بامدادجنوب- الهام بهروزی:
امسال دومین سالی است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آن را به نام هنر «تئاتر» نامگذاری میکند، چراکه متوجه شدهاند، هنر تئاتر نیاز به توجه بیشتری دارد. تئاتر هنری پویا و زنده است و بهدلیل همین ویژگی، مستعد انعکاس مشکلات و دغدغههای روز جامعه است اما در این میان، یکی از اساسیترین مشکلاتی که در این حوزه به چشم میخورد، مشکلات مالی و نبود حامی مالی برای تولید آثار فاخر و ارزشی است، بهطوری که گاه این مشکلات کیفیت آثار تولید شده را تحت تاثیر قرار میدهد. در بوشهر هنرمندان بااستعدادی که در این هنر فعالیت میکنند، از مشکلات مالی بسیاری رنج میبرند و شوربختانه ارگانها و نهادهای دولتی مربوط هم در این زمینه کمترین حمایت را از گروههای نمایشی داشته و دارند که آن هم بهدلیل کمبود بودجه آنهاست. بنابراین میطلبد مدیران استانی و متولیانی فرهنگی در این زمینه بهصورت جدیتری چارهاندیشی کنند.
در بالا اشاره کردیم که به کمک هنر تئاتر میتوان بسیاری از موضوعات و دغدغههای روز جامعه را به نمایش گذاشت و مخاطبان را به کندوکاو و اندیشه دعوت کرد. یکی از موضوعات مهمی که در این سالها مطرح است، شکلگیری گروه تکفیری «داعش» در کشورهای مسلماننشینی چون سوریه و عراق است. معضلی که تمام کشورهای مسلماننشین را به خود درگیر کرده است. ایران از جمله کشورهایی است که برای نابودی این گروه تکفیری در این دو کشور حضوری فعال دارد. در این میان افرادی بهصورت اختیاری جان را در کف دست میگذارند و به جهاد با داعشیان میپردازند و چه بسیار جوانان غیوری که جان خود را در دفاع از حرم حضرت زینب (س)، امام حسین (ع) و... به جانآفرین تقدیم کردهاند، این مقدمهای بود تا برسیم به نمایش «عقیله بنیهاشم» که نخستین نمایشی است که در استان در خصوص شهدای مدافع حرم تولید شده است. این نمایش دفاع از اهل بیت را در مقابل یزیدیان عالم در دو دوره ترسیم میکند و سرگذشت مدافعان حرم را هم در هنگام قیام عاشورا به نمایش میگذارد و هم در دوره فعلی. نمایشی ارزشی که میطلبید مسوولان اداری و متولیان فرهنگی استان از تولید آن حمایت همجانبهای داشته باشند ولی در نهایت تنها با حمایت روابط عمومی منطقه ویژه پارس جنوبی بهروی صحنه آمد. این نمایش به همت گروه نمایشی «صدف» تولید شده است و به مدت 10 شب در بوشهر اجرا شد. گروه نمایشی «صدف» بوشهر در ادامه اجراهای خود به عسلویه میرود. نمایش «عقیله بنیهاشم» به نویسندگی و کارگردانی کاظم ارجمندنیا ساخته شده است و در آن بازیگرانی نظیر حمید فلاحی، لیلا دمان، رکسانا مظفری، رقیه رستمی، رقیه سلیمانی، فریبا رستمی، سعید مهرآزما، فاطمه بازیار، ایلیا فارسیمدان، کوثر شهرآزاد، سحر عالی، مهتاب ممسني و فرشته هاخانی به ایفای نقش میپردازند. دیگر عوامل این نمایش عبارتند از: محمد میلانی، آروین سنایی، ستایش مرادپور، نرگس خرمی، راحیل اسکندری و سینا سلیمی (موسیقی).
کارگردان نمایش «عقیله بنی هاشم» در خصوص این نمایش به بامداد جنوب گفت: گروه نمایش صدف هفت سال پیاپی است که در ایام محرم و صفر نمایش مذهبی به روی صحنه میآورد و امسال هم توفیق یافت، نمایش «عقیله بنیهاشم» که نمایشی آیینی و مذهبی و برگرفته از اعتقادات و آیینهای عزاداری بوشهر است، به روی صحنه بیاورد.
کاظم ارجمندنیا درباره داستان این نمایش آیینی توضیح داد: این نمایش ماجرای عروس و دامادی (زینب و حسین) را روایت میکند که تحت تاثیر سرگذشت وهب و همسرش که یازده روز از ازدواجشان میگذرد، تصمیم میگیرند به سپاه امام حسین (ع) بپیوندند و در روز عاشورا از ایشان دفاع کنند، آنها هم مصر میشوند که ماه عسل خود را صرف دفاع از حرم حضرت زینب (ع) کنند، این نمایش بهصورت تلفیقی اجرا میشود و به واقعه کربلا پیوند میخورد.
وی در خصوص هدفش از پرداختن به شهدای حرم گفت: وقتی برای نخستینبار نام شهدای حرم به گوشم خورد، به فکر فرو رفتم و بهدنبال یافتن پاسخی بودم که روح تشنه مرا سیراب کند تا اینکه متوجه شدم که «مدافع حرم» از همان 1400 سال پیش بوده، همزمان با قیام امام حسین (ع) که وهب و همسرش که یازده روز از ازدواجشان گذشته بود، از همان زمان که زعفر جنی در روز عروسیاش از تخت عروسی به پایین میآید و به کربلا میروند تا مدافع امام حسین (ع) در مقابل سپاه انبوه یزید شوند، بنابراین پس از تحقیق فراوان به این نتیجه رسیدم که من این موضوع را بهشکل امروزی به روی صحنه ببرم و خداوند را شاکر هستم که تاثیر این اجراها را بر مخاطبان بهوضوح احساس کردم. در واقع این اولین تئاتری است که با موضوع شهدای مدافع حرم در استان به روی صحنه میرود.
ارجمندنیا در پاسخ به این سوال که آیا ادارات و مسوولان در تولید این نمایش شما را حمایت کردند، توضیح داد: خیر، متاسفانه مسوولان و متوليان و حامیان هنر این شهر هیچ کمکی به گروه نکردند و ما این را کار با هزینه شخصی بستیم، تنها حامی مالی ما در این نمایش ایوب بنوی، روابط عمومی منطقه ویژه پارس جنوبی و حمید شعرانی، رئیس انجمن هنرهای نمایشی عسلویه بود و جا دارد در اینجا از آنها تشکر کنم که همیشه حامی هنر هستند.
وی با بیان اینکه خوشبختانه استقبال خوب مخاطبان از این اثر، نقطه عطف این نمایش آیینی مذهبی بود، خاطرنشان کرد: انشاءالله این نمایش را اواسط همین هفته در عسلویه و روستای خیارو از توابع این شهر به روی صحنه خواهیم برد.
کارگردان نمایش «عقیله بنی هاشم» هدف خود را در تئاتر فقط تامین ذائقه مخاطب دانست و گفت: نقطه قوت این نمایش مخاطبپسند هم از دیدگاه من تلفیق جامعه کنونی و پیوند آن با درس بزرگ عاشورا است. پرونده این نمایش بسته نخواهد شد و برای حضور در جشنواره همچنان به تمرین خود ادامه خواهیم داد.
ارجمندنیا در پایان با ابراز ناراحتی از همکاری نکردن مدیران و متولیان فرهنگی بیان کرد: بسیار ناراحت هستم از اینکه چرا مسوولان فرهنگی از تئاترهای ارزشی، دینی و مذهبی که در استان اجرا میشود، هیچگونه حمایتی نمیکنند.
در پایان اشاره میکنم، هنرهای آیینی و ارزشی دلیل ماندگاری باورها و سنتهای زیبای هر منطقه است، بنابراین اگر مسوولان به این حوزه نگاه ویژهتری داشته باشند، چه بسا از این پس شاهد تولید آثار فاخر و مخاطبپسندی خواهیم بود که نسل جوان را به این آیینها و سنتها به شکل محکمتری پیوند میدهد و به تفکر و غور در این حوزه وامیدارد.