بامدادجنوب- هدي خرم آبادي:
محیط زیست این روزها تقریبا ملعبه دست مدیر ارشد استان است و او بیتوجه به مسائل زیستمحیطی فقط دستور میدهد تا به زعم او بسازند و از سوی دیگر چون از قانون گریزان است و نیروهای محیط زیست را مانع اقدامات خود میداند، در تلاش است تا شاید در آخرین روزهای حضور خود در استان، ضربهای به این اداره بزند و برود. در این میان، آنچه در اداره کل راه و شهرسازی میگذرد دیگر نوبر است. هر چند بامداد جنوب تا امروز نخواسته وارد بسیاری از مسائل این اداره کل شود اما وقتی پای منافع و مصالح استان در میان است نمیتواند چشم بر هم بگذارد. سال گذشته بود که مرکز استان چندروزی در محاصر سیل قرار گرفت و هیچکس دلیل واقعی آن را نفهمید تا آنکه خبرنگار بامداد جنوب با حضور در مسیر تازه احداث شدهای که تا الان هیچ ربطی به خروجی دوم بوشهر ندارد، مشخص کرد عامل در محاصره شهر، کار غیر اصولی و بدون مطالعه این طرح بوده که با ارتفاع بلند خود مانند یک سیلبند عمل کرد. این کار که در روز شروع به کار آن نماینده دولت در استان بهزعم خود آن را به «پیمانکاران توانمند» حواله کرده بود و دهها میلیارد تومان در آن هزینه شد، مجوز زیستمحیطی نداشت. خروجی دوم بوشهر که فعلا «اتوبان مورچهها» است و «مگس» روی آن پر نمیزند، در حالی بیش از 70 میلیارد تومان خرج برداشت که هیچ باری را از دوش بوشهر برنداشته و فقط بخش آسان کار به پایان رسیده است و بخش اصلی و سخت آن مانده تا «بعد». این بار نوبت شهرستان تنگستان است که مشکلات آن تمامی ندارد؛ شهرستانی که در آن به دلیل عملکرد بسیار بد، رئیسجمهور تنها 40 درصد از آرای مردم را کسب کرد. در این شهرستان مشکلات هنوز ادامه دارد، شاید در گزارشی دیگر به بحران حل نشده روستای «بوالخیر» باز هم اشاره کنیم؛ بحرانی که با یک «ویژهخواری» دقیق و حسابشده صدها میلیون تومان از حسابهای آن برداشته شد و کسی هنوز هم پاسخگو نیست. با این حال، ما فکر نمیکردیم که دستکم در این شهرستان محیط زیست هم به سخره گرفته شود.
مدیرکل راه و شهرسازی سال گذشته برای بازنگری تغییر مسیر بزرگراه برازجان به اهرم که از مجاورت چشمه آبگرم اهرم عبور میکند، قول مساعد داده بود اما اکنون این بزرگراه بدون بازنگری در حال تکمیل شدن است و خبرهایی که به بامداد جنوب میرسد، بسیار نگرانکننده است.
ساخت و سازهای بیمبنا و بیاساس که هیچگونه کار کارشناسی روی آنها صورت نمیگیرد، بلای جان طبیعت و امنیت شهروندان شده، این در حالی است که هشدارها و اطلاعرسانیهای کارشناسان و متخصصان که متاسفانه جایی در پروژهها و طرحها ندارند و آنهایی در پروژهها مشاوره میدهند که جایگاه قابل قبولی برای مشاوره در این حوزه ندارند، راه به جایی نمیبرد.
10 دی ماه 95 گزارشی را در خصوص بزرگراه اهرم به برازجان منتشر و متذکر شدیم که طرح اولیه این بزرگراه از محدوده چشمه آبگرم اهرم عبور میکند و علاوه بر چشمه آبگرم اهرم، از پارکی در فاصله چندمتری همان محدوده نیز میگذرد که تبعات و پیامدهای سوء آن برای همه قابل لمس است. آن زمان مدیرکل راه و شهرسازی استان برای بازنگری طرح قول مساعد داده بود که همچنان از تعهد این مسوول به قولی که داده بود، خبری نیست.
در همین راستا، یک منبع موثق که نخواست نامش فاش شود در گفتوگو با بامداد جنوب، از ادامه پروژه بزرگراه خبر داد و میگوید: در ادامه فعالیتها برای بزرگراه خطکشیهایی برای احداث پل در کنار چشمه و تقریبا 100 تا 200 متر پیشروی مشاهده میشود که بیانگر ادامه پروژه بدون بازنگری در تغییر مسیر بزرگراه است (علامتگذاریها در نزدیکی چشمه در تصویر مشخص است).
این منبع در حالی از ادامه فعالیتها در محدوده چشمه آبگرم گفت که به نقل از روابط عمومی فرمانداری تنگستان در محدوده چشمه فعالیتی نمیشود و قرار است طی یکی دو هفته آینده رئیس محیط زیست اهرم، مدیرکل راه و شهرسازی استان و فرمانداری تنگستان از منطقه بازدید کنند و در صورت تائید محیط زیست مبنی بر عبور بزرگراه از چشمه آبگرم و پارک، بازنگری در مسیر بزرگراه صورت بگیرد.
نکته قابل تامل و جالب اینجاست که رئیس محیط زیست تنگستان در گفتوگو با بامداد جنوب نه تنها هیچ اشارهای به این قرار ملاقات حضوری و بازدید از منطقه مورد نظر نمیکند بلکه با قاطعیت عبور مسیر بزرگراه را از محدوده چشمه آبگرم اعلام کرد. علیرضا نعمتی در پاسخ به این سوال که آیا برای بزرگراه اهرم به برازجان مجوز زیستمحیطی لازم گرفته شده یا خیر، تصریح کرد: برای این بزرگراه هیچ مجوز زیستمحیطی گرفته نشده و پروژه همچنان از محل مورد نظر عبور میکند و هیچ تغییری در جابهجایی آن صورت نگرفته است.
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه از طرف محیط زیست چه اقداماتی بهمنظور مقابله با چنین تخلفی صورت گرفته، افزود: محیط زیست در این خصوص با فرمانداری مکاتباتی درباره پیگیری تغییر مسیر این پروژه داشته است. درباره نگرفتن مجوز زیستمحیطی نیز محیط زیست تنگستان شکایت کرده و با دستور دادستان پرونده جهت حل اختلاف به فرمانداری ارجاع داده شده و فرمانداری تا کنون با وجود دو بار مکاتبه از سوی محیط زیست تنگستان تا کنون پاسخی ارسال نکرده است.
این مسوول در ادامه این گفتوگو تاکید کرد: متولی پیگیری عبور بزرگراه از مجاورت چشمه آبگرم با توجه به اینکه در حریم شهر اهرم قرار دارد و این چشمه به عنوان یکی از مناطق گردشگری شهرستان تنگستان مطرح است، میراث فرهنگی و شهرداری موظف به پاسخگویی و پیگیری این قضیه هستند.
در گزارشی که 10 دی ماه 95 منتشر کردیم، معاونت عمرانی فرماندار تنگستان در گفتوگو با بامداد جنوب در پاسخ به این سوال که علت تاخیر در روند پروژه بزرگراه اهرم-برازجان چه بوده است، گفته بود: «این بزرگراه در سال 1390 از محل اعتبارات نفت آغاز شد که پس از هشت درصد پیشرفت فیزیکی بهدلیل نداشتن ردیف بودجهای متوقف شد اما با پیگیری استاندار و نماینده مردم تنگستان و دشتی عملیات اجرائی این پروژه در سال جاری دوباره از سر گرفته شد و هماکنون بالای «25 درصد» پیشرفت فیزیکی دارد».
این در حالی است که پرویز شعبانی این بار در گفتوگو با بامداد جنوب در خصوص پیشرفت فیزیکی پروژه گفت: در حوزه تنگستان حد فاصل بین سمل تا آباد 55 درصد پیشرفت فیزیکی و در بقیه نقاط (از آباد به بعد) 20 درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
شعبانی در خصوص تغییر مسیر بزرگراه با اشاره به اینکه با پیگیریهای فرمانداری قرار است مدیرکل راه و شهرسازی استان و محیط زیست بازدیدی از منطقه داشته باشند و در صورت تائید محیط زیست مبنی بر ایجاد مشکلات برای چشمه آبگرم در مسیر بزرگراه بازنگری صورت بگیرد.
به گفته وی، پیش از این اعتبار شهرستانی و استانی به این پروژه اختصاص یافته بود و در حال حاضر آخرین اعتبار اختصاص یافته به این پروژه از محل لایحه کریدور جنوب در بودجه سال 96 تامین شده است.
چشمه آبگرم اهرم که در سال 86 به عنوان دهکده نمونه آبدرمانی در ایران انتخاب شد، اکنون به جانش افتادهاند تا بزرگراهی از آنجا عبور کند که چشمه و مجموعه آبگرم و پارک آن محدوده را به نابودی میکشاند. کمبود بودجه علت اصلی توقف در اجرای این پروژه اعلام میشود که اعتبارهایی از محلهای گوناگون به آن اختصاص مییابد که به نظر میرسد کار از کمبود بودجه گذشته و سوء مدیریتها در بهرهبرداری از اعتبارهای اختصاص یافته دلیل اصلی کمکاری و ایجاد وقفه در پروژههاست. حال آنکه مدیرکل راه و شهرسازی استان که یک سال پیش قول مساعد برای بازنگری داده بود چرا هفته آینده برای بازدید به منطقه مورد نظر خواهد رفت؟ چرا اکنون اعلام کردهاند که در صورت تائید محیط زیست در تغییر مسیر بزرگراه بازنگری ترتیب میدهند؟ مگر محیط زیست با فرمانداری در این خصوص مکاتبه نکرده است؟ براساس گفتههای رئیس محیط زیست نامهنگاریها و مکاتبات در این خصوص بایگانی شده است. چرا به هشدارهای سازمانهای مردمنهاد و دوستداران طبیعت توجهی نشد و در حال حاضر فعالیتها در این بزرگراه ادامه دارد؟ چرا شهرداری و محیط زیست اهرم این خبر را به صورت شفاف اطلاعرسانی نمیکنند و از قالب نامهنگاری بین دو اداره فراتر نمیروند؟ چرا میراث فرهنگی برای دفاع از مهمترین چشمه آبگرم تلاش نمیکند؟ چرا چشمه آبگرم اهرم تا کنون ثبت ملی نشده است؟ ای کاش فرماندار تنگستان به جای معاونت عمرانیاش خود به میدان میآمد و گفتوگویی در این خصوص ترتیب میداد.
به نظر میرسد سرنوشت چشمه آبگرم بدون بازنگری در سکوت مسوولان و شهروندان مانند دیگر ساخت و سازهایی که بدون رعایت الزامات زیستمحیطی به بهرهبرداری رسیدند، محقق شود و پس از پایان پروژه همانهایی که امروز روزه سکوت گرفتهاند و برای ترس از منافع و میز و صندلیشان شهامت گفتن وقایع را ندارند. به هر حال ما امیدواریم مسوولان محترم تدبیری برای تغییر مسیر بزرگراه بیندیشند و عزمشان را برای ثبت ملی چشمههای آبگرم جزم کنند. بامداد جنوب در صورت محقق شدن این اتفاقات نیک حتما به رسالت اطلاعرسانیاش متعهد خواهد بود.