بامدادجنوب- جواد شکریان:
پرورش میگو در استان بوشهر قدمتی 20 ساله دارد. این صنعت در خلال عمر دو دههای خود، پستی و بلندیهای زیادی را پشت سر گذاشت تا اینکه توانست در سالهای اخیر (85-93) به یک روند روبهرشد و معقول دست پیدا کند تا جایی که تولید میگوی پرورشی در استان، از مرز 14 هزار تن هم گذشت. با این حال، صنعت میگو در استان دوسالی است که حال و روز خوبی ندارد و دیگر از آن تب و تاب و فروغ سالهای گذشتهاش خبری نیست. برداشت میگو در این دو سال، بر خلاف روند سالهای گذشته، با کاهش حدود 40 درصدی مواجه بوده است. در این زمینه، مسوولان سازمان شیلات و بسیاری از کارشناسان یکی از مهمترین علل این کاهش تولید را بیماری لکه سفید عنوان کردهاند که اتفاقا یک بیماری قابل کنترل نیز هست. این بیماری، در فاصله سالهای 94 و 95 به جان میگوهای کشور افتاد؛ با این حال، بیشترین خسارت را به میگوداران بوشهری وارد کرد.
پیش آمدن این وضعیت، ریسک سرمایهگذاری را در حوزه پرورش این آبزی بهشدت بالا برد تا حدی که از یک طرف سرمایهگذارانی که در این دو سال دچار زیان شده بودند، با ترس و دلهره اقدام به سرمایهگذاری دوباره میکنند و از طرف دیگر سرمایهگذاران جدید هم به این حوزه رغبت چندانی نشان نمیدهند چراکه بیمه هم پایش را از این صنعت بیرون کشیده و زیر بار خسارت احتمالی واردشده به تولیدکنندگان نمیرود. در این میان برخی از مدیرانی که در این زمینه مسوول هستند نیز آنگونه که باید خود را درگیر نمیکنند و کمک درخور توجهی به این صنعت و سرمایهگذاران آن نمیکنند. مجموعه این عوامل سبب ایجاد فضای دشواری برای سرمایهگذاران صنعت پرورش میگو در استان شده است.
برداشت امسال میگو پرورشی 8500 تن است!
در همین رابطه، سراغ مدیرکل شیلات استان رفتیم تا در خصوص مشکلات صنعت متبوعش اطلاعات بیشتری کسب کرده و برنامههای شیلات استان در این زمینه را به اطلاع عموم برسانیم اما ایشان بهدلیل مشغله کاری فراوان، خبرنگار مارا به مدیر روابط عمومی خود ارجاع داد.
مدیر بخش روابط عمومی سازمان شیلات بوشهر در گفتوگو با بامداد جنوب با بیان اینکه تقریبا همه میگوی پرورشی استان برداشت شده است و تنها درصد کمی از آن باقی مانده است، تصریح کرد: تا این لحظه، اطلاعات دقیقی از میزان برداشت هر شهرستان نداریم و در حال حاضر شهرستان به شهرستان در حال جمعبندی هستیم. سال گذشته هشت هزار و 500 تن میگو در استان تولید شد. برای امسال هم با توجه به وقوع بیماری در سال قبل همان مقدار را پیشبینی میکنیم.
اردشیر یاراحمدی با اشاره به اینکه در سال گذشته 90 درصد میگوی تولید شده به خارج از کشور صادر و مابقی آن در بازار داخلی به مصرف رسید، افزود: از برداشت امسال نیز تا الان حدود چهار هزار تن میگو را به کشورهایی نظیر ویتنام، امارات، لبنان و... صادر کردهایم و مابقی میگوها نیز بعد از سایزبندی و بستهبندی صادر میشوند.
وی با اشاره به اینکه پرورشدهندگان در سال جاری با ترس از بیماری لکه سفید میگو، تراکم استخرهای خود را کاهش دادند و این مساله باعث افزایش سایز میگوها شده بود، بیان کرد: قیمت میگو در بازار جهانی با توجه به سایز آن متغیر است و با توجه به سایز درشت میگوهای تولید بوشهر، بهطور میانگین هر کیلو میگوی پرورشی استان قیمتی در حدود پنج دلار دارد که این پول هنگام خرید بلافاصله پرداخت میشود.
یاراحمدی با اشاره به اینکه امسال حدود 20 درصد از پرورشدهندگان میگو دچار خسارت شدهاند، خاطرنشان کرد: سال گذشته این زیان بیشتر بود و با توجه به اینکه احتمال وقوع بیماری در امسال نیز وجود داشت شرکتهای بیمهگر زیر بار بیمه مزارع پرورش میگو نرفتند.
مدیر روابط عمومی سازمان شیلات در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چه در غیاب بیمه چه نهادی از میگوداران حمایت میکند، بیان کرد: هیچ نهاد حامی برای پرورشدهندگان وجود ندارد و خودشان تمام خسارتهای احتمالی را متقبل میشوند. البته صندوق توسعه بخش کشاورزی میتواند تسهیلاتی با سود کم در اختیار آنها قرار دهد.
وی در پاسخ به سوالی درخصوص اقدامات شیلات استان برای بهبود وضعیت صنعت میگوی استان و بازگشتن به روال روبهرشد گذشته، گفت: شیلات استان تکمیل زیرساختها بهخصوص تکمیل برقرسانی به مجتمعهای تولید میگو و تهیه تسهیلات برای افزایش مکانیزاسیون (افزایش هوادهها، غذاپاش و...) را در دستور کار دارد.
اظهارات ضد و نقیض از برداشت میگو در بوشهر
این اظهارات مدیر روابط عمومی شیلات در حالی عنوان میشود که روز شنبه عضو هیاترئیسه اتاق بازرگانی بوشهر در گفتوگو با خبرگزاری خلیج فارس از کاهش 29 درصدی برداشت میگوی پرورشی سال جاری در مقایسه با سال گذشته خبر داده بود. مجید مرندی همچنین با اشاره به کاهش 50 درصدی میگوی پرورشی استان در مقایسه با دو سال گذشته، گفته بود: امسال بهدلیل شیوع بیماری لکه سفید، برداشت پيش از موعد میگو از مزارع استان در پنجم شهريورماه شروع شد و تا اواسط آبان به پایان رسید.
وی مجموع برداشت میگوی پرورشی استان را حدود شش هزار تن و شايد كمي بيشتر از اين رقم عنوان کرد و افزود: تا زمان عادی شدن روابط ایران با کشورهای اروپایی و وضعیت ارزشگذاري تعرفهاي از سوي برخي كشورها، فعلا چين بهعنوان بزرگترين واردكننده ميگوي پرورشي شناخته شده و عمده محصول ايران از مبادی مرزي ويتنام به بازار چين وارد ميشود. دلیل ورود غیر مستقیم میگو به این کشور نیز نظام تعرفهاي و نرخ بالا براي محصولات دريايي از مبدا ايران به چين است، بنابراین صادرات از کشور واسطه و با نام آنها صورت میگیرد.
انتظارات از سازمان شیلات بیشتر است
میتوان گفت که بازگرداندن آرامش به صنعت میگو و قرار دادن آن در یک روند روبهرشد یکی از مهمترین وظایف سازمان شیلات استان است اما بهنظر نمیرسد که این سازمان، برنامهای مدون در این خصوص داشته باشد؛ لااقل در خصوص برنامههای این سازمان، اطلاعات مناسبی در اختیار بامداد جنوب قرار داده نشد.
فضای مبهمی که در سرمایهگذاری صنعت میگوی استان بهوجود آمده و ریسک سرمایهگذاری را در آن بالا برده است، در حال تضعیف این صنعت در استان است و اگر مدیران و مسوولان سازمان شیلات فکری به حال وضعیت آن نکنند سالهای آینده شاهد کاهش بیشتر میزان تولید میگو در استان خواهیم بود. در سالهای گذشته سهم میگوی پرورشی استان از تولید کل کشور در حدود 70 تا 80 درصد بود اما این سهم سال به سال در کاهش است.
انتظار میرود که سازمان شیلات بوشهر برنامه مدونی را در خصوص بازگردانی صنعت میگو به روند سابق و بازپسگیری سهم شیلات استان از بازارهای جهانی تدارک دیده و در اختیار رسانهها قرار دهد تا پس از انتشار، نگرانیهای عمومی علاقهمندان و همچنین سرمایهگذاران این صنعت کاهش یابد تا در آینده شاهد روند صعودی صادرات میگوی بوشهر باشیم نه روند کاهش آن.