روزگار سیاه استان در گزارش مرکز آمار ایران؛
روز گذشته بامداد جنوب در شماره 510 خود، گزارشی در خصوص اشتغال و نرخ بیکاری در سطح کشور منتشر کرد. در ادامه مبحث روز گذشته، در این شماره به بررسی اشتغال در سطح استان بوشهر و مقایسه آن با سایر استان‌ها ی کشور خواهیم پرداخت.
بامدادجنوب- ابوذر راستین:
روز گذشته بامداد جنوب در شماره 510 خود، گزارشی در خصوص اشتغال و نرخ بیکاری در سطح کشور منتشر کرد. در ادامه مبحث روز گذشته، در این شماره به بررسی اشتغال در سطح استان بوشهر و مقایسه آن با سایر استان‌ها ی کشور خواهیم پرداخت.
همان‌گونه که می‌دانیم، امروزه اشتغال یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های جامعه و کشور در رابطه با جوانان است، چراکه ظرفیت نهادهای اداری و شرکت‌ها به‌تنهایی پاسخگوی اشتغال جوانان نیست و علاوه بر این جامعه به مشاغل متفاوت در زمینه‌های مختلف نیز نیازمند است.
بوشهر از جمله استان‌هایی است که ظرفیت‌های بسیار بالایی برای اشتغال افراد، به‌خصوص قشر جوان هم‌استانی و جوانان دیگر نقاط کشور دارد اما متاسفانه هیچ‌گاه به درستی از این ظرفیت‌ها استفاده نشده است. در تائید این نکته همین بس که با وجود ظرفیت‌های فراوان و با این‌که انتظار می‌رود هر ساله از تعداد بیکاران استان کاسته شده و نرخ مشارکت اقتصادی افزایش یابد، متاسفانه این اتفاق هرگز رخ نمی‌دهد.
نرخ مشارکت اقتصادی نشان می‌دهد، چند درصد از جمعیت در سن کار، فعال (شاغل یا بیکار) هستند. نیروی فعال به افرادی اطلاق می‌شود که یا شاغل هستند و یا برای کار اعلام آمادگی کرده‌اند، بنابراین افرادی که بیکار هستند اما درخواست خود را برای اشتغال اعلام نکرده‌اند طبق این آمار بیکار محسوب نمی‌شوند. بنابراین نرخ مشارکت اقتصادی (نرخ فعالیت) عبارت است از نسبت جمعیت فعال(شاغل و بیکار) به کل جمعیت در سن کار که به درصد بیان می‌شود.
ميزان مشاركت افراد در بازار كار، نشان از ميزان فعاليت جمعيت در يك كشور دارد. بنابراین کاهش نرخ مشارکت یا پایین بودن آن موضوعی نگران‌کننده است که دلایل مختلفی برای آن بیان می‌شود. اهمیت این شاخص آنقدر زیاد است که بدون افزایش مشارکت اقتصادی، توسعه اشتغال امکان‌پذیر نیست. در واقع زمانی که فرصت شغلي بيشتر ايجاد شود و تقاضا براي نيروي كار پديد آيد، نرخ مشاركت اقتصادي روند افزايشي پيدا مي‌كند.
از آنجايي كه نرخ مشاركت اقتصادي نشان‌دهنده ميزان استفاده از جمعيت در سن كار در هر اقتصادي است و به عبارت ديگر، ميزان بهره‌گيري از ظرفيت‌هاي منابع انساني را نشان مي‌دهد، روند نزولي در این نرخ یک علامت منفي برای آن جامعه ارزيابي مي‌شود.
آن‌گونه که در گزارش‌های مرکز آمار ایران (که در ادامه به آنها پرداخته می‌شود) آمده است، استان ما حال و روز خوشی ندارد و باوجود این‌که هرسال منتظر بهبود این آمار هستیم اما این بهبود حاصل نمی‌شود.
رتبه 25 بوشهر در نرخ مشارکت اقتصادی
بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، نرخ مشارکت جمعیت 10 ساله و بیشتر به تفکیک استان‌های مختلف در یک جدول و به‌صورت متمرکز آمده است که نشان از وضعیت نگران‌کننده استان در نرخ مشارکت اقتصادی در این رده سنی دارد.
این آمار نشان می‌دهد که میانگین نرخ مشارکت اقتصادی گروه سنی 10 ساله و بیشتر در کشور 2/38 درصد است که استان بوشهر با نرخ مشارکت 3/36 درصدی را در رده بیست و پنجم کشور قرار می‌دهد.
در همین راستا، استان‌های لرستان با 2/36 درصد، چهارمحال بختیاری با 1/36 درصد، قم با نرخ مشارکت 3/35 درصد، کرمان با 2/35 درصد، کهکیلویه و بویراحمد با 5/34 درصد و سیستان و بلوچستان با نرخ مشارکت 9/29 درصد در رتبه‌هایی پایین‌تر از بوشهر قرار گرفته‌اند. استان اردبیل نیز با نرخ مشارکت 7/43 درصد در رتبه اول کشور قرار گرفته است.
نکته جالب توجه این است که نرخ مشارکت اقتصادی در مناطق روستایی استان، وضعیت به مراتب وخیم‌تری دارد و تنها دو استان سیستان و بلوچستان و کهکیلویه و بویر احمد در رتبه‌هایی نازل‌تر از بوشهر قرار گرفته‌اند. در این زمینه نرخ مشارکت در مناطق روستایی بوشهر 7/34 درصد است در حالی که میانگین این نرخ در کشور 40 درصد است.
گفتنی است، بوشهر در نرخ مشارکت اقتصادی جمعیت 24-15 ساله نیز در رتبه بیست و هشتم قرار دارد و تنها سه استان در رتبه‌ای پایین‌تر از بوشهر قرار گرفته‌اند.
سهم اشتغال در سه بخش عمده فعاليت اقتصادي در استان
در سال 94، از جمعیت شاغل 10 ساله و بیشتر، 18 درصد در بخش کشاورزی، 5/32 درصد در بخش صنعت و 4/49 درصد در بخش خدمات به کار اشتغال داشته‌اند. این آمار در بوشهر به‌ترتیب در بخش کشاورزی 3/13 درصد، در بخش صنعت 5/27 و در بخش خدمات 3/59 درصد است.
نکته‌ای قابل توجه در آمار این بخش، سهم بسیار نازل استان در اشتغال صنعتی است. استانی که به‌علت قرار گرفتن در ساحل استراتژیک خلیج فارس، صادرات و واردات دریایی، صنعت صیادی، وجود ذخایر نفت و گاز (پارس جنوبی و شمالی)، کشاورزی و نخلداری و وجود نیروگاه هسته‌ای، نام یک استان صنعتی را یدک می‌کشد، تنها 5/27 درصد از اشتغال افراد بالای 10 سالش در بخش صنعت به کار مشغول هستند.
بر اساس گزارش مرکز آمار، در زمینه اشتغال بخش صنعتی، استان بوشهر در رده نازل بیست و سوم قرار دارد و تنها اشتغال بخش صنعتی استان‌های آذربایجان غربی، اردبیل، ایلام، خراسان شمالی، کردستان، کرمان، کرمانشاه و گیلان میزان کمتری در مقایسه با بوشهر داشته است.
رتبه 28 در ایجاد اشتغال بخش خصوصی
در زمینه اشتغال در بخش خصوصی و دولتی نیز آمار کشوری نشان می‌دهد که میانگین اشتغال در بخش خصوصی 3/83 درصد و میانگین اشتغال در بخش عمومی 7/16 درصد است. با نگاهی به این آمار در استان بوشهر، در می‌یابیم که بخش خصوصی در استان باوجود پتانسیل‌های بالای نفت و گاز و دریا و کشاورزی و... بسیار کم‌فروغ عمل کرده و حتی نتوانسته است در حد میانگین کشوری اشتغال ایجاد کند.
بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، بخش خصوصی بوشهر، تنها از استان‌های ایلام (3/75 درصد)، سیستان و بلوچستان (74) و کهکیلویه و بویراحمد (4/71)، توانسته اشتغال بیشتری ایجاد کند و در این زمینه باز هم در رتبه نازل بیست و هشتم قرار گرفته است.
نرخ بیکاری امیدوارکننده استان
در سال 94، نرخ بیکاری جمعیت فعال 10 ساله و بیشتر در کشور، نقاط شهری و روستایی به‌ترتیب 11 درصد، 2/12 درصد 1/8 درصد بوده است. این نرخ‌ها برای استان بوشهر به‌ترتیب 7/9 در کل، 3/10 در نقاط شهری و 9/7 در نقاط روستایی است.
در زمینه نرخ بیکاری کل، بوشهر پس از استان‌های آذربایجان شرقی، تهران، خراسان جنوبی، زنجان، سمنان، کرمان، مرکزی و همدان در رتبه نسبتا خوب نهم قرار گرفته است؛ البته نرخ بیکاری در نقاط شهری باعث بهبود نرخ بیکاری کل در استان شده است وگرنه درصد نرخ بیکاری استان در نقاط روستایی(9/7)، بوشهر را در رده بیستم کشور قرار می‌دهد.
لازم به ذکر است که این آمار با توجه به تعاریف جدید از افراد شاغل محاسبه شده است (شاغل به فردی اطلاق می‌شود که یک ساعت در هفته کار کند) و با توجه به این‌که عده زیادی از بوشهری‌ها به کارهای پاره‌وقت مشغول هستند، بازبینی در تعاریف مرکز آمار، می‌تواند رتبه بوشهر را در این زمینه نیز کاهش دهد.
X Share