حتی تصور اینکه بتوان ساعتهای طولانی از شبانه روز را در هوایی با گرمای ٤٠ درجه و رطوبت ٩٥ درصد زیر نور سوزان خورشید کار کرد، برای ما مشکل است اما در فاصله ١٣٠ کیلومتری سواحل استان بوشهر و در نزدیکی مرز ایران و قطر، هماینک گروه کثیری از مردان این مرز بوم در چنین شرایطی به دور از کانون خانواده و با فشار مشکلات روحی با خطرات فراوان شغلی دست و پنجه نرم میکنند تا ایران، زمستان امسال با کمبود گاز مواجه نشود و هوای خانهها گرم باشد.
در همین راستا، برای سومینبار متوالی طی سه سال گذشته، تولید گاز ترش از میدان گازی پارس جنوبی تا پایان سال صد میلیون مترمکعب افزایش مییابد تا وعده وزیر نفت درباره افزایش برداشت از این میدان مشترک جامه عمل به خود بپوشد.
از ابتدای امسال تاکنون مردان نفتی ایران در تلاش هستند تا بار دیگر و برای سومین بار متوالی تولید گاز ترش از میدان مشترک پارس جنوبی را صد میلیون مترمکعب افزایش دهند. برای تحقق این امر، بهطور شبانهروزی در سختترین شرایط اقلیمی و جغرافیایی تاسیسات لازم برای استخراج، انتقال، پالایش و تزریق گاز به شبکه سراسری را در اعماق آبهای نیلگون خلیج فارس نصب میکنند.
تقریبا در تمام سخنرانیهای مسوولان ارشد صنعت نفت کشورمان بر توسعه هرچه سریعتر این میدان مشترک تاکید میشود، هماکنون این مهم به فراتر از یک موضوع صرفا صنعتی در ایران تبدیل شده، چراکه بهرهبرداری کامل از فازهای این میدان میتواند تحولی اساسی در اقتصاد ملی و معیشت مردم کشورمان ایجاد کند.
امسال با راهاندازی شش سکوی پارس جنوبی در دریا بیش از صد میلیون مترمکعب گاز ترش دیگر به تولید این میدان مشترک افزوده میشود تا بار دیگر و برای سومینبار قول وزیر نفت در مورد تولید از این میدان محقق شود. از این رو پیشبینی میشود امسال ایران، زمستان را با پایداری کامل جریان گاز سپری کند؛ درصورت تحقق این امر تولید از پارس جنوبی از مرز ٥٠٠ میلیون مترمکعب در روز میگذرد.
پیش از این، علیاکبر شعبانپور، مدیرعامل پیشین شرکت نفت وگاز پارس گفته بود: تا پایان امسال پنج فاز پارس جنوبی شامل فازهای ١٩ (معادل ٢ فاز استاندارد)، ٢١-٢٠ و بخشهای باقیمانده فازهای ١٧ و ١٨ راهاندازی میشوند، تا برداشت ایران از این میدان مشترک با قطر برابر شود.
وزارت نفت قصد دارد تولید گاز طبیعی خود از این میدان مشترک را نهایتا تا دو سال آینده با راهاندازی ٢٤ فاز به روزانه ٨٠٠ میلیون مترمکعب برساند. تاکنون تقریبا ١٥ فاز آن بهطور کامل به بهرهبرداری رسیده و مابقی فازها مانند فازهای ١٩ و ٢٠ و ٢١ با بخشی از ظرفیت خود در حال تولید هستند. هماکنون که این گزارش را میخوانید تولید از این میدان مشترک با قطر روزانه به بیش از ٤٢٠ میلیون مترمکعب گاز شیرین و ٥٣٠ هزار بشکه میعانات گازی رسیده است؛ بهعبارت دیگر وزارت نفت خود را از هماکنون برای پشت سر گذاشتن زمستان آماده کرده است.
افزایش تولید ٢٥ میلیون مترمکعبی فازهای ١٧ و ١٨ در سال ٩٥
تیرماه امسال سکوی ١٨B از یارد بندرعباس بارگیری و مردادماه نیز عملیات نصب آن انجام شد، عملیات راه اندازی بخشهای مختلف این سکو در هفته جاری به پایان رسید و سرانجام سوم آبانماه به بهرهبرداری رسید. با راهاندازی این سکو که در نوع خود با ٦٢ روز کار رکوردی جدید در عملیات نصب به ثبت رسید، ٥٠٠ میلیون فوت مکعب گاز ترش به تولید پارس جنوبی در سال ٩٥ افزوده خواهد شد.
عملیات تولید (Start up) سکوی ١٨B پارس جنوبی پس از باز کردن چاه شماره ٢ این سکو و روشن شدن مشعل آن آغاز شده و بهزودی گاز دریافتی به پالایشگاه خشکی این فازها ارسال میشود. هماکنون عملیات نصب اسپولهای خط لوله ١٨ اینچ حد فاصل سکوی ١٨A و ١٨B در حال انجام است که با پایان عملیات مربوطه و انجام هیدروتست این خط لوله، گاز تولیدی این سکوی اقماری به سکوی ١٨A ارسال و متعاقب آن به پالایشگاه فازهای ١٧و ١٨ منتقل میشود.
اواخر مهرماه امسال نیز رسانهها خبر از بارگیری سکوی ١٧B دومین و آخرین سکوی فازهای ١٧و ١٨ پارس جنوبی دادند، با راهاندازی سکوی ١٧B پارس جنوبی در اوایل اسفندماه امسال زنجیره تولید فازهای ١٧ و ١٨ پارس جنوبی تکمیل و ٥٠٠ میلیون فوت مکعب گاز ترش دیگر به تولید پارس جنوبی افزوده میشود، هماکنون پیشرفت فیزیکی این سکو 3/92 درصد، پیش راهاندازی ۶۶ درصد و راه اندازی ۳۳ درصد اعلام شده است.
فراموش نکنیم که تکمیل زنجیره در فاز ١٧ و ١٨ پارس جنوبی با تدبیر مدیران ارشد صنعت نفت همراه بود، بهطوری که در ابتدا قرار بر این بود که شرکت صدرا سکوهای اقماری این فازها را بسازد اما بهدلیل مشکلات پیش روی این شرکت، ساخت سکوهای اقماری متوقف شده بود، از این رو با توجه به اینکه ساخت سکوهای فاز ١٤ در یارد ایزوایکو از ساخت پالایشگاه جلوتر بود، بنابراین تصمیم گرفته شد تا دو سکوی اقماری طرح فاز ١٤ با دو سکوی اقماری صدرا جایگزین شود. شرکت صدرا در حال ساخت دو سکوی جایگزین فاز ١٤ است.
بخشی از فازهای ١٧ و ١٨ پارس جنوبی دیماه سال ٩٣ به بهرهبرداری رسیده است و هماکنون هر چهار ردیف تصفیه گاز پالایشگاه در حال تولید هستند. ردیف های سوم و چهارم گاز خود را از دریا و از سکوهای ١٧A و ١٨A میگیرند. ردیفهای اول و دوم هم تا زمانی که سکوهای ١٧B و ١٨B راهاندازی شوند گاز خود را از فازهای ٦ تا ٨ پارس جنوبی دریافت میکنند.
محمد مشکینفام، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس، ارزش اقتصادی محصولات تولید شده از فازهای ١٧ و ١٨ پارس جنوبی را تا ٣٠ شهریورماه امسال، بیش از دو میلیارد دلار اعلام کرده است. با اجرای فازهای ١٧ و ١٨ پارس جنوبی برداشت روزانه ٥٦ میلیون مترمکعب گاز، ٨٠ هزار بشکه میعانات گازی، ٤٠٠ تن گوگرد و تولید سالانه یک میلیون تن اتان و 05/1 میلیون تن گاز مایع (پروپان و بوتان) محقق خواهد شد.
تولید ٤٢ میلیون مترمکعبی گاز فاز ١٩ در سال ٩٥
به گزارش شانا، تیرماه امسال بود که نخستین سکوی فاز ١٩ پارس جنوبی یعنی سکوی ١٩C نصب و راهاندازی شد تا با راهاندازی این سکو امکان برداشت روزانه یک میلیارد فوت مکعب گاز از این فاز میسر شد، ضمن آنکه یکی از سکوهای فاز یک (SPD٢ ) نیز به پالایشگاه این فاز اختصاص داده شده بود.
بهنظر میرسد با راهاندازی سکوی ١٩A که نصب آن در تابستان امسال در موقعیت خود قرار گرفت تولید گاز در پالایشگاه این فاز به بیش از ٤٠ میلیون مترمکعب برسد، با راهاندازی کامل فاز ۱۹ پارس جنوبی امکان برداشت روزانه دو میلیارد فوت مکعب گاز از این فاز امکانپذیر میشود. اردیبهشتماه و تیرماه امسال، ردیفهای یک و چهار شیرینسازی پالایشگاه این فاز با ظرفیت روزانه یک میلیارد فوت مکعب از طریق سکوی اقماری (SPD٢) و ١٩C به بهرهبرداری رسید.
مجری فاز ١٩ پارس جنوبی اعلام کرده ردیف سه شیرینسازی پالایشگاه این طرح آمادگی کامل دریافت گاز سکوی ١٩A را دارد و هماکنون نیز همراه با دو ردیف دیگر شیرینسازی، گاز ترش بخش فراساحل را پالایش و به خط سراسری تزریق میکند.
تولید ٥٠ میلیون مترمکعب گاز فاز ٢٠ و ٢١ در سال ٩٥
در حالی که سکوی فاز ٢١ پارس جنوبی با وزن دو هزار و ٧٠٠ تن مردادماه امسال در موقعیت خود نصب شده و هماکنون عملیات راهاندازی این سکو ادامه دارد، اخیرا بارگیری دیگر سکوی این فاز به پایان رسیده و بهزودی سواحل خلیج فارس را برای نصب در دریا ترک میکند، به گفته مسوولان شرکت نفت و گاز پارس، سکوی فاز ٢١ تا پایان آبان ماه و سکوی فاز ٢٠ تا پیش از اسفندماه به بهرهبرداری میرسند. پالایشگاه این فازها هماکنون با گاز فازهای ٦ تا ٨ پارس جنوبی در حال تولید گاز شیرین هستند و امکان دریافت گاز ترش دریا در آن ایجاد شده است.
بهگفته مجری فاز ٢٠ و ٢١ پارس جنوبی، ردیف دوم شیرینسازی پالایشگاه این فازها نیز تا یک ماه آینده تکمیل شده و در ادامه، این دو ردیف، گاز بخش فرا ساحل این طرح درحال توسعه را دریافت میکند.
سکوهای فازهای ٢٠ و ٢١ پارس جنوبی، هر یک ظرفیت فرآورش روزانه یک میلیارد فوت مکعب گاز را دارند. طرح توسعه فازهای ٢٠ و ٢١ پارس جنوبی با هدف تولید روزانه ٥٠ میلیون مترمکعب گاز شیرین برای مصارف داخلی، بازیافت سالانه یک میلیون تن گاز اتان برای مصرف در صنایع پتروشیمی، بازیافت سالانه یک میلیون و ٥٠ هزار تن گاز مایع مرغوب برای صادرات، تولید روزانه ٧٥ هزار بشکه میعانات گازی گوگرد زدایی و تثبیت شده برای صادرات و بازیافت روزانه ٤٠٠ تن گوگرد برای صادرات در اولویت وزارت نفت قرار دارد. این طرح تا اوایل شهریورماه امسال به پیشرفت فیزیکی ٨٩,٣٣ درصد رسیده است.
هنگام روی کار آمدن دولت یازدهم ایران روزانه ٢٤٠ میلیون مترمکعب گاز میدان گازی پارس جنوبی برداشت میکرد که اواخر پارسال این میزان برداشت با راهاندازی فازهای ١٢، ١٥، ١٦ و ١٧ به ٣٦٠ میلیون مترمکعب در روز رسید. پنج فاز پارس جنوبی (١٩ معادل ٢ فاز استاندارد، ٢٠ و ٢١ و بخش باقیمانده از فازهای ١٧ و ١٨) تا پایان امسال به بهرهبرداری میرسند، با تکمیل این طرحها تا پایان امسال مجموع تولید گاز از میدان مشترک پارس جنوبی به ٥٣٠ تا ٥٥٠ میلیون مترمکعب گاز شیرین میرسد که در کنار عواید مالی که برای کشور به همراه دارد، تامین خوراک پالایشگاهها و پتروشیمیهای داخلی نیز تقویت میشود.
ظرفیت کنونی برداشت گاز از میدان گازی پارس جنوبی به بیش از ٤٢٠ میلیون مترمکعب در روز رسیده است. ظرفیت سکوهای پنج فاز پارس جنوبی (١٩ معادل ٢ فاز استاندارد، ٢٠ و ٢١ و بخش باقیمانده از فازهای ١٧ و ١٨) که قرار است امسال مورد بهرهبرداری قرار بگیرند حدود ١٤٠ میلیون مترمکعب است که بهنظر میرسد صد میلیون مترمکعب آن امسال و مابقی پیش از پایان کار دولت یازدهم به تولید برسد تا کار پارس جنوبی با فازهای ١١، ١٣، ١٤، ٢٢ تا ٢٤ به دولت دوازدهم سپرده شود. فازهایی که بهطور متوسط به جز فاز ١١ بالای ٧٥ درصد پیشرفت فیزیکی دارند.