بامدادجنوب- علی پورتنگستانی:

كشیدن سیگار از برخی جهات پدیده‌ای عجیب محسوب می‌شود، بسیاری از نوجوانان به این كار دست می‌زنند حتی اگر بدانند كشیدن سیگار برای سلامتی‌شان مضر است با توجه به این شرایط چرا مردم سیگار می‌كشند؟ جدا از این افراد پا به سن گذاشته نیز از سیگار استفاده می‌کنند. این موضوع وقتی جالب می‌شود که یک ورزشکار هم سیگار می‌کشد. تحقیقات نشان داده است که ورزش کردن برای کسانی که می‌خواهد ترک سیگار یا کلا دود شوند خیلی تاثیر دارد اما اگر یک ورزشکار دودی باشد، چطور باید این عادت را ترک کند؟

روز گذشته خبری در سایت‌های کشوری پیچید که علاوه بر این‌‌که بسیاری را شگفت‌زده کرد، تاسف‌بار نیز بود. خبری که در آن مشخص شد بود بیش از 50 درصد از بازیکنان لیگ برتر ایران دودی هستند.

انتشار بخشی از نتایج طرح مطالعاتی مرکز پزشکی فیفا در ایران (ایفمارک)  آمار قابل توجه شیوع مصرف سیگار و قلیان در لیگ برتر فوتبال را مشخص کرد.

ایفمارک در گزارش خود آورده است:

پیش از شروع لیگ برتر فوتبال در این فصل، از تمامی بازیکنان در ارتباط با مصرف سیگار و قلیان سوالاتی پرسیده شد. همه بازیکنان به سوالی مبنی بر این‌که «به نظر شما چند درصد بازیکنان لیگ برتر سیگار می‌کشند؟» پاسخ دادند. از بین پاسخ‌ها 25 درصد بازیکنان پاسخ دادند هیچ بازیکنی سیگار نمی‌کشد و سایر آنها که 75 درصد جمعیت آماری را شامل می‌شدند، بر این عقیده بودند که بازیکنان لیگ برتری سیگار می‌کشند اما میزان شیوع استفاده از آن را متفاوت گزارش کردند.

با ارزیابی‌های آماری صورت گرفته، به‌نظر می‌رسد میزان شیوع مصرف سیگار باتوجه به اظهار نظر خود بازیکنان به طور واقعی چیزی حدود 20 درصد باشد. پاسخ‌های جالب‌تر زمانی به دست آمد که از خود بازیکنان پرسیده شد که «آیا خودت سیگار می‌کشی؟» که 5/99 درصد بازیکنان پاسخ خیر دادند.

این تفاوت آماری در مورد مصرف قلیان هم با شیوه مشابه تکرار شد. در این بین 11 درصد بازیکنان اعتقاد داشتند که هیچ‌کس قلیان نمی‌کشد و 89 درصد بازیکنان معتقد بودند که بازیکنان لیگ برتری قلیان می‌کشند. با آنالیز آماری میزان شیوع مصرف قلیان در میان بازیکنان چیزی حدود 50 درصد به دست آمد. به‌طور مشابهی 88 درصد بازیکنان اعلام کردند که خودشان قلیان نمی‌کشند.

اینجا بحث تنها سلامتی بازیکنان است که در خطر قرار گرفته است. سیگار و قلیان با دارا بودن مواد سرطان‌زای بسیار زیاد، در دراز مدت در رأس علل ایجاد سرطان‌های مختلف و مرگ و میر ناشی از آن هستند. سیگار و قلیان با اثر مستقیم روی عملکرد ریوی و قلبی-عروقی، در کوتاه مدت باعث افت مشخص عملکرد قلبی عروقی و ریوی و توان هوازی بازیکن می‌شوند. سیگار و قلیان با آسیب‌های عروقی، باعث تشدید بروز آسیب‌های عضلانی و تاخیر واضح در ترمیم آسیب‌های بازیکنان شده و آنها را مدت طولانی‌تری از میادین ورزشی دور نگه می‌دارند.

در ادامه این گزارش عضو کمیته پزشکی کنفدراسیون فوتبال آسیا با اشاره به نگرانی مسوولان فدراسیون فوتبال از شیوع مصرف سیگار و قلیان در میان فوتبالیست‌ها درباره برنامه‌های ایفمارک برای پیشگیری از مشکلات این موضوع صحبت کرد.

دکتر زهره هراتیان، مدیر مرکز پزشکی فیفا درباره برنامه‌های ایفمارک در آغاز سال جدید میلادی گفت‌: از آنجایی که برای تدوین هر استانداردی نیاز به جمع‌آوری اطلاعات مناسب است، سال گذشته میلادی با شروع معاینات پیش از فصل در راستای رعایت استانداردهای پزشکی فوتبال و همچنین رصد آسیب‌های بازیکنان، تدوین استراتژی‌های پیشگیری از آسیب مناسب با لیگ برتر فوتبال کشورمان را آغاز کردیم.

وی در ادامه درباره فعالیت‌های ایفمارک، خاطرنشان کرد: فعالیت‌های این مرکز محدود به بحث آسیب‌های هنگام بازی نمی‌شود و در حوزه سلامت نیز با جمع‌آوری اطلاعات مناسب و پرسش‌های مستقیم و غیرمستقیم از بازیکنان، به آمار قابل توجهی دست پیدا کردیم.

هراتیان در ادامه یادآور شد: برای نمونه یکی از نگرانی‌های مسوولان فدراسیون شیوع مصرف سیگار و قلیان در بین فوتبالیست‌ها بود. از آنجایی که مهدی تاج با نگاه ویژه به بحث سلامت بازیکنان از برنامه‌های ایفمارک در راستای حفظ سلامت بازیکنان حمایت کرده‌اند، از همان ابتدای فصل در راستای پیشگیری از عوامل مخل سلامت بازیکنان کمپین 90 دقیقه بدون سیگار را راه‌اندازی کردیم. بر همین اساس، تحقیقات خود در این زمینه را با طراحی پرسشنامه و مصاحبه مستقیم با بازیکنان آغاز و پس از استخراج اولین آمار واقعی مربوط به شیوع مصرف دخانیات در بین فوتبالیست‌ها، این کمپین راه‌اندازی شد و سرفصل‌های آموزشی آن را برای آگاهی فوتبالیست‌ها از مضرات استعمال دخانیات در قالب کلاس‌های حضوری، توسط خود بازیکنان به‌عنوان مسوولیت اجتماعی یک فوتبالیست و بنر و پوستر تیم‌ها آغاز کردیم و همان‌گونه که رئیس فدراسیون از ما خواستند مسائل مربوط به سلامت بازیکنان را رصد و پیگیری می‌کنیم  و بی‌تردید برای اولین‌بار در تاریخ فوتبال ایران بر اساس شواهد و مستندات پزشکی می‌توانیم  آمار ارائه کنیم.

وی در پایان تاکید کرد: شیوع نامتعارف آسیب‌های همسترینگ در لیگ، پارگی رباط صلیبی و مصرف خودسرانه مکمل‌ها نیز بررسی شده و بر همین اساس روز چهارشنبه ۱۵ دی‌ماه با پزشکان تیم‌های لیگ برتر جلسه‌ای با این موضوع برگزار خواهیم کرد. همچنین اولین جلسه بورد علمی ایفمارک با حضور روسای کمیته‌ها و دپارتمان‌های ایفمارک همان روز برگزار خواهد شد.

به این آمار نشان می‌دهد که هر چند در این مورد فرهنگ‌سازی خوبی در جامعه شده است ولی ورزش ما همچنان آلوده به سیگار و دود است. چیزی که می‌تواند در آینده باعث اتفاقات تلخ دیگری هم شود.