امروزه پیشرفت تکنولوژی در صید، افزایش تعداد صیادان بدون مجوز، آلوده شدن دریا با آلایندههای نفتی و...، کاهش ذخایر آبزیان خلیج فارس را ناگزیر کرده است. اگر در سالهای اخیر پای درد دل صیادان و ماهیگیران بوشهری نشسته باشید حتما گلایههای آنان را درخصوص صید بیرویه و کاهش ذخایر ماهیان و آبزیان در کرانههای خلیج همیشه فارس را نیز شنیدهاید. نگاهی به آمارها نشان میدهد که صیادان بوشهری در چند سال گذشته آمار صیدشان روندی نزولی را طی کرده است. در این میان، عدهای از صیادان کاهش آبزیان خلیج فارس را مربوط به صیدهای ممنوعه ترال عنوان میکنند و عدهای دیگر معتقد هستند که سازمان شیلات در این زمینه مسوول است و باید مانند سازمان شیلات استانهایی نظیر هرمزگان، پس از پایان فصل صید، در دریا بچهماهی آزاد کنند تا جایگزین صید آن سال شود.
در این بین نکتهای که قابل توجه است، کاهش ذخایر آبزیان و ماهیانی است که سالیان سال منبع رزق و روزی ساحلنشینان بوشهری بوده است. گذشته از این، بوشهر بهعنوان یک استان ساحلی، بیشترین مرز آبی کشور را با خلیج همیشه فارس دارد و از این فرصت استثنایی باید برای ایجاد اشتغال، افزایش صادرات و ارزآوری و... استفاده کرد. یکی از راهکارهایی که میتوان برای دستیابی به این مهم در پیش گرفت، استفاده از تکنولوژیهای نوین برای پرورش گونههای آبزیان در قفس است؛ گونهای از پرورش ماهی که بهعلت وجود زیرساخت عظیمی به نام دریا، برای بوشهریها میتواند با هزینه کمتر و بازدهی بیشتر دنبال شود.
پرورش در قفس سامانهای است كه ماهی، محصور در یك قفس در منابع آبی پرورش داده میشود. در این روش ماهی درون یك قفس یا سبد قرار می گیرد و آب به صورت آزاد بین منبع آبی و قفس در جریان است.
از منشا و مبدا پیدایش این شیوه اطلاع دقیقی در دسترس نیست و در این خصوص اطلاعات كمی وجود دارد ولی آنچه مسلم است از زمان خیلی گذشته صیادان برای نگهداری ماهیان صید شده خود تا قبل ازحمل و عرضه به بازار از نوعی قفس استفاده میكردهاند.
در بوشهر نیز طرحهایی برای پرورش ماهی در قفس تدارک دیده شده و سرمایهگذارانی نیز برای این طرحها اعلام آمادگی کردهاند که بنابر گفته مدیرکل شیلات بوشهر از 11 طرح ارائهشده از سوی سرمایهگذاران سه طرح آن در سال جاری به بهرهبرداری خواهند رسید که هر طرح قادر است 500 تن ماهی تولید و 15 نفر مشغول بکار کند.
در همین راستا، قائممقام شیلات ایران نیز از آغاز ذخیرهسازی قفسهای پرورش ماهی در آبهای خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر از آذر امسال خبر داد.
سیفالله حقیقی در گفتوگو با شبکه اطلاعرسانی جامعه دریایی ایران (مانا) با بیان این که هماکنون مباحث مربوط به مطالعات در خصوص پرورش ماهی در قفس به اتمام رسیده است، تصریح کرد: سازمان شیلات ایران نیز وظایف حاکمیتی خود را در زمینه ایجاد زیرساختها و تاسیسات لازم در ساحل را برای پرورشدهندگان فراهم آورده است که بهدلیل کمبود اعتبارات هنوز این پروژه ها تکمیل نشدهاند.
وی با اشاره به اینکه هماکنون از سوی سازمان شیلات ایران و بنا به تقاضای سرمایهگذاران بخش خصوصی پروانه تاسیس 30 هزار تن ماهی در قفس صادر شده است، ادامه داد: همچنین موافقت اصولی برای تولید 50 هزار تن ماهی در قفس در آبهای جنوبی و شمالی کشور صادر شده است.
این مقام مسوول در سازمان شیلات ایران با اشاره به اینکه آذرماه فصل ریختن بچهماهیها در قفس است، خاطرنشان کرد: در حال حاضر 86 قفس در کل آبهای کشور نصب و آماده ماهیریزی هستتند که تمام آن تا آخر آذرماه ذخیرهسازی خواهند شد.
حقیقی با تاکید بر این که این حجم ذخیرهسازی پرورش ماهی در قفس در آبهای خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر بهوسیله پرورشدهندگان بخش خصوصی انجام خواهد شد، ادامه داد: با اقدامات و برنامهریزیهای صورتگرفته امیدواریم تا پایان امسال ظرفیت تولید 20 هزار تن ماهی در قفس را در آبهای شمالی و جنوبی کشور فراهم کنیم.
وی با اشاره به اینکه با وجود مشکلاتی که پیش روی پرورش ماهی در قفس وجود دارد که عمدهترین آن تامین بچهماهی مورد نیاز است اما امیدواریم به ظرفیت 20 هزار تن دست یابیم، یادآور شد: بر اساس مطالعات صورتگرفته در آبهای جنوبی کشور دو گونه بومی منطقه شامل صوف دریایی و شانک در قفس پرورش خواهند یافت.
حقیقی با بیان اینکه اینگونه ماهیان از قابلیت بسیار بالایی در بحث صادرات برخوردار هستند، همچنین امکان فروش آنها در بازار داخلی نیز فراهم است، ادامه داد: در آبهای شمالی کشور نیز گونههای ماهی قزلآلا، کپورماهی و ماهیان خاویاری برای پرورش در قفس در نظر گرفته شدهاند.
مجری طرح پرورش ماهی در قفس یادآور شد: سرمایهگذاران بخش خصوصی علاقهمند به پرورش ماهی در قفس میتوانند از محل صندوق توسعه ملی، تسهیلات لازم را برای اجرای این پروژه شیلاتی در اختیار گیرند.