بامدادجنوب- جوادشکریان:
اگر برای خرید مسکن، گشتی در املاکی‌های بوشهر زده باشید حتما با واژه رکود مسکن مواجه شده‌اید؛ رکودی که بسیاری از بنگاهداران را از کار خود ناراضی کرده تا جایی که برخی از آنها را به فکر تغییر شغل انداخته است. البته این بنگاهداران نیستند که سرمایه‌شان خواب گرفته و از ارزش دارایی‌شان روز به روز کاسته می‌شود. انبوه‌سازان و کسانی که به ساخت و ساز و فروش مسکن اشتغال دارند، بسیار بیشتر از بنگاهداران با این پدیده دست به گریبان هستند و روند درآمدزاییشان چندسالیست که متوقف شده است.
در این میان، در ادامه مصوبه‌های عجیب مجلس قبل برای دولت یازدهم، این‌بار دولت موظف شد تا برای خانه‌های خالی از سکنه، مالیات طرح کند. البته بر نفس این کار خللی وارد نیست و برای افرادی که این سرمایه‌ها (خانه‌های خالی) را به‌صورت عمدی مسدود کرده‌اند، باید جریمه یا مالیاتی در نظر گرفته شود اما این‌که دولت از چه طریقی می‌خواهد این خانه‌ها را شناسایی کند، نکته بسیار مهمی است. برای یافتن خانه‌های خالی از سکنه، می‌توان دو نمونه خانه خالی شناسایی کرد. دسته اول افرادی هستند که به‌علت نیاز نداشتن به خانه آن را خالی گذاشته‌اند تا در زمان مناسب به فروش برسانند و یا این‌که بعدها از آن استفاده کنند.
دسته دوم، خانه‌هایی هستند که به‌وسیله انبوه‌سازان و به قصد فروش ساخته شده‌اند. همان‌گونه که گفته شد، بسیاری از انبوه‌سازان و در اصطلاح بساز بفروش‌ها خانه‌های ساخته‌شده خود را برای فروش آماده کرده‌اند اما از سال 91 به بعد که رکود عظیمی این بازار را فراگرفته است، دیگر انبوه‌سازان نمی‌توانند خانه‌هایشان را با قیمت مناسب به فروش برسانند و این خانه‌ها نیز لقب خانه‌های خالی می‌گیرند. این در حالی است که رکود در بازار مسکن به‌خودی خود، ضربه سنگینی به این سرمایه‌گذاران وارد آورده است و دولت تمام تلاش خود را به‌کار گرفته است تا این صنعت را از رکود خارج کند.
حال با توجه به این‌که دولت موظف است تا از خانه‌های خالی از سکنه، مالیات دریافت کند و طرح آن نیز از ابتدای سال آینده اجرائی می‌شود ذکر این نکته قابل توجه این است که شناسایی خانه‌های خالی از سکنه در دسته اول، بسیار سخت و در دسته دوم بسیار ساده است. در واقع این طرح به‌جای گرفتن مالیات از خانه‌های دسته اول، از خانه‌های دسته دوم مالیات می‌گیرد که با مخالفت‌های زیادی از سوی کارشناسان نیز مواجه شده است.
در همین زمینه، معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به این‌که با رونمایی از سامانه شناسایی خانه‌های خالی در سال ۱۳۹۶، این خانه‌ها مشمول مالیات می‌شوند، خاطرنشان کرد: روند ایجاد سامانه شناسایی خانه‌های خالی به‌خوبی در حال بررسی است و هفته قبل در نهاد ریاست جمهوری مطرح شد.
حامد مظاهریان ادامه داد: با توجه به این‌که بخش‌های مختلف دولت درگیر این سامانه هستند، هم‌اکنون تمرکز روی این موضوع است و به‌موقع از سال ۱۳۹۶ که خانه‌های خالی مشمول مالیات می‌شوند این سامانه راه‌اندازی خواهد شد.
مظاهریان در پاسخ به این سوال که با توجه به رکود مسکن، این بخش ظرفیت فشار مالیاتی را دارد یا خیر، گفت: بحث تخصصی مناقشه‌آمیزی در مورد مالیات بر خانه‌های خالی و میزانی که قانون تعیین کرده جریان دارد اما به هر حال این موضوع مصوبه مجلس است و باید اجرا شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: ما از یک سو چشم به اجرای قانون مالیات بر خانه‌های خالی داریم که بتوانیم خواسته مجلس را انجام دهیم و از سوی دیگر در حال مباحثه با متخصصان و مجلس هستیم تا اگر امکان‌پذیر باشد اصلاحاتی در این قانون صورت گیرد.
بنابراین گزارش، از آذرماه سال قبل وزارت راه و شهرسازی شش‌ماه زمان داشت تا سامانه مالیات خانه‌های خالی را افتتاح کند اما به‌نظر می‌رسد این وزارتخانه قصد ندارد در شرایط رکود ساخت و ساز با اتخاذ سیاست‌های مالیاتی به سازندگان پشت پا بزند.
قرار بود از ابتدای سال ۱۳۹۵ بر اساس «اصلاحیه طرح مالیات‌های مستقیم» خانه‌های خالی مشمول مالیات شوند که البته هنوز سامانه آن راه‌اندازی نشده است. این تاخیر البته چندان بی‌فایده نیست، زیرا تولیدکنندگان مسکن با توجه به رکود معاملات حال و روز خوبی ندارند و هم‌اکنون تولید مسکن سالیانه بیش از ۴۰۰ هزار واحد نیست؛ در حالی که کشور به سالیانه یک میلیون مسکن نیاز دارد. از سوی دیگر مالیات بخش مسکن آنقدر نیست که دولت بتواند به‌عنوان درآمدی هنگفت روی آن حساب باز کند.
انبوه‌سازان می‌گویند در تمام دنیا وقتی یک بخش اقتصادی با رکود مواجه می‌شود، دولت‌ها با ارائه مشوق عوارض و ارائه تسهیلات ارزان قیمت آن بخش را از رکود درمی‌آورند اما در حالی که بخش مسکن از سال ۱۳۹۱ تاکنون با سنگین‌ترین رکود سه دهه اخیر مواجه شده، دولت قصد دارد خانه‌های خالی که فروش نرفته و با خواب سرمایه مواجه شده‌اند مشمول مالیات کند.
برخی کارشناسان بیان می‌کنند برای مالکانی که قصد فروش یا اجاره ملک خود را ندارند، فرار از مالیات کار چندان سختی نیست و می‌توان با کشیدن پرده، چیدن اثاث و روشن نگه داشتن چراغ خانه برای چرخش کنتور، اداره مالیات را گول زد. در عین حال این گروه معتقد هستند بخش ساخت و ساز هم‌اکنون شرایط تحمل فشار مالیاتی را ندارد.
