بامدادجنوب- مهدی محمدی:

ازدواج جوانان این روزها سخت‌تر از همیشه شده است، سن ازدواج بالا رفته و همه هم انتظار دارند که باوجود پیش آمدن مشکلات زیاد در جامعه، جوانان همچنان خویشتن‌داری کنند تا به‌زعم مسوولان همیشه منتقد که هیچ وقت راهکاری جدی برای برون‌رفت از مشکلات ندارند، جامعه دچار فساد نشود.

اما شاید همین بخش فساد آن به چشم مسوولان آمده باشد و آنها نمی‌دانند که اگر مشکلات ازدواج جوانان مرتفع نشود چه مشکلاتی جامعه را در بر می‌گیرد. در حالی که رهبر انقلاب خواستار افزایش فرزندزایی ایرانی‌ها شده اما کسی که نمی‌تواند ازدواج کند چگونه انتظار وجود دارد که بخواهد فرزندی داشته باشد. کافی است شما نگاهی به محیط پیرامونی خود داشته باشید تا متوجه شوید که چند جوان مجرد چه دختر و چه پسر در اطرافتان وجود دارند که قصد ازدواج دارند اما وقتی به آینده نگاه می‌کنند تمام بدنشان می‌لرزد.

این روزها ساده‌ترین ازدواج‌ها هم دست‌کم بیش از 70 میلیون تومان پول می‌خواهد. قرار هم نیست که این میزان پول صرف هزینه عروسی شود بلکه اگر هزینه‌ها را تقسیم بر هزینه‌های پس از آن کنید بیشتر متوجه این مساله خواهید شد. رهن یک آپارتمان نقلی در بوشهر یا تهران دست‌کم 50 میلیون ‌تومان هزینه در بر دارد. این رقم در سایر شهرهای ایران هم بر همین مدار می‌چرخد. شاید علاوه بر این 50 میلیون تومان شما بخواهید مقداری هم ماهیانه پرداخت کنید. هزینه‌های جهیزیه و لوازم منزل هم سر هم کمتر از 20 میلیون تومان نخواهد شد، البته این در صورتی است که شما نخواهید همه وسایل را خریداری کنید و به فرش، تلویزیون، یخچال، لباس‌شویی، سرویس‌های غذاخوری و... خلاصه کنید و زیاد دنبال خرید مایکروویو، ماشین ظرف‌شویی، دکورهای مختلف و ... یا حتی خرید یک خودروی دست‌دوم ارزاین قیمت مانند پراید، نروید.

البته بگذارید چند شرط دیگر را هم این وسط مطرح کنیم، یکی آن‌که شما شغلی مناسب با درآمد قابل قبول داشته باشید یا آن‌که پدر و مادر پولداری داشته باشید و یا آن‌که پول بادآورده‌ای گیرتان آمده باشد. با این حال به‌نظر می‌رسد که همه این شرط‌ها با هم قابل جمع شدن نباشد جوانی این روزها پیدا نمی‌کنید که 70 میلیون پول داشته باشد که بدون مراسم عروسی بخواهد آینده‌اش را تامین کند.

با این حال، در کشورهای مختلف دولت‌ها کمک‌های متنابهی به جوانان در امر ازدواج می‌کنند تا آینده کشورشان دستخوش التهاب به‌دلیل کمبود جمعیت قرار نگرفته و از سوی دیگر مشکلات ناشی از عدم ازدواج را نداشته باشند. در کشور ما هم دولت‌ هر چند دوست دارد که در این زمینه کمک کند، ولی هزینه‌ها چنان کمرشکن و درآمدها آن اندازه کم است که هر میزان هم که تسهیلات باشد، پرداخت آن مشروط و بازپرداخت آن سخت و طاقت‌فرسا است. روزگاری گرفتن وام‌های 500 هزار تومانی به سختی صورت می‌گرفت اما این روزها وام 20 میلیونی حتی یک سوم هزینه رهن یک خانه در مراکز استان‌ها نیست و دولتی‌ها هم به فکر راه چاره افتاده‌اند. 

در کنار وام ۱۰ میلیون تومانی ازدواج که در حال حاضر در شبکه بانکی رایج بوده و تقریبا تمامی بانک‌ها برای پرداخت آن با شرایط قرض‌الحسنه اقدام می‌کنند به‌تازگی طرح پرداخت تسهیلات ازدواج تا سقف ۸۰ میلیون تومان نیز برای زوجین فراهم شده است اما کمی متفاوت.

تسهیلات پرداختی تحت عنوان وام ازدواج که با منابع قرض‌الحسنه و با کارمزد چهار درصد به زوجین پرداخت می‌شود، از سال جاری و با مصوبه مجلس تا سقف ۱۰ میلیون تومان افزایش یافت. این تسهیلات کمتر از ۱۰ سال است که در شبکه بانکی رایج شده و البته اغلب با نوساناتی در پرداخت نیز همراه بود به‌طوری که حتی در مواردی ارائه‌ آن متوقف و یا این‌که برای مدت‌های طولانی میزان آن بدون تغییر باقی مانده بود.

این در حالی است که منابع پرداختی به هر یک از زوجین در قالب وام ازدواج تا سال گذشته و با وجود شرایط متفاوت اقتصادی طی سال‌های اخیر در حد سه میلیون تومان برای هر نفر بود که در مجموع رقمی نزدیک به شش میلیون تومان برای زوجین را شامل می‌شد اما از خردادماه امسال و ابلاغ بودجه سال ۱۳۹۵ سقف این وام حدود ۳۰۰ درصد افزایش یافته و به ۱۰ میلیون تومان برای هر نفر رسید.

در حالی رقم موجود ۱۰ میلیونی برای زوجین هنوز از نگاه نمایندگان ناکافی به نظر می‌رسد و در سویی دیگر توان پرداخت بیش از این از سوی شبکه بانکی وجود ندارد که پیش‌بینی بر این است تا پایان امسال بانک‌ها بتوانند حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار فقره وام ازدواج ۱۰ میلیونی پرداخت کنند که منبعی در حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان نیاز دارد. در آخرین آمار اعلامی بانک مرکزی از ابتدای سال تا کنون حدود ۸۵۰ هزار فقره وام ازدواج از سوی بانک‌ها پرداخت شده است.

وام ۸۰ میلیونی با شرایط پس‌انداز

در شرایطی که عموم بانک‌ها با این‌که از منابع قرض‌الحسنه پس‌انداز و جاری برای اعطای وام ۱۰ میلیونی استفاده کردند، همچنان قدرت چندانی برای پرداخت آن ندارند که بانک‌های قرض‌الحسنه برای افزایش سقف وام ازدواج اقداماتی انجام داده‌اند. چندی پیش بود که بانک قرض‌الحسنه مهر ایران از پرداخت وام ۸۰ میلیون تومانی ازدواج خبر داد.

بر اساس شرایطی که برای پرداخت این تسهیلات اعلام شده است، متقاضی می‌تواند پس از طی دوره‌ای از ایجاد پس‌انداز و تمرکز گردش مالی خود از دو طریق برای دریافت تسهیلات استفاده کنند. اولین مورد افرادی هستند که در سن ازدواج و یا نزدیک به ازدواج قرار دارند. این افراد که در حال حاضر هم می‌توانند یک فقره تسهیلات ۱۰ میلیون تومانی از بانک‌ها دریافت کنند، امکان دریافت وام در قالب طرح وام ۸۰ میلیون تومانی را نیز با تمرکز مالی، گردش حساب و ایجاد رسوب منابع طی دوره یک تا سه ساله خواهند داشت.

اما در طرح دوم خانواده‌ها و والدین هستند که می‌توانند برای فرزندان خود در آینده برنامه‌ریزی کنند به‌طوری که پرداخت این وام در بازه پنج تا ۱۰ سال به‌طور می‌انجامد. در واقع والدین می‌توانند برای فرزندانی که در سنین پایین‌تری هستند با پس‌انداز مبالغ کوچک‌تر به‌صورت ماهانه و در قالب قرض‌الحسنه برای دریافت تسهیلات تا سقف ۸۰ میلیون تومان برنامه‌ریزی کنند. به‌عنوان مثال اگر خانواده بتواند در سال اول ماهیانه ۴۵ هزار تومان برای ازدواج فرزند خود پس‌انداز کند و سپس در هر سال این مبلغ ماهانه را ۲۰ درصد افزایش دهد، روال اینگونه است که پرداخت ماهانه سال دوم ۵۴ هزار تومان و در سال سوم ماهانه ۶۵ هزار تومان شده و به همین ترتیب برنامه پس‌انداز ماهانه با رشد ۲۰ درصدی و تا ۱۰ سال ادامه خواهد داشت. در این حالت در پایان دوره ۱۰ ساله، اندوخته‌ای حدود ۱۴ میلیون تومان خواهند داشت. در انتهای سال دهم حدود ۶۵ میلیون تومان به‌عنوان تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج با کارمزد چهار درصد دریافت خواهد کرد.

باید توجه داشت که با توجه به قرض‌الحسنه بودن حساب پس‌انداز وام ازدواج، برای دوره‌هایی که پول به‌طور ماهانه واریز می‌شود، سودی به صاحب حساب به‌عنوان سود سپرده تعلق نخواهد گرفت.