بامدادجنوب- مهدی محمدی:

سال گذشته بود که گزارشی در مورد متکدیان استان و به‌ویژه بندر بوشهر نوشتیم. حضور تعداد بسیار زیاد متکدیان که عموما هم ایرانی نیستند، چهره شهر را بسیار مخدوش کرده و این را می‌توان از نگاه‌های پر سوال هر رهگذری به‌خوبی مشاهده کرد.

هفته گذشته میهمان داشتیم و با هم به بوشهرگردی رفتیم تا شهر را به این مهمان تازه ‌وارد نشان دهیم. از سه راه باغ زهراء به سمت میدان امام، از آنجا به سمت خیابان سنگی تا میدان ساعت یا همان قدس، از آنجا هم به سطح بازار بوشهر و بافت سنتی رفته وارد یکی از قهوه‌خانه‌های سنتی بوشهر شدیم و چند دقیقه‌ای هم آنجا بودیم و سپس هم از خیابان صلح‌آباد به سمت میدان برج رفته تا محلات بهمنی و ریشهر را هم ببینیم.

آنچه که در این سفر دو ساعته بسیار آزاردهنده بود، حضور متکدیان بر سر هر چهار راه بود که عملا چهره بسیار نازیبایی از شهر ساخته بود. متاسفانه هر یک از این متکدیان بچه کوچکی هم در بغل دارد و چنان التماس می‌کنند که آدم گیج می‌شود و تعداد آنها به‌گونه‌ای زیاد است که فرصت و جرات ایستادن در یک محل را برای چند دقیقه نخواهی یافت، به‌خصوص اگر ببینند که سر و وضع مرتبی داری که دیگر هیچ، تا چیزی نگیرند ول کن نیستند.

تعداد این متکدیان در اطراف گمرک به‌دلیل وجود دفاتر بازرگانی در آن بیشتر بوده و علاوه بر گداهای خارجی که عموما پاکستانی هستند، تعداد زیادی از ایرانی‌ها نیز دست به گدایی می‌زنند و آرامش را از شهر و شهروندان می‌گیرند. سال گذشته در درخواست از مسوولان امر از آنها خواسته بودیم که برنامه‌های خود برای جمع‌آوری و برخورد با این متکدیان را تشریح کنند اما باوجود قول‌هایی که در این زمینه دادند، نه تنها چیزی عملیاتی نشد، بلکه این روزها شاهد تعداد بسیار زیاد متکدیان در سطح شهر هستیم.

در طول سال همواره شاهد برخوردهایی با متکدیان هستیم و طرح‌های از سوی بهزیستی و یا نیروی انتظامی و شهرداری و دیگر نهادهای مرتبط انجام می شود ولی باز هم در مقاطعی شاهد حضور مجدد متکدیان در سطح شهر هستیم. سال گذشته در گفت‌وگویی که با حسن ابراهیمی، فرماندار وقت بوشهر در این مورد داشتیم، وی مجموعه‌ای از برنامه‌ها را برای این منظور ردیف کرد اما با توجه به همه شواهد، این روزها بندر محل جولان متکدیان خارجی شده است.

بی‌شک، این متکدیان یک مسوول و راهنما دارند که به آنها غذا، مکان، لباس و شیوه‌های گدایی و مکان‌های ایستادن را نشان می‌دهد. تا زمانی که این افراد شناسایی و با آنها برخورد نشود، امکان آن‌که بتوان با تکدی‌گری مقابله عملی کرد، به‌هیچ عنوان امکان ندارد. این روزها که مردم وضعیت خوبی ندارند و فشار زندگی هم دو چندان شده، می‌توان در سر هر کوچه، گذر و خیابانی یک نفر را دید که مشغول گدایی است و به همه چیز هم قانع است.

متاسفانه با ریختن قبح گدایی، شیوه‌های جدیدی نیز وارد شده که مردم را در تنگنا قرار می‌دهند. این شیوه‌ها که باعث دلسوزی فرد شده و با کمک هر چند هزار تومانی می‌خواهند به‌زعم خود کمکی به متکدی کنند، عملا باعث تشویق وی جهت تکرار این عمل خواهند شد. یکی از این شیوه‌ها که از سوی فرد یا افراد – عموما هم دختران جوان- صورت می‌گیرد، وجود یک مادر مریض است که به‌تازگی عمل کرده و باید هزینه آن را به بیمارستان پرداخت کنند. شهروندان تنها با پرسیدن چند سوال می‌توانند صحت و سقم چنین ادعایی را ثابت کنند، کما این‌که این روزها به مدد طرح سلامت که هزینه‌های بیماران در بیمارستان‌ها به پنج تا 10 درصد کاهش پیدا کرده، کسی دیگر نباید بهانه‌ای برای نداشتن هزینه درمان داشته باشد.

شیوه دیگر، درخواست پول برای خروج از شهر است. این درخواست را عموما مردان جوان مطرح می‌کنند و با این بهانه که پولشان تمام شده و ناچار هستند که برای خروج از شهر پول قرض بگیرند، به دو تا سه هزار تومان هم راضی می‌شوند. در هر دو مورد، طرفین شهروند بوشهر نبوده و از استان‌های همجوار راهی استان و بندر بوشهر می‌شوند و با سوءاستفاده از احساسات مردم تلاش می‌کنند بیشترین درآمد را داشته باشند.

متاسفانه راهکارهای مناسبی برای جمع‌آوری کامل متکدیان به‌ویژه متکدیان خارجی در کشور وجود ندارد و این موضوع تنها مختص به شهر بوشهر نیست و در بسیاری از شهرهای کشور شاهد این مشکلات هستیم و باید به‌صورت کلی برای این موضوع برنامه‌ریزی شود. با توجه به این‌که محل و هزینه‌های مناسبی برای نگهداری از متکدیان تعریف نشده است، سازمان‌های متولی جمع‌آوری متکدیان نیز پس از چند روز از جمع‌آوری این افراد، به ناچار آنها را آزاد می‌کنند و مجددا شاهد برگشت آنها به سطح شهر هستیم.

با این اوصاف، نیروی انتظامی، فرمانداری، بخشداری، استانداری، شهرداری و دیگر نهادهای ذی‌ربط وظیفه دارند هر چه سریع‌تر نسبت به جمع‌آوری متکدیان اقدام کرده و با راهنمایی شهروندان به کمک نکردن به آنها، مسیری جدی را برای ساختن چهره‌ای سالم از شهر پیدا کنند. در این میان متکدیان خارجی که هیچ‌گونه قرنطینه‌ای نشده و حامل بیماری‌ها و ویروس‌های مختلفی هستند در اولویت این برخوردها قرار دارند و ضرورت دارد هر چه سریع‌تر با جمع کردن آنها و برخورد با افرادی که آنها را در سطح شهر مدیریت می‌کنند، این افراد را به خارج از استان یا کشور منتقل کنند.