کریم جعفری:
امروز 16 آذر مصادف با روز دانشجو است. در این روز بر مثال هر کس بهظن خود شد یار من، در مورد این روز مینویسند. از 16 آذرماه 1332 تا امروز، 63 سال گذشته است. تحلیلها، نقطه نظرات و دیدگاههای متفاوتی تاکنون در مورد گرامیداشت و نحوه برخورد با این روز وجود داشته و خواهد داشت.
اینکه یک روز بهعنوان دانشجو در تقویم کشور وجود دارد، فیالنفسه خبر خوبی نیست تا زمانی که ندانیم فلسفه این کار چیست. در طول دوران دانشجویی هیچوقت احساس نکردم که روزی بنام روز دانشجو وجود دارد. این دوران درست برابر بود با دوره ریاستجمهوری سیدمحمد خاتمی که در آن دوره همه از آن بهعنوان دوره طلایی یاد میکردند.
همه به این روز از نگاهی سیاسی نگاه کرده و میخواهند مراد خود را از این روز حاصل کنند، اما ایکاش این روز بهانهای میشد تا دیگر مشکلات دانشجو را حل کرد، دانشجویی که الان در هر خانهای میتوان یکی دو نفر از آنها را پیدا کرد و اگر پدر و مادر و داماد و عروس را هم اضافه کنیم در برخی از خانوادهها به برکت دانشگاههای کیلویی که درست شده و فقط مدرک میدهند، خیلیها دانشجو شدهاند.
این روزها دانشجوها با مشکلات بسیار بیشتر از مسائل سیاسی دست و پنجه نرم میکنند، مشکلاتی مانند بیکاری، نبود درآمد کافی، گرانی کتاب و رفت و آمد، مشکلات عدیدهای در حوزه خوابگاهی و .... هزار و یک مشکلی که باعث شده تا بخش عمدهای از دانشجویان نخبه و حرفهای ما بهجای آنکه در ایران بمانند راه مهاجرت در پیش گرفته و فرار مغزها را در بیسابقهترین نوع خود در جهان داشته باشیم.
در حالی که مغزها در حال فرار هستند که برای هر یک از آنها صدها میلیون تومان هزینه شده و امروز که روز برداشت است حاصلش را اروپا، امریکا، کانادا و استرالیا بر میدارند. بهشخصه دوستان بسیاری دارم که حاضر به ماندن نبودند و راه مهاجرت در پیش گرفته و با وجود وثیقههای سنگینی که گذاشتند و ایران را بسیار هم دوست دارند حاضر به بازگشت به کشور نیستند.
این مساله هم دلیل عمدهای دارد. در حالی که در دولت مهرورز در وزارت علوم سیاست بسیار پیش پا افتاده و مسخرهای برای وارد کردن دوستان و آشنایان و اعضای فلان سازمان به محیط علمی کشور فراهم شد، بیسوادی و نابلدی هم مانند اختاپوسی بر بدنه جامعه علمی کشور سایه افکند تا دانشجوهای بسیار بیسوادتر تحویل جامعه شوند که دست چپ و راست خود را هم تشخیص نمیدهند.
بهشخصه دهها نفر از این افراد را میشناسم که بدون آنکه آزمون دکتری بدهند در مقطع دکتری نشسته و امروز هم مدعی هستند در حالی که بیسواد تر از آنها کسی را نمیشناسم. 16 آذرماه، روز تفکر به حال وضعیت دانشجویی کشور است. دانشجو وقتی باسواد باشد، وقتی درک درستی از وضعیت علمی خود داشته باشد، میتواند بهتر برای آینده خود تصمیم بگیرد. تا رسیدن به این مرحله بهنظر فاصله بسیاری وجود دارد و آنهایی که میخواهند دانشجو در این کشور بیسواد باشد باید از عرصه تصمیمگیری خارج شوند. امیدواریم که 16آذر در اندازه یک آبنبات یا یک وعده ناهار مجانی در دانشگاهها خلاصه نگردد. اول حرمت دانشجو را نگه داریم، بعد خود به خود بسیاری از مسائل درست خواهد شد.