کریم جعفری:
چندی است که خبرهایی در مورد طرح و برنامههای کشورهای عربی غربی برای ایجاد منطقه امن در جنوب سوریه در استانهای درعا، القنیطره، درعا و شرق حمص در منتشر شده است. این طرح البته تاکنون شکل اجرایی به خود نگرفته است. نگارنده نمیخواهد صحت و سقم این خبر را مورد تاکید یا تایید قرار دهد، اما در ادامه چند دلیل برای تاخیر در این حمله و طرح احتمالی برشمرده میشود و در روزهای بعد مطالب بیشتری را در این مورد مدنظر قرار خواهیم داد.
نخست به حضور رژیم صهیونیستی در ترکیب نیروهای حملهکننده باز میگردد که موجب شده سعودیها اندکی ملاحظه به خرج دهند و خواستار شفافیت بیشتر آمریکاییها در این مورد شوند. نکته قابل ذکر آنکه آمریکا و انگلیس عنوان هدایتکننده اتاق عملیات جنوب سوریه در صدد هستند از خلال این عملیات بنیان سازمان ناتوی عربی را گذاشته و حضور حداکثری کشورهای عربی را در حمله به سوریه تدارک ببینند.
نکته دوم به مشارکت ارتش مصر در قالب نیروهای عملکننده باز میگردد، مصریها پیش از این موضع شفاف و مستقلی در مورد سوریه و حاکمیت این کشور در پیش گرفته و ارتباطات ویژهای با دمشق برقرار کرده بودند. سران قاهره به لندن و واشنگتن اطلاع داده که حاضر نیستند در این عملیات حضور پیدا کنند، با این وجود قرار شده است به جای سوریه ارتش مصر راهی یمن شود و در این کشور با ارتش و نیروهای مردمی یمنی وارد جنگ گردد.
بهعنوان سومین عامل تاخیر در حمله باید به طولانی شدن حمله گروههای تروریستی به محله المنشیه اشاره کرد. این حمله پس از گذشت دو ماه و با وجود تلفات فراوانی که به ساختار نظامی و لجستیک توریستها وارد شده همچنان ادامه دارد و با وجود پیشروی گروههای تروریستی در این محله هنوز به پایان نرسیده است. به عبارت دیگر اتاق عملیات امان منتظر نتیجه نهایی حمله در محله المنشیه و فرسایش نیروهای ارتش سوریه در شهره درعا است.
در بررسی چهارمین عامل تاخیر حمله باید به آماده نبودن گروههای مسلح مورد حمایت غرب و اعراب اشاره کرد. این نیروها علاوه بر آنکه باید به لحاظ آموزشی دورههای خود را تکمیل کنند تلفات سختی در درعا متحمل شده و نیاز به بازسازی و تسلیح مجدد دارند. همچنین آمریکا به و انگلیس باید سلاح، مهمات، تجهیزات و امکانات پشتیبانی لازم را به شمال اردن و مرزهای سوریه منتقل کنند. این مساله نیز هفته گذشته با انتقال تجهیزات از بندر عقبه به شمال این کشور تقریبا به پایان رسیده و این بخش از کار هم انجام شده است.
پنجمین عامل تاخیر حمله انتظار برای نتیجه رفراندوم قانون اساسی ترکیه باز میگردد که بر اساس اطلاعات و برآوردهای سازمانهای اطلاعاتی آمریکا و انگلیس ممکن بود اردوغان موفق به اخذ نتیجه مورد نظر نشود، چراکه در صورت عدم موفقیت ارتش ترکیه که میبایست یک عملیات ایذایی در شمال سوریه تدارک میدید و یا نیروهایش را در مرز به تحرک وا میداشت، توانایی انجام این اقدام گسترده را پیدا نمیکرد. حالا که اردوغان موفق به تغییر برخی از مفاد قانون اساسی و پیدا کردن قدرت مطلقه در کشور شد، نوبت به ایجاد منطقه امن در جنوب سوریه رسیده و بخشی از کار از این بعد انجام شده تلقی میگردد.
ششمین عامل به ایران به عنوان مهمترین متحد سوریه که در طول شش سال گذشته بیشترین هزینه را برای حفظ امنیت ملی خود در این کشور صورت داده بازمیگردد. همانگونه که چند روز پیش برخی از مقامات فرانسوی از ضرورت انجام عملیات نظامی در سوریه در روزهایی که تهران سرگرم برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و شوراها است، اشاره کردند، باید گفت هر چه به زمان برگزاری انتخابات نزدیک میشویم، دشمنان ایران نیز به زمان انجام حمله خود نزدیک میشوند. با این احتساب باید گفته که حمله به جنوب سوریه ارتباط کاملی با وضعیت داخلی ایران و همچنین آرایش نیروهای سیاسی در این انتخابات و واکنشهای آنها دارد.