بامدادجنوب- جواد شکریان:
جزئیات نتایج حاصل از پایش محیط کسب و کارایران در زمستان 1395 از سوی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی منتشر شد. این گزارش، ارزیابی تشکلهای اقتصادی ایران از 23 مولفه ملی محیط کسب و کار در کشور را با ابزار پرسشنامه استخراج و ارائه میکند. بر این اساس، گزارش حاضر، آخرین گزارش از مجموعه گزارشهای فصلی پایش محیط کسب و کار ایران است که از تابستان 1389 بهطور مستمر با همکاری تشکلهای اقتصادی سراسر کشور از سوی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی تهیه و منتشر شده است.
بر اساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، برآیند (میانگین وزنی) ارزیابی 232 تشکل اقتصادی سراسر کشور از 21 مولفه ملی محیط کسب و کار ایران در زمستان 1395، نمره 04/6 از 10 (10 = نمره بدترین ارزیابی) را نشان میدهد که اندکی نامناسبتر از ارزیابی پاییز 1395 (با میانگین 83/5) است. همچنین این ارزیابی نشان میدهد از نظر تشکلهای مشارکتکننده در این مطالعه، محیط کسب و کار ایران در زمستان 1395 در مقایسه با فصل مشابه سال قبل (زمستان 1394 با میانگین 00/6 از 10) تغییر چندانی نداشته است.
تشکلهای شرکتکننده در این مطالعه، بهترتیب سه مولفه «مشکل دریافت تسهیلات از بانکها»، «ضعف بازار سرمایه در تامین مالی تولید و نرخ بالای تامین سرمایه از بازار غیررسمی» و «وجود مفاسد اقتصادی در دستگاههای حکومتی» را نامناسبتر از بقیه مولفهها ارزیابی کردهاند و مولفههای «ضعف زیرساختهای تامین برق»، «کمبود نیروی انسانی ماهر و آموزشدیده» و «ضعف زیرساختهای حمل و نقل» را در مقایسه با سایر مولفهها در زمستان 1395 مساعدتر دانستهاند.
بر اساس این ارزیابی، تشکلهای اقتصادی استانهای کهگیلویه و بویراحمد، خراسان شمالی، زنجان و ایلام وضعیت بدتر و تشکلهای اقتصادی استانهای چهارمحال و بختیاری، کرمانشاه، مرکزی و سمنان ارزیابی بهتری در مقایسه با تشکلهای سایر استانها از نظر مولفههای محیط کسب و کار در زمستان 1395 ارائه کردهاند.
همچنین وضعیت محیط کسب و کار ایران در زمستان 1395 بر اساس نظریه عمومی کارآفرینی شین، 95/5 از 10 (عدد 10 بدترین ارزیابی) شده است، بهطوری که میانگین ارزیابی محیط اقتصادی (شامل محیط مالی، محیط اقتصاد کلان، ساختار تولید و محیط جغرافیایی) 5/86 و میانگین ارزیابی محیط نهادی (شامل محیط سیاسی، محیط حقوقی، محیط فرهنگی و ساختار دولت، محیط فناوری و نوآوری و محیط آموزشی و علمی ) 04/6 است.
وضعیت قرمز برای کسبوکار در بوشهر
در همین رابطه، ارزیابی تشکلهای اقتصادی مشارکتکننده، از مولفههای محیط کسبوکار (از بهار 90 تا زمستان 95( به تفکیک استانها نشان میدهد که استان بوشهر با کسب میانگین نمره 89/6 (10 بدترین نمره ارزیابی) در طول این پنج سال، بدترین محیط کسب و کار کشور را در مولفههایی مانند «مشکل دریافت تسهیلات از بانکها»، «ضعف بازار سرمایه در تامین مالی تولید و نرخ بالای تامین سرمایه از بازار غیررسمی» و «وجود مفاسد اقتصادی در دستگاههای حکومتی» داشته است. پس از بوشهر، استانهایی نظیر کهکیلویه و بویر احمد، البرز، خراسان شمالی و همدان قرار دارند.
نتایج این گزارش نشان میدهد که نمره استان بوشهر در وضعیت محیط کسب و کار در بهار سال 95 معادل 30/8 بوده که بدترین نمره در میان تمامی استانها در تمامی سالهای اخیر بوده است. البته در تابستان سال گذشته این نمره به 81/6، در پاییز به 64/6 و در زمستان به 59/6 تقلیل یافت اما در نهایت استان بوشهر با کسب نمره 09/7، عنوان بدترین محیط کسب و کار در سال 95 در میان همه استانهای کشور را به خود اختصاص داد.
نگاهی به آمار سالهای گذشته نیز نشان میدهد که از نظر صاحبان صنایع در بوشهر، محیط کسب و کار این استان در سالهای 92 و 93 تنها نسبت به دو استان البرز و کرمانشاه وضعیت بهتری داشته و بر این اساس در رتبه 29 کشور قرار گرفته است. با این حال در سالهای 94 و 95، بوشهر خودش را از سایر استانها جدا کرده و بهتنهایی با اختلاف زیادی در رتبه اول بدترین محیط کسب و کاری کشور قرار گرفت.
سهم 69/1 درصدی بوشهر از تولید ناخالص داخلی بدون نفت
مرکز پژوهشهای مجلس در بخش دیگری از گزارش خود به سهم تمامی استانهای کشور در تولید ناخالص داخلی اشاره کرده است که بر اساس آن، بیشترین سهم از تولید ناخالص داخلی بدون نفت را استان تهران با 97/13 درصد و کمترین سهم را استان ایلام با وزن 27/0 درصد در اختیار دارند. در این بین، استان بوشهر نیز با داشتن صنایع بزرگی مانند ساخت جکت، سکوهای نفتی، کشتیسازی، محصولات پتروشیمی، تولیدات کشاورزی خارج از فصل، پرورش میگو و صید آبزیان دریایی، برخورداری از معادن سنگ آهک و سیمان و...، تنها 69/1 درصد از تولید ناخالص داخلی بدون احتساب نفت را به خود اختصاص داده است هرچند با این وزن، هشتمین استان کشور از نظر تولید ناخالص داخلی بدون احتساب نفت بهشمار میرود.