بامداد جنوب: همانگونه که میدانیم، انرژی یکی از بحثهای مهم جوامع جهان است، بهطوری که با گرم شدن زمین بسیاری از کشورها برای مصرف بهینه آن اقداماتی انجام دادهاند. بسیاری از کشورها با افزایش قیمت حاملهای انرژی و همچنین تدوین مقررات از هدرروی انرژی در بخش ساختمان کاستهاند. با این حال، اوضاع در ایران اندکی متفاوت است. نتایج یک بررسی نشان میدهد که 80 میلیون ایرانی در یک روز پاییزی با مصرف 530 میلیون متر مکعب گاز، به اندازه مصرف یک روز کل ساکنان اتحادیه اروپا گاز مصرف کردند.
شاید اگر بگوییم ایران یکی از چهار کشور پرمصرف انرژی در کل جهان بهشمار میرود، برای هیچکدام از ما تعجببرانگیز نباشد اما اینکه چرا با وجود اینکه بخش صنعت ایران در مقایسه با کشورهای اروپایی، بخش ضعیفی بهشمار میآید، مصرف انرژی در ایران از این کشورها پیشی گرفته است، موضوعی است که نمیتوان بهسادگی از کنار آن گذشت.
در این زمینه لازم است بدانیم در کشور ما حدود 23 میلیون واحد مسکونی وجود دارد که هشت میلیون از این واحدها کمتر از 10 سال قدمت دارد و اگر امیدوار باشیم، مبحث 19 در آنها رعایت شده باشد، 15 میلیون واحد مسکونی با قدمت 10 سال وجود دارد که مبحث انرژی در آنها رعایت نشده است.
به گزارش صدا و سیما، در کشور ما بخش ساختمان حدود 40 درصد از کل مصرف انرژی را بهخود اختصاص میدهد. البته اقداماتی در این زمینه صورت گرفته است، در سال 70 برای اولین ویرایش، مبحث 19 مقررات ملی ساختمان تحت عنوان صرفهجویی در مصرف انرژی تدوین شد و در سال 1381، ویرایش دوم مبحث 19 مقررات ملی ساختمان تهیه و ابلاغ شد و امسال( 95) نیز ویرایش نهایی شد که متاسفانه با وجود اقدامات انجام شده در سالهای اخیر، اثربخشی مورد انتظار را در کاهش مصرف انرژی بخش ساختمان نداشته ایم.
خسارت ناشی از اتلاف مصرف انرژی در ساختمانهای کشور حدود شش میلیارد دلار برآورد میشود و همه تلاشها طی 20 سال گذشته برای حفظ این ثروت ملی به جایی نرسیده است.
محمد شکرچیزاده، رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در اینباره گفت: میزان رعایت مبحث 19 مقررات ملی بیش از 15- 10 درصد نیست که این مساله نوعی هشدار است، در حالی که رعایت مبحث 19 میتواند برای حدود 30 درصد ساختمانها 35 تا 40 درصد کاهش انرژی را داشته باشد، حتی در برخی ساختمانها تا 50 درصد میتواند تاثیرگذار باشد.
اجرای مبحث 19 مقررات ملی ساختمان برای تمامی ساختمانهای دولتی و خصوصی الزامی است، این درحالی است که سازندگان بهراحتی این قانون الزامآور را نادیده میگیرند.
حامد مانیفر، مدیرکل دفتر مقرارات ملی ساختمان نیز در اینباره گفت: باید بپذیریم کیفیت اجرای مبحث 19در همه مناطق کشور متفاوت است و ما در حوزه انرژی هم مانند بسیاری از مباحث دیگر نیازمند فرایند مشارکتی مردم، مسوولان و بخشهای مختلف اداری هستیم و باید امور ترویجی بیشتر از این توسعه پیدا کند.
وی با بیان اینکه اجرای بهینهسازی انرژی باید تبدیل به یک باور عمومی شود و این پیامدها باید برای مردم به نحو مناسبتری مطرح و تبعات منفی رعایت نکردن الگوی مصرف انرژی برای همه روشن شود، افزود: در کشور ما حدود 3/5 برابر متوسط جهان مصرف انرژی داریم و در ساختمانهای مسکونی، تجاری و عمومی در حدود 40 درصد کل مصرف انرژی اتفاق میافتد و با رعایت مبحث 19 می توانیم رده انرژی را در ساختمانها از حداقل های ممکن به وسطهای جدول و ردههای بالاتر و نزدیک به ردههای B برسانیم.
رعایت الزمات بهینهسازی مصرف انرژی درکل هزینه ساخت، کمتر از دو درصد است که این هزینه نه تنها کمتر از سه سال از محل صرفهجویی حاصل از کاهش مصرف انرژی برای مصرفکنندگان جبران میشود، بلکه کاهش مصرفی 50 درصدی در طول عمر بنا برای خریدار محفوظ میماند، بهطوری که با دوجداره کردن پنجرهها بین 25 تا 35 درصد از اتلاف انرژی جلوگیری میشود.
اگر عایق کاری سقف، کف و دیوارهای خارجی ساختمانها انجام شود، بین 45 تا 55 درصد از مصرف انرژی کاهش مییابد و اگر عزم عمومی برای این اصلاحات وجود داشته باشد ظرف مدت کوتاهی اتلاف انرژی در ساختمانها به حداقل میرسد و رده مصرف انرژی را ارتقا میدهیم.
بهروز کاری، رئیس کمیته انرژی مرکز تحقیقات راه و شهرسازی نیز در این خصوص گفت: باید به مصرفکنندگان حقوقشان را اطلاع دهیم و بدانند وقتی ساختمانی را میخرند چه حداقلهایی را باید داشته باشد و وقتی در ساختمانی عایق حرارتی استفاده نمیشود، این نقض مقررات است.
بهگفته وی، مصرفکنندگان باید بدانند چه انتظاری از خانههای استاندارد داشته باشند و مهندسین هم باید تبعات کوتاهی را که صورت میگیرد، بدانند و این حرکت جدی ایجاد خواهد شد.
علاوه بر الزام سازندگان به رعایت استانداردهای تعیین شده در زمینه مصرف بهینه انرژی در ساخت بناها، صدور شناسنامه ساختمان و ثبت مشخصههای فنی بنا عامل دیگری است که انگیزه سازندگان را در رعایت این ضوابط دو چندان کند.