانشینی علی جنتی به مجلس معرفی شده است، پیش از این در سخنرانی که در جمع فعالان و احزاب سیاسی خراسان رضوی داشته، حوزه فرهنگ در ایران را حوزه پیچیده‌ای دانسته و گفته بود: فرهنگ در جمهوری اسلامی امری سه قطبی است و باید در آن ارزش‌های دینی، فرهنگ ایرانی و موج فرهنگ غربی و نحوه مواجهه با آن را مدنظر قرار داد.
وی با بیان این‌که ریل توسعه ایران از ابتدا به غلط بر نفت شکل گرفته است، مطرح کرد: باید ریل توسعه کشور بر فرهنگ، هنر و ادب شکل گیرد تا بتوانیم شاهد توسعه همه‌جانبه باشیم.
صالحی‌امیری هم همچون علی جنتی بر لزوم واگذاری امور فرهنگی به اصحاب فرهنگ تاکید کرده و گفته است: دولت متولی است نه متصدی. دولت به زیست فرهنگی معتقد است و بر این باور هستیم که اگر مقابل هنرمندان بایستیم، باید به ابتذال فرهنگی تن بدهیم. در دوره جدید شاهد گفتمان اعتدال در کشور هستیم و گفتمان فرهنگی دولت نیز مبتنی بر گفتمان اعتدال است.
گزینه پیشنهادی رئیس‌جمهور برای تصدی پست وزارت ارشاد جوهر انقلاب اسلامی را مبتنی بر اصل گردش قدرت می‌داند و معتقد است: جامعه تحجر را نمی‌پذیرد و گفتمان اعتدال رویکرد تحجر ندارد، گفتمان اعتدال معتقد به زمینی بودن است نه آسمانی بودن. انسان فرهنگی باید با آرامش بتواند بگوید، بنویسد و نشر دهد و از مجازات پس از عمل خود در اضطراب نباشد.
وی همچنین در سخنرانی دیگری با بیان این‌که دولت در ابتدای کار با لبخند جامعه فرهنگ و هنر و رسانه مواجه شد و اکنون نیز باید به آن اندیشه مثبت وفادار بماند، تاکید کرد: نشاط اجتماعی از سرمایه‌های هر جامعه‌ای است و بدون نشاط و شادی جامعه مایوس و ناامید خواهند شد. طلاق، خشونت، حاشیه‌نشینی، اعتیاد، ایدز و دیگر ناهنجاری‌های موجود در جامعه ریشه در تخلیه نشدن شادی و هیجان دارد و عدم تولید و بازتولید شادی در جامعه مسبب بروز چنین آسیب‌هایی است.
صالحی‌امیری در زمانی که ماجرای لغو کنسرت‌ها در برخی از شهرها پیش آمده بود، گفته بود: جامعه نیاز به نشاط دارد؛ اگر شادی و نشاط در جامعه تولید و بازتولید نشود، آسیبهای اجتماعی به‌وجود می‌آید و باید برای جوانان نشاط قانونی را ایجاد کنیم.
وزیر پیشنهادی ارشاد در واکنش به برخی از اظهار نظرها و انتقادها به عملکرد فرهنگی دولت نیز گفته است: کدام انسان ناآگاهی جامعه را به امر خلاف شرع و اخلاق، تشویق می‌کند؟ این چه حرف غلطی است که برخی منتقدان و مخالفان دولت ساخته و جعل کرده‌اند که دولت در حال انحراف افکار عمومی از مشکلات اقتصادی به مسائل دیگر است. این چه حرفی است که شما می‌نویسید که مساله مردم کنسرت نیست. چه کسی گفته مساله مردم فقط کنسرت است؟
وی با تاکید بر این‌که عدهای نشاط مردم را برنمیتابند و دولت به این باور رسید که برای کاهش آسیبهای اجتماعی باید نشاط تولید کرد، گفته بود: با تعطیل کردن کنسرت‌ها مشکل کشور حل نمی‌شود. دولت اصرار دارد که در جامعه فضایی ایجاد شود که بر مبنای مبانی اعتقادی و شرعی هیجانات تخلیه شود و این هیجانات باید به عرصه‌های مختلف ورزشی، هنر، شعر، موسیقی و دیگر عرصه‌ها سوق داده شود.
مشاور فرهنگی رئیس‌جمهور بر این باور است که مجموعه عوامل مختلفی وجود دارد که این نشاط را تولید می‌کند. عاشورا و نوروز نیاز جامعه ایران هستند. شعر، موسیقی، هنر، فیلم و تئاتر هم بخشی از نیاز جامعه ایران است.
صالحی امیری درباره سخنان وزیر وقت ارشاد (علی جنتی) درباره برگزاری کنسرت در مشهد، گفته بود: مجموع صحبت آقای جنتی در حوزه کنسرت، مغایر صحبت‌های رئیس‌جمهور نیست. همچنین کل بحث دولت در یک جمله خلاصه می‌شود، ما یک نظام و یک سیستم در کشور داریم و لاغیر. رأس نظام، شخص مقام معظم رهبری است. سه نهاد دولت، قوه مقننه و قوه قضاییه در ذیل این ساختار، یعنی شخص مقام معظم رهبری تعریف می‌شوند. هر حرکت در جامعه باید مبتنی بر قانونی باشد که مصوب مجلس شورای اسلامی است و اجرای هر امر غیرقانونی باید در چارچوب قوه قضاییه تعریف شود. ما معتقد هستیم هر رفتار سلیقه‌ای به اغتشاش فرهنگی منجر می‌شود و این اغتشاش فرهنگی نیز یک تنش و ناامنی فرهنگی ایجاد می‌کند و ثبات و آرامش جامعه را از بین می‌برد.
وی نخبگان، صاحبان فکر و قلم را بزرگ‌ترین سرمایه دولت خوانده است و مهم‌ترین دستاورد این دولت را در حوزه فرهنگی آشتی با نخبگان و فرهیختگان می‌داند.
سیدرضا صالحی‌امیری سوابقی از جمله معاون بررسی‌های استراتژیک وزارت اطلاعات در دولت خاتمی، رئیس کمیته اجتماعی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی، معاون فرهنگی و اجتماعی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، سرپرست وزارت ورزش و جوانان دولت حسن روحانی، مشاور رئیس‌جمهور و رئیس سازمان اسناد و کتابخوانی ملی را در سوابق مدیریتی‌اش دارد. گزینه معرفی شده برای تصدی وزارت ارشاد دکتری مدیریت دارد. رتبه علمی وی دانشیاری و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد است و تاکنون 16 کتاب در حوزه‌های مختلف فرهنگی تالیف کرده که از جمله آنها می‌توان به کتاب‌های دیپلماسی فرهنگی، الگوی ارتقای سرمایه فرهنگی در ایران، مفاهیم و نظریه‌های فرهنگی، مبانی سیاستگذاری و برنامه‌ریزی فرهنگی، مدیریت منازعات قومی در ایران، انسجام ملی و تنوع فرهنگی و ... اشاره کرد.
یادآوری می‌شود، ناصر میناجی، عباس دوردوزانی، عبدالمجید معادی‌خواه، سیدمحمد خاتمی، علی لاریحانی، مصطفی میرسلیم، عطاالله مهاجرانی، احمد مسجدجامعی، محمدحسین صفارهرندی، سیدمحمد حسینی و علی جنتی وزرای سابق وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بودند، حال باید ببینیم که سیدرضا صالحی‌امیری می‌تواند رای اعتماد نمایندگان مجلس شورای اسلامی را برای تصدی پست وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی جمع کند یا خیر؟
پربازدید ها