بامدادجنوب- سیدعلی موسوی:
با به قدرت رسیدن نامزد مورد حمایت ایران و حزبالله در لبنان کفه ترازو بهنفع محور مقاومت سنگینی کرده و همه صاحبنظران معتقد هستند حالا متحدان میتوانند با در نظر گرفتن واقعیات پیش آمده سیاست خود را ساماندهی کنند اما در این میان برخی که شاید آگاهی کافی نسبت به اوضاع ندارند با دستاویز قرار دادن اولین سفر خارجی میشل عون که از قضا به عربستان سعودی نیز هست بر آن هستند تا وانمود کنند این متحد محور مقاومت از این محور فاصله گرفته و در حال نزدیکی به ائتلاف سعودی است.
سرویس بینالملل روزنامه بامداد جنوب با بررسی دقیق و سنجش آن با واقعیتهای موجود در نظر دارد نشان دهد که سفر نخست رئیسجمهور لبنان به ریاض بر حسب اتفاق نبوده و از قضا محور مقاومت با زیرکی تمام خواستار انجام چنین سفری بوده است.
همه میدانند برای ایجاد ثبات در کشور بهشدت بیثباتی مانند لبنان باید همه طرفها احساس نفع بردن داشته باشند، حالا همین سیاست باید در قبال سعودیها پیاده شود تا ریاض نیز دست از بیثبات کردن بیروت برداشته و خود را وسط بازی سیاست این کشور ببینند.
سفری که نشان از درک واقعیتها دارد
رئیسجمهوری لبنان در حالی قصد دارد بهعنوان اولین سفر خارجی خود به عربستان سعودی برود که مقامات این کشور طی سالهای گذشته تمامی تلاش خود را برای روی کار نیامدن وی به کار بستند.
قرار است میشل عون رئیسجمهوری لبنان در اولین سفر خارجی خود پس از تصاحب قدرت در این کشور، عازم عربستان سعودی شود. طبق اعلام قبلی دفتر ریاست جمهوری لبنان، مقرر شده تا این سفر در اوایل هفته آینده صورت پذیرد. میشل عون پیشتر در بیان اهداف سفر خود به ریاض اعلام کرده بود که این سفر در راستای تقویت روابط میان دو کشور و توسعه آن در تمامی جوانب، صورت میپذیرد.
وی همچنین تاکید کرده بود: دورهای جدید از طریق تفاهم همگان برای نجات لبنان از هر مداخله خارجی یا مداخله لبنان در امور دیگران آغاز شده است. این در حالی است که حدود یک ماه و نیم گذشته نیز خالد فیصل امیر مکه در صدر هیاتی بلندپایه به بیروت، پایتخت لبنان سفر کرده بود. وی و هیات همراهش با مقامات لبنانی از جمله میشل عون، رئیسجمهور لبنان و همچنین سعد الحریری نخستوزیر این کشور، دیدار کردند.
خالد فیصل پس از این دیدار در سخنانی تاکید کرد: ۲ پیام از جانب ملک سلمان به میشل عون تحویل دادم؛ پیام اول تبریک به وی برای ریاست جمهوری لبنان و پیام دوم نیز دعوت رسمی از میشل عون برای سفر به عربستان.
حالا رئیسجمهوری لبنان در حالی قصد دارد بهعنوان اولین سفر خارجی خود به عربستان سعودی برود که مقامات این کشور طی سالهای گذشته تمامی تلاش خود را برای روی کار نیامدن وی به کار بستند. مقامات سعودی بهدلیل دشمنی دیرینه خود با محور مقاومت از هیچ تلاشی برای شکست نامزد مورد حمایت حزبالله لبنان یعنی میشل عون، در انتخابات ریاست جهوری این کشور دریغ نکردند.
با این حال، پس از آنکه پارلمان لبنان رأی به ریاست جمهوری عون داد، مقامات ریاض چارهای جز تبریکگویی به وی بهدلیل انتصاب در این پست، در مقابل خود نیافتند و همانگونه که پیشتر گفته شد، حتی او را به ریاض نیز دعوت کردند.
اکنون میشل عون، رئیسجمهوری جدید لبنان دعوت سلمانبن عبدالعزیز پادشاه سعودی برای سفر به ریاض را اجابت کرده است؛ سفری که بی شک وضعیت اقتصادی نابسامان لبنان و همچنین پیامدهای اجتماعی و اقتصادی ناگوارِ ناشی از روانه شدن پناهجویان سوری به سمت مرزهای این کشور، از عوامل اصلی آن محسوب میشود. اکنون که لبنان بهدلیل پشت سر گذاشتن حدود دو سال و نیم بحران خلاء ریاست جمهوری، با بحران اقتصادی رو بهرو شده است، عربستان سعودی از جمله کشورهایی محسوب میشود که در صورت تمایل، میتواند کمک شایانی به بهبود این وضعیت بکند.
میشل عون رئیسجمهوری جدید لبنان بهخوبی به این واقعیت واقف است که اگر دولت این کشور بخواهد حرفی در منطقه برای گفتن داشته باشد، پیش از هر اقدامی میبایست وضعیت اقتصادی خود را به سطح مطلوبی برساند. در این میان، توسعه روابط اقتصادی با کشورهای منطقه از جمله عربستان سعودی از اهمیت بسزایی برخوردار است. میشل عون قصد دارد تا از طریق ایجاد مراودات اقتصادی گسترده با عربستان سعودی، ضرباتی را که اقتصاد لبنان طی سالهای گذشته متحمل شده است، اندکی جبران کند.
در صورتی که لبنان نتواند تا حدودی جایگاه اقتصادی خود را که طی سالهای گذشته مورد آسیب جدی قرار گرفته، بهبود بخشد، بی شک نمیتواند به خوبی و آنگونه که شایسته است، به بازیابی نقش سیاسی فعال و موثر خود در منطقه بپردازد.
از سوی دیگر، میشل عون در جریان سفر خود به عربستان سعودی و دیدار با مقامات ریاض، با آنها درباره راههای لغو هشدار صادره در خصوص ممنوعیت سفر شهروندان این کشور به لبنان، رایزنی خواهد کرد. حدود یک سال پیش وزارت خارجه عربستان سعودی با صدور بیانیهای، به شهروندان خود نسبت به هرگونه سفر به لبنان هشدار داد و از اتباع خود در این کشور خواست تا هرچه سریعتر به عربستان بازگردند. پس از صدور این هشدار از سوی سعودیها، کشورهای دیگری نظیر امارات، قطر، کویت و بحرین نیز ضمن اتخاذ اقدامات مشابه، نسبت به سفر اتباع کشورهای خود به لبنان هشدار دادند.
لبنان و نگاه مالی به سعودیها
با توجه به پایدار ماندن هشدار عربستان سعودی و دیگر کشورهای عربی نسبت به سفر اتباع خود به لبنان، درآمدهای حاصل از صنعت گردشگری این کشور بهشدت کاهش یافته است، بهنظر میرسد که میشل عون در جریان دیدار خود با مقامات سعودی، رایزنی گستردهای با آنها در این زمینه داشته باشد. رئیسجمهوری لبنان به خوبی میداند که در صورت لغو هشدار صادره از سوی عربستان سعودی، دیگر کشورهایی که از آن در این زمینه تبعیت کردند نیز از موضع خود صرف نظر خواهند کرد.
علاوه بر این، مساله بعدی که انتظار میرود در جریان دیدار میشل عون در مقام رئیسجمهوری لبنان با مقامات سعودی مطرح شود، مسأله ارائه کمکهای تسلیحاتی به ارتش لبنان است. مقامات رژیم سعودی در آگوست سال ۲۰۱۴ وعده ارائه کمکهای تسلیحاتی را مقامات لبنانی دادند؛ وعدهای که بهدلیل تحولات میدانی آن زمان در لبنان و منازعات نظامی شدید این کشور بهویژه در شهر «طرالبس» با استقبال مقامات لبنانی مواجه شد. پس از گذشت حدود یک ماه و نیم از مطرح ساختن این وعده، وزیر کشور رژیم سعودی با صدور بیانیهای اعلام کرد که ارائه کمکهای نظامی به ارتش لبنان از دیدگاه این رژیم منتفی شده است. وی در بیانیه خود مدعی شده بود که اقدامات حزبالله لبنان در منطقه موجب شده تا مقامات سعودی چنین تصمیمی را اتخاذ کنند.
در هر صورت، تصمیم اتخاذ شده از سوی مقامات سعودی مبنی بر لغو ارائه کمکهای تسلیحاتی به ارتش لبنان، از آگوست سال ۲۰۱۴ تاکنون به قوت باقیمانده است. پیشبینی میشود که میشل عون در جریان سفر خود به عربستان، در این زمینه نیز به منظور تقویت قدرت ارتش لبنان، در این زمینه رایزنیهای فشردهای را با سعودیها انجام دهد. البته بسیار بعید بهنظر میرسد که عربستان سعودی بدون گرفتن امتیازات لازم از میشل عون، تَن به ارائه کمکهای تسلیحاتی به ارتش لبنان بدهند. در این خصوص نیز شایان ذکر است که امکان دارد سعودیها در ازای ارائه کمکهای تسلیحاتی وعده داده شده خود به لبنان، مطالباتی را مبنی بر کاهش حمایتهای میشل عون از محور مقاومت، بهویژه در لبنان مطرح کنند، مطالباتی که بعید است پاسخ مثبت رئیسجمهور مورد حمایت حزبالله را بهدنبال داشته باشند.
از سوی دیگر، نباید از رایزنیهای سیاسی میشل عون با مقامات سعودی در خصوص آخرین تحولات منطقه بهویژه بحران سوریه، غافل شد. بی شک لبنان یکی از کشورهایی است که طی سالهای اخیر بهدلیل هممرز بودن با سوریه، تحت تاثیر بحران این کشور قرار گرفته است.
در واقع، تداوم بحران سوریه، منشا بسیاری از ناامنیهایی بوده که طی سالهای گذشته در شهرهای مختلف لبنان از جمله بیروت اتفاق افتاده است. علاوه بر این، روانه شدن پناهجویان سوری به مرزهای لبنان و اردوگاههای واقع در این کشور، بار مالی هنگفتی را روی دوش دولت لبنان قرار داده است. از همین روی، در عرصه سیاست خارجی، بحران سوریه از جمله مهمترین مباحثی خواهد بود که در جریان رایزنیهای رئیسجمهوری جدید لبنان با مقامات سعودی مطرح خواهد شد.
موضع میشل عون در قبال بحران سوریه کاملا واضح و مشخص است. این موضع، خواستار چیزی جز حل و فصل بحران سوریه از طریق راهکارهای سیاسی نیست. حال باید منتظر ماند و دید که دولت حامی مقاومت در لبنان چگونه میتواند با رژیم حامی تروریسم در سوریه، بر سَر حل و فصل بحران این کشور، کنار آید.