بامدادجنوب- الهام بهروزی:

تئاتر هنری زایا و پویا است. هنری است که می‏توان به کمک آن بسیاری از ارزش‎‌ها، هنجارها و خرده‌فرهنگ‎ها را در جامعه نهادینه کرد اما این هنر با توجه به ظرفیت قابل توجهی که دارد همواره از یک مساله رنج می‎برد، آن هم کمبود بودجه است. همین مساله چالش‎ها و مشکلات متعددی را برای اهالی این عرصه به خصوص شهرستانی ایجاد کرده است. هر چند اداره‎کل انجمن هنرهای نمایشی کشور امسال کوشید با تخصیص اعتباری به تئاتر شهرستان‎ها به پویایی این هنر بیفزاید اما این اعتبار تنها بخش اندکی از کمبودها را مرتفع می‎کند. هنر بوشهر که بدون اغراق در این چند سال اخیر مسیر خوبی را در پیش گرفته، عمده‎ترین مشکلش برمی‌گردد به اعتبار اندکی که سالانه به آن اختصاص داده می‎شود ولی با وجود این مسائل، تئاتر بوشهر با برنامه‎ریزی مشخص و منسجم انجمن هنرهای نمایش استان و هیات‎رئیسه این انجمن توانسته خود را در کشور جزء برترین‎ها مطرح کند البته هنر تئاتر بوشهر از سال‎ها پیش به‌واسطه هنر فاخر و زحمات بی‎دریغ ایرج صغیری نام خود را در کشور مطرح کرده بود، به‎طوری که وقتی با مهدی شفیعی، مدیرکل انجمن هنرهای نمایشی کشور در خصوص هنر تئاتر بوشهر به گفت‎وگو پرداخته بودیم، وی گفته بود: «ما تئاتر بوشهر را با «قلندرخونه» ایرج صغیری می‎شناسیم و هنر این استان مولد است و پیش‌بینی می‎شود خودش را بیشتر به کشور معرفی کند». 

با این اوصاف، جهانشیر یاراحمدی، رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان که سال گذشته به صورت انتخابی باردیگر برای ریاست این انجمن برگزیده شد، کوشید نگاه خود را از مرکز به سوی شهرستان‏ها معطوف کند، شهرستان‏هایی که همپای مرکز استان به تولید تئاترهای باکیفیتی مشغول بودند و خوشبختانه برخی از شهرستان‏ها نظیر دیّر و گناوه در این سال‎ها نه تنها در استان، بلکه در سطح کشوری درخشیده‎اند. در این گزارش درصدد برآمدیم درباره تئاتر دیلم بنویسم.

تئاتر این شهر برای مدت اندکی فعالیتش به‌دلیل حواشی که برخی از هنرمندان این شهر پدید آوردند، کمرنگ شد و بشیر بشیری که رئیس انجمن هنرهای نمایشی این شهر بود، به دلیل همین مساله این انجمن را رها کرد البته تلاش‎هایی هم برای رفع این مشکلات صورت گرفت که اثربخش نبود تا این‎که در حکمی از سوی رئیس انجمن هنرهای نمایشی، روح‎الله خدامی کارگردان جوان دیلمی به عنوان رئیس انجمن هنرهای نمایشی دیلم انتخاب شد تا بدین شکل این انجمن نیز رنگ آرامش به خود ببیند و همچون دیگر انجمن‎ها با تعامل سازنده با هنرمندان و ارگان‎های مربوط به اعتلای این هنر در دیلم و استان مبادرت بورزد. روح‎الله خدامی که در این سه چهار سال اخیر تولید نمایش‏های مخاطب‎پسندی چون پر‌مخاطب «خواستگاری»، «یه کم خوشی» و «خروس» را در کارنامه هنری خود ثبت کرده است، معتقد است: «هنر تئاتر دیلم در حال حاضر بیش از هر چیزی به آموزش نیاز دارد». در خصوص تئاتر دیلم و مخاطبان آن گفت‏وگویی را با وی صورت دادیم که در ادامه می‎آید. 

از دوران راهنمایی (73) تئاتر را با کاری از آقای بلوچ شروع کار کردم، از همین جا از زحمات بی‎دریغ وی تشکر می‌کنم. پس از آن کارهای زیادی انجام دادم. الان تقریبا 23 سال است که در این هنر فعالیت می‎کنم و بیشتر هم علاقه‎مند هستم به تولید اثر در ژانر طنز بپردازم، البته در ژانر دفاع مقدس هم آثاری به روی صحنه برده‎ام و تجربیات خوبی را کسب کردم.

در این باره باید بگویم که بعد از وقفه طولانی که فعالیت گروه‌های نمایشی این شهر راکد شده بود، باردیگر با تلاش انجمن‌های قبلی و همت هنرمندان باتجربه قدیمی و جدید تئاتر دیلم فصل رو به رشدی را آغاز کرده است و خوشبختانه توانستیم و پای تماشاگران زیادی را به سالن نمایش باز کنیم که مهم‌ترین علت آن هم کیفیت آثار است که متناسب با ذائقه تماشاگران تولید می‎شوند.

خودم در کارم خیلی به این فاکتور تمرکز دارم که مخاطب چه می‌خواهد. در این زمینه به نتایجی هم رسیدم. به نظرم رسیدن به احساس هر رویداد در نمایش، می‌تواند نقطه اتصال تماشاگر با بازیگر و همراه شدن با اثر باشد، بنابراین بازیگران را در اتمسفری که در درونش وجود دارد، قرار می‌دهم و همین باعث می‌شود رویدادها واقعی جلوه کند و بیننده یک کار واقعی را ببیند.

این‌که چه آثاری تولید شود تا مخاطب را جذب کند، کار بسیار سختی است، زیرا ما در مقابل شبکه‌های ماهواره‌ای، شبکه‌های ملی و فضای مجازی راه دشواری در پیش داریم ولی می‌شود با شناخت خواسته‌های مخاطب آثار قابل قبولی تولید کرد اما متاسفانه می‌بینیم که برخی از کارگردانان تماشاگران را به سمتی می‌برند که خسته‌کننده است.

عملکرد انجمن استان با مسوولیت جهانشیر یاراحمدی هم در استان و هم در کشور قابل قبول است. یکی از کارهای خوب انجمن این است که تئاتر را به سمت اجرای عموم برده است و این بیانگر توفیق انجمن در برنامه‎ریزی‌هایش است و امیدوارم همچنان پر انرژی پیش برود.

خوشبختانه تئاتر در شهرستان‌ها روند رو به رشدی را آغاز کرده و مسیر را به‌‌درستی در پیش گرفته است، به گونه‌ای که الان شاهد تولید آثار باکیفیت و دیدنی در شهرستان‏ها هستیم.

گروه‎ها از نظر مالی حمایت نمی‌شوند. بازیگرها نسبت به کار کمتر احساس تعهد می‎کنند. زیرساخت‌ها و بسترهای مناسب برای تمرین و اجرا در شهرستان‏ها کافی نسیت. الان می‎بینید که خیلی از شهرستان‌ها حتی محلی برای تمرین و اجرا ندارند یا اگر هم وجود دارد، پاسخگوی نیاز گروه‎ها نیست، چون در شهرستان‏ها گروه‎های متعددی در حال فعالیت هستند و همین کمبود جا و مکان موجب اختلاف میان هنرمندان شده است، اینها مهم‎ترین چالش‎هایی است که تئاتر بوشهر با آن دست به گریبان است.

برگزاری جشنواره یقینا جرقه تولید آثار را می‏زند ولی در کیفیت آثار تاثیر ندارد. بنابراین در خصوص کیفیت آثار ابتدا ما باید بنگریم که کارگردان‌های ما از کجا تغذیه می‎شوند؟!! من معتقدم که انجمن هنرهای نمایشی استان به همین اندازه‌ای که برای برگزاری جشنواره هزینه می‎کند، یک چنین هزینه‌ای هم برای آموزش کارگردان‌های استان تعیین کند یقینا این مساله در ارتقای کیفیت آثار تاثیر خواهد گذاشت.

چگونه می‎توان آثار را متناسب با ذائقه مخاطب تولید کرد نه صرفا برای حضور در جشنواره؟

با شناخت و همزادپنداری با مخاطب و آشنایی کافی با اصول تئاتر می‎توان آثاری متناسب با ذائقه مخاطب تولید کرد و به روی صحنه برد.

در پایان یک خواسته از مسوولان شهر دارم و آن هم ایجاد یک «سن رو باز» برای اجرای نمایش‌های میدانی و جشن‌های ملی و بزرگداشت اعیاد مذهبی است. مردم ما به یک چنین مکانی در کنار ساحل نیاز دارند تا بتوانیم اوقات مفرح و شادی را برای آنها فراهم آوریم.