بامدادجنوب- جواد شکریان:
نیاز به مسکن یکی از ابتداییترین نیازهای بشری است تا جایی که این نیاز همردیف خوردن و آشامیدن و پوشاک قرار میگیرد. از زمانی که بشر پا به عرصه هستی نهاده، بهدنبال ساخت سرپناهی برای خود بوده است تا آنها را خطرات طبیعی و غیر طبیعی در امان نگه دارد. این سرپناه در هر زمان با توجه به رشد انسان و میزان پیشرفت او در زمینههای مختلف، متفاوت بوده است؛ گاهی غاری در دل یک کوه بوده، زمانی در زیر درختان پر شاخ و برگ و زمانی پیشرفت بیشتری داشته و بهدست خود انسان ساخته شده است. بنابراین میتوان گفت که مسکن همواره جزء لاینفک زندگی انسانها بوده است. این امر سبب شده تا دولتها خود را موظف به تامین مسکن برای اقشار کمدرآمد جامعه خویش بدانند.
«قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران» نیز از داشتن مسكن مناسب برای اقشار مختلف مردم بهعنوان یك «حق» نام برده و دولت را بهعنوان متولی بخش مسكن و مسوول تامین مسكن آحاد جامعه معرفی كرده است اما متاسفانه طی سالهای گذشته دولتها نتوانستهاند بهخوبی از عهده وظایف خود در قبال تامین مسكن مردم برآیند. طرح مسکن مهر نیز که در سالهای گذشته از سوی دولتهای نهم و دهم پایهریزی شده و سر و صدای زیادی به پا کرده بود، بهدلیل مشکلات فراوان ساختاری به بیراهه رفت و با ایجاد مشکلات زیاد تورمی به دولت یازدهم سپرده شد و پرونده آن تا پایان سال جاری بسته خواهد شد.
حال، دولت یازدهم با مطرح کردن طرح مسکن اجتماعی که قرار است مشکلات مسکن مهر را همراه خود نداشته باشد، در صدد است تا علاوه بر تامین مسکن برای اقشار کمدرآمد، رونق را به بخش مسکن کشور برگرداند.
در همین راستا، معاون مسکن شهری بنیاد مسکن کشور گفت: در قالب برنامه مسکن اجتماعی به چهار دهک کمدرآمد در شهرهای کمتر از ۵۰۰ هزار نفر و بالاتر از ۵۰۰ هزار نفر به ترتیب ماهیانه ۲۰۰ و ۴۰۰ هزار تومان کمک بلاعوض پرداخت میشود.
جواد حقشناس در گفتوگو با ایسنا تصریح کرد: در قالب «طرح جامع مسکن» دو برنامه حمایتی و اجتماعی در نظر گرفته شده که در برنامه اجتماعی، روشهایی غیر از ساخت پیشبینی شده است. بدین ترتیب اگر کسی بخواهد از واحدهای اجاری استفاده کند و دارای شرایط باشد در شهرهای کمتر از ۵۰۰ هزار نفر ۲۰۰ هزار تومان و شهرهای بالای ۵۰۰ هزار نفر ۴۰۰ هزار تومان در ماه بن اجاره دریافت خواهد کرد. این رقم نیز از ارقام تامین هزینههای مسکن مرکز آمار استخراج شده که متوسط پرداختی اجارهبها به چهار دهک پایین جامعه را تعیین کرده است.
وی با اشاره به اینکه کمک دیگری که در قالب اجتماعی پیشبینی شده این است که متقاضیان در شهرها بتوانند تا 5/7 میلیون تومان تسهیلات قرضالحسنه برای رهن خانه دریافت کنند، خاطرنشان کرد: همچنین متقاضیان اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی، نهادهای اجتماعی، کمیته امداد، بهزیستی یا هر دستگاه دیگری میتوانند با بنیاد مسکن در خصوص خرید یا ساخت مسکن برای محرومان توافق کنند. بدین ترتیب به سازندگان و خریداران تسهیلات با نرخ سود ۷ درصد پرداخت میشود و برای مثال در کلانشهرها میتوانند از صد میلیون تومان وام با بهره هفت درصد برای خرید یا ساخت یک واحد مسکونی استفاده کنند و آن را به مدت ۱۰ سال به محرومان اجاره دهند. مبلغ اقساط نیز تقریبا معادل اجارهای میشود که دریافت میکنند و بعد از ۱۰ سال میتوانند خانه را در تملک خود بگیرند.
بهگفته حقشناس، اگر دولت زمینی هم داشت و خواست در اختیار بگذارد، متقاضیان یا سازمانهای حمایتی میتوانند تا ۶۰ درصد این زمینها را بسازند و بفروشند و ۴۰ درصد باقیمانده را در قالب توافق با بنیاد مسکن به دهکهای پایین اجاره دهند.
حقشناس همچنین درخصوص برنامه حمایتی که به خرید مسکن دهکهای پایین اختصاص دارد، گفت: قالب حمایتی این طرح شامل ساخت مسکن میشود. دولت در این خصوص تسهیلاتی را پیشبینی کرده که در کلانشهرها تا ۵۰ میلیون تومان، در شهرهای زیر ۲۰۰ هزار نفر ۴۰ میلیون تومان و در شهرهای کوچک ۳۰ میلیون تومان تسهیلات با نرخ سود ۷ درصدی در قالب یارانه به متقاضیانی که دارای زمین هستند و زمینشان قابل دریافت پروانه از شهرداری است، پرداخت شود. اگر بخواهند خرید مسکن انجام دهند نیز بتوانند خرید کنند. عمر ساختمانها نیز تا ۲۰ سال در نظر گرفته شده است.
معاون مسکن شهری بنیاد مسکن اظهار کرد: در برنامه حمایتی، طرح دیگری پیشبینی شده که متقاضی در صورت تمایل میتواند از مسکن مهر فاقد متقاضی با هفت میلیون تومان کمک بلاعوض به اضافه تسهیلات مسکن مهر استفاده کند. بدین ترتیب ممکن است مقداری از واحدهای فاقد متقاضی مسکن مهر نیز به فروش برسد.
به گفته حقشناس، بعد از مسکن مهر، پیرو طرحی که در قالب «طرح جامع مسکن» برای اقشار کمدرآمد و نیازمند تهیه شده، وزارت راه و شهرسازی، بنیاد مسکن، سازمان مدیریت و برنامهریزی، وزارت رفاه، بانک مرکزی طرحی با عنوان مسکن حمایتی و اجتماعی برای گروه کمدرآمدها تهیه کردند. چند سیاست در این موضوع قرار داده شد که حداقل مداخله دولت در کار ساخت و بهرهبرداری از مسکن محرومان یا گروههای کمدرآمد به عهدهی دولت است و بنیاد مسکن را مسوول این کار کردند. وظیفه این نهاد نیز این است که با کمک خیرین، نهادهای اجتماعی و متقاضیان کمدرآمد کارها را جلو ببرد. اگر در مسکن مهر فقط بحث ساخت مطرح بود، در طرح جامع مسکن، ساخت، خرید و پرداخت یارانه برای اجاره پیشبینی شده است.