کریم جعفری:
این روزها أنچه در اقتصاد ایران بیشتر خودنمایی میکند، کاهش میزان وابستگی به صادرات نفت خام و روی آوردن به منابع داخلی برای اداره مملکت است. این اتفاق در حالی روی میدهد که دولت سالانه بالغ بر 25 هزار میلیارد تومان بهعنوان یارانه در به شهروندان پرداخت میکند، مبلغی که در دولت قبل و با صادرات نفت بشکهای 130 دلار، هیچ فشاری را به منابع دولتی وارد نمیکرد، اما این روزها که نفت به بهای 45 تا 50 دلار ارزشگذاری میشود که یک سوم آن نیز هزینه استخراج است، تقریبا دادن این مبلغ یارانه بسیار سنگین مینماید.
با این حال، دولت تدبیر و امید همانگونه که رئیس این دولت در سخنرانی روز دانشجو در دانشگاه تهران گفت، موفق شده در روزهایی که نفت بهای نازلی یافته، تورم را کنترل کند. کنترلی که هر چند به بهای رکود در کشور تمام شده است، اما این امید را ایجاد کرده که پس از ثبات در بازار، آرام آرام منابع مالی بهصورت برنامهریزی شده به سمت تولید سوق پیدا کند.
در این میان اما آنچه بیشتر از همه برای اقتصاد و تجارت کشور ضروری بهنظر میرسد، بحث درآمدهای ارزی است. هر چند که اقتصاد دیگر به نفت تکیه نخواهد داشت، اما برای سرمایهگذاری در حوزههای مختلف نیاز مبرم و ضرروی وجود دارد که ارز وارد کشور شده و مبادلات بینالمللی با سادگی بیشتری صورت پذیرد. وزارت نفت با سیاستی مطمئن و منسجم در طول سه سال گذشته موفق شد که میزان استخراج نفت در کشور را به بیش از دوبرابر افزایش دهد و به عدد بیش از چهار میلیون بشکه برساند، اما آیا این عدد کفایت میکند؟
در طول سالهای طولانی تحریم، متاسفانه بخشهای بزرگ صنعتی کشور، بهویژه صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و صنایع وابسته به آن با چالشهای بسیاری در حوزه تکنولوژیها نو برخورد کرده و نتوانستند آنگونه که باید و شاید از علم روز دنیا بهره بگیرند، بنابراین این روزها فرصتی به دست آمده تا با وارد کردن تکنولوژی روز دنیا و همکاری با کمپانیهای بزرگ که تمایل به حضور در بازار کشور را دارند، در همه حوزههای صنعت نفت با سرعت پیشرفت کنیم.
در حال حاضر، کشور ما نیاز مبرمی به توسعه در میدانهای مشترک دارد، چه در حوزه فلاتقاره چه در میدانهای خشکی و چه در میادین عمیق داخلی. ضروری است که تولید نفت در کشور برای بالا بردن دامنه چانهزنی کشور افزایش پیدا کند. البته نباید از نظر دور داشت که برخی در کشور نمیدانند که این هدفگذاری به چه دلیل صورت میگیرد، اما لازم است برای تعیین افقهای نو در اقتصاد کشور و همچنین حضور در بازارهای جدید، آمادگی در حوزه تولید نفت وجود داشته باشد.
با این حال، برای رسیدن به این افقها ضرورت دارد که همه دستگاهها و نهادهای مربوطه همکاری کنند. درآمدزایی از نفت برای سرمایهگذاری در حوزههای دیگر ضرورتی اجتنابناپذیر است. امر لازم دیگری که وجود دارد، ورود مسوولان وزارت نفت در حوزههای مختلف برای توضیح این امر مهم است. افزایش تولید نفت نیاز به سرمایهگذاری خارجی بزرگی دارد و این سرمایهها هم فقط با همکاری و رایزنیهای گروهی همه طرفها به دست خواهد آمد.
کمپانیهای بزرگ نفتی جهان به دلیل دستنخورده بودن بسیاری از منابع نفتی ایران و همچنین وجود منابع سرشار گازی علاقه وافری دارند تا بهشکلهای مختلف در صنعت نفت ایران سرمایهگذاری کرده و از این طریق انتقال تکنولوژی خوبی هم در حوزه نفت و گاز کشور روی خواهد داد و این مساله هیچ منافاتی هم با اقتصاد مقاومتی نخواهد داشت.