بامداد جنوب: توسعه مناطق آزاد تجاری به نقشه راهی برای افزایش کارآمدی کلان و بینالمللی نیاز دارد و تا زمانی که نقشههای پیوست از سوی دبیر مناطق آزاد به مجلس ارائه نشود، بررسی جزئیات لایحه ایجاد هفت منطقه آزاد تجاری صنعتی و 12 منطقه ویژه اقتصادی امکانپذیر نیست. بر اساس این نقشهها، محدودههای این مناطق باید تعیین شوند، زیرا بدون نقشههای پیوست وسعت ایجاد زیرساختها در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مشخص نیست.
23 تیر سال جاری نمایندگان مجلس شورای اسلامی پس از سخنان اکبر ترکان، دبیر شورایعالی مناطق آزاد با یک فوریت لایحه ایجاد هفت منطقه آزاد تجاری صنعتی و 12 منطقه ویژه اقتصادی موافقت کردند اما تصویب کلیات و جزئیات لایحه دولت منوط به بررسی این لایحه در کمیسیون اقتصاد است و با ارائه گزارش این کمیسیون به مجلس، کلیات و جزئیات این لایحه مجددا در صحن علنی بررسی خواهد شد.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در گفتوگو با شبکه اطلاعرسانی جامعه دریایی ایران، با اشاره به تصویب کلیات لایحه ایجاد هفت منطقه آزاد تجاری صنعتی و 12 منطقه ویژه اقتصادی، گفت: باوجود اینکه کلیات این لایحه نیز ایراداتی داشته است اما با شرطی از سوی نمایندگان کمیسیون اقتصادی مبنی بر ارائه نقشههای پیوست از سوی دبیر مناطق آزاد تصویب شد. بنابراین تا زمانی که نقشههای پیوست به مجلس ارائه نشود، بررسی جزئیات این لایحه امکانپذیر نیست.
سیدناصر موسوی لارگانی ادامه داد: با توجه به اینکه در گذشته تاکیداتی بر ارائه نقشههای پیوست شده است، بنابراین اگر جزئیات بررسی شود و در مجلس رای بیاورد، قطعا شورای نگهبان آن را رد خواهد کرد. بر این اساس مجلس اصرار بر ارائه نقشههای پیوست از سوی دبیر مناطق آزاد دارد.
این نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی با اشاره به محدودههای مناطق آزاد، خاطر نشان کرد: محدودههای این مناطق باید تعیین شوند و بدون نقشههای پیوست وسعت ایجاد زیرساختها در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مشخص نیست.
لارگانی با بیان اینکه فلسفه ایجاد مناطق آزاد بر پایه توسعه صادرات بوده است، تصریح کرد: ایجاد مناطق آزاد برای کشور دارای مزیتهایی است اما در حال حاضر مبنی بر توسعه واردات است. باوجود اینکه ایجاد مناطق آزاد برای مناطق مرزی در نظر گرفته شده است، اگر بر پایه فلسفه اصلی عمل میکرد میتوانست وضعیت معیشتی ساکنان آن مناطق را بهبود بخشد و سبب اشتغالزایی و تولید محصولات باکیفیت برای صادرات شود.
وی با تاکید بر اینکه برای رسیدن به این امر مهم همکاری دستگاههای مربوطه نیاز است، افزود: همکاری سازمانهایی همچون گمرک، سازمانهای نظارتی مانند دیوان محاسبات و سازمان بازرسی کل کشور برای توسعه صادرات نیز نقش دارند.
تصویب جزئیات این لایحه نیاز به دقت بالایی دارد
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نیز ایجاد مناطق آزاد را یک بحث بسیار دامنهدار، حساس، فنی و تخصصی دانست و گفت: تصویب جزئیات این لایحه دقت بالایی میخواهد.
جبار کوچکینژاد با بیان اینکه در لایحه دولت ایراداتی وارد است، خاطرنشان کرد: باید این ایرادات برطرف شود و از سوی دیگر باید ظرفیت کشوربررسی شود، مناطق آزاد جزء ضروریات کشور است اما برای تصویب لایحه باید بررسیهای لازم به دقت انجام شود و سپس به سمت تصویب این لایحه رفت، چراکه این کار بسیار دشواری است و تلاش میشود در کمیسیون اقتصادی مجلس بهگونهای تصویب شود که دیگر مخالفتی صورت نگیرد.
بهگفته وی، باید ظرفیت کشور را بازبینی کرد که آیا کشور توانایی اضافه شدن این تعداد مناطق آزاد و منطقه ویژه اقتصادی را دارد و مجلس در صدد توافقاتی با دولت است.
مناطق آزاد موجود توسعه یابد
رحیم زارع، دیگر نماینده مجلس هم با اشاره به برنامه ششم توسعه، گفت: باتوجه به بندی در برنامه ششم توسعه که «برقراری هرگونه تخفیف، ترجیح و یا معافیت مالیاتی جدید طی برنامه ممنوع است» اگر این لایحه بخواهد در صحن علنی رای بیاورد به دو سوم آرا نیاز دارد و تقریبا یک بند محکمی برای تصویب نشدن این لایحه است و بر این اساس سخت میتوان این لایحه را به تصویب رساند.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به موافقت خود با ایجاد مناطق ویژه اقتصادی و مخالفتش با ایجاد مناطق آزاد بهدلیل وجود قاچاق کالا در این مناطق، گفت: در حال حاضر ظرفیت مناطق آزاد برای صادرات سه میلیارد دلار است در حالی که 42 میلیارد دلار صادرات در کشور انجام میشود و تنها یک میلیارد دلار آن از مناطق آزاد صادر و 41 میلیارد دلار دیگر از مناطق اصلی صادر میشود.
بهگفته وی، با توجه به هزینهها و عنایتهای که به مناطق آزاد شده است، این مناطق خروجی مناسبی نداشتهاند، همچنین تولیدات کشور، صادرات محور نیست و تاکید این مناطق بر واردات بیشتر است. بنابراین بهتر است مناطق آزاد موجود توسعه یابند و بازدهی و همافزایی بیشتری داشته باشند.
نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی، با اشاره به محقق نشدن بند یک لایحه ایجاد مناطق آزاد ـ توسعه صادرات، انتقال تکنولوژی، ایجاد اشتغال، ایجاد درآمدهای ارزی و رشد اقتصادی است ـ گفت: باید واقعیتهای اقتصادی درنظر گرفته شود این مناطق تنها گرانی اقتصادی برای مردم به ارمغان آوردهاند، حتی در برخی مکانها به بیکاری افزوده شده است.
بنابراین باید رانتهای اطلاعاتی و اقتصادی بر چیده شوند و همچنین برفسادی که در مناطق آزاد تجاری و صنعتی وجود دارد، نظارت بیشتری شود.