هر چه به مهرماه نزدیک‌تر می‌شویم، مساله رفراندوم استقلالی که مسعود بارزانی آن را اعلام کرده پررنگ‌تر می‌شود و اظهارنظرها در این مورد هم ابعاد جدیدتری به خود می‌گیرد. رئیس اقلیم کردستان عراق که حضور بیش از دو دهه‌ای در جایگاه ریاست اقلیم خیلی برایش خوشایند بوده و در طول دو سال گذشته در سایه برخی حوادث و رویدادها که خودش هم بخشی از آن به شمار می‌رود، توانسته به صورت غیرقانونی سلطه خانواده‌اش بر اقلیم را ادامه دهد، با اعلام رفراندوم استقلال دست به یک بازی دو سرباخت زده که خروجی‌اش تداوم بحران در عراق، به‌ویژه اقلیم است.
مسعود بارزانی به خوبی می‌داند که در موضع اعلام رفراندوم به جز رژیم صهیونیستی هیچ همراهی ندارد و شاید تا اندازه‌ای سعودی‌ها او را در این مسیر همراهی کنند که این کشور هم به دلیل پاره‌ای مسائل قومی و عربی در این مورد نقطه‌نظرات خاص خود را دارد. با این اوصاف، در حالی که اصرارهای چند هفته پیش او جای خود را به معامله‌ای در این موضوع داده است، نشان داده می‌شود که در اراد‌ه‌اش خللی به وجود آمده و نتوانسته آنگونه که باید و شاید در این مسیر اجماعی در منطقه و جهان برای خودش به وجود بیاورد.
در سایه شکل‌گیری تروریسم تکفیری داعش که تا چند کیلومتری اربیل هم تداوم یافت و تنها با کمک‌های ایران بود که داعش وارد اربیل نشد، فرصتی برای بارزانی‌ها به وجود آمد تا در جامه مبارزه با تروریسم و دفاع از خود وارد مناطقی شوند که پیش از این در کنترل دولت مرکزی عراق بود و آنها امروز آن را اشغال کرده‌اند. بارزانی که در طول شش سال گذشته حمایت ترکیه را علیه دولت مرکزی عراق، سوریه و ایران با خود داشت، بر این باور بود که ترک‌ها در این زمینه او را همراهی خواهند کرد. اما روز گذشته نخست‌وزیر ترکیه در این زمینه واکنش نشان داد و «هر گونه اقدام در خصوص تغییر در ساختار فدرال کردستان را که در قانون اساسی کشور عراق با صراحت به آن اشاره شده است، اقدامی علیه تمامیت ارضی عراق و مردود دانست.»
این رفتار از طرف جمهوری اسلامی ایران هم دیده شده و مقامات تهران بارها تاکید کرده‌اند که حاضر به پذیرش چنین رفتاری از طرف اقلیم نیستند، چرا که باعث بروز تنش و تشنج بیشتر در منطقه خواهد شد. امریکا و اتحادیه اروپا هم که بارزانی خیلی روی حمایت آنها حساب باز کرده بود، چنین واکنش‌هایی از خود نشان دادند. اما بارزانی که به شهر زاخو رفته است، دنبال جایگزین بهتر است، او می‌گوید: «همه‌پرسی استقلال با وجود جایگزینی بهتر به تعویق خواهد افتاد در غیر این صورت به پای صندوق‌های رأی برای همه‌پرسی خواهیم رفت.»
این جایگزین بهتر، نوعی باج‌خواهی از دولت مرکزی عراق، ایران و ترکیه و شاید هم امریکاست که بارزانی در رهبری آن مهارت ویژه‌ای دارد. به‌نظر می‌رسد باید بارزانی در رسیدن به این موضوع کمک کرد و گذاشت تا به سمت استقلال برود، ولی با شرایطی، نخست همه مناطقی که پس از حضور داعش پیشمرگه‌های او اشغال کرده‌اند را ترک کند، دوم ایران، ترکیه، عراق و سوریه هرگونه مبادله و معامله با اربیل را تحریم کنند، به‌ویژه آنکارا باید از انتقال نفت غارت شده از طرف بارزانی‌ها به بازارهای جهانی جلوگیری کند و در نهایت هم تحریم هوایی را علیه مسعود بارزانی اجرا کنند تا او هم مزه استقلال را بچشد.
متاسفانه بارزانی نمی‌داند که به‌جز نفت، هیچ چیزی در اقلیم وجود ندارد و فروش نفت و وارد کردن کالا باعث شده تا فعلا اربیل و سلیمانیه و چند منطقه دیگر بازار پررونقی داشته باشند.
