فاطمه آبادی

استان بوشهر با همه ظرفیتی که در زمینه‌های علمی، صنایع و آبزیان دارد اما آخرین استانی بود که موفق شد جهاد دانشگاهی را در سال ۹۶ راه‌اندازی کند. شاید این اتفاق باید زودتر می‌افتاد ولی این مرکز در همین چهار سالی که فعال شده، توانسته اتفاقات خوبی را در حوزه فناوری و پژوهش استان رقم بزند که این نشان از توانمندی نیروی انسانی نخبه استان و پتانسیل‌های خوب آن در حوزه‌های گوناگون دارد. خوشبختانه در سه، چهار سال اخیر به همت جهاد دانشگاهی مراکزی چون مرکز خون بند ناف، مرکز تخصصی آبزیان دریایی و آزمایشگاه تشخیص طبی و ویروس‌شناسی در بوشهر راه‌اندازی شده‌اند که هر کدام به سهم خود به توسعه استان در زمینه‌های پزشکی، آبزی‌پروری و ... کمک کرده است.

بدیهی است جهاد دانشگاهی که چهل و چهار سال از تاسیس آن در کشور می‌گذرد، با هدف گسترش تحقیقات و شکوفایی روحیه تتبع و استعدادها در سطح جامعه برای نیل به خوداتکایی، توسعه امور فرهنگی در سطح جامعه از طریق همکاری با حوزه، دانشگاه و سایر مراجع و نهادهای فرهنگی به خصوص برای نسل جوان و گسترش طرح‌های کاربردی و نیمه‌صنعتی از طریق پیوند با مراکز علمی و تحقیقاتی به‌منظور به‌کارگیری نتایج پژوهش راه‌اندازی شد که خوشبختانه تاکنون توانسته نقش موثری را در توسعه اقتصادی و فرهنگی کشور ایفا کند.

قطعا این نهاد که مقام معظم رهبری آن را از معدود رویش‌های اصلی خود انقلاب نامیده‌اند، می‌تواند به دولت جدید در خروج از وضعیت بغرنج اقتصادی و توسعه اقتصادی کشور کمک زیادی کند. در این میان، حمیدرضا طیبی، رئیس جهاددانشگاهی کشور بر این باور است که «مشکل اصلی کشور توسعه اقتصادی متکی بر توان ملی است. نام‌گذاری سال‌ها از سوی مقام معظم رهبری در ۱۰ تا ۱۵ سال اخیر هم مؤید همین مطلب است. توسعه اقتصادی هم با اجرای پروژه‌های بزرگ تولیدی در حوزه‌های مختلف فنی مهندسی، کشاورزی، پزشکی و حتی هنری و صنایع فرهنگی امکان‌پذیر است.

سه عامل اصلی اجرای هر پروژه نیز فناوری، نیروی انسانی و منابع مالی است. جهاددانشگاهی بر اساس تجربیات درخشان خود می‌تواند در زمینه تولید فناوری‌های موردنیاز چه از سوی واحدهای سازمانی‌ا‌ش و یا مدیریت تولید فناوری با استفاده از ظرفیت کل کشور و چه در زمینه انتقال فناوری با همین روش‌های ذکرشده و همچنین آموزش، مهارت افزایی و بازآموزی نیروی انسانی موردنیاز این پروژه‌ها نقش‌های بسیار مهم و تأثیرگذار به عهده بگیرد.

از طرف دیگر، فناوری‌های تولیدی جهاددانشگاهی می‌توانند نقش مهمی در تأمین تجهیزات بسیاری از پروژه‌ها داشته باشند. امکانات بسیار گسترده و تاثیرگذار می‌توانند در حوزه فرهنگی فضای مردمی و... مناسب برای اجرای این پروژه‌ها را فراهم کنند. انجام نقدهای علمی و کارشناسانه در مورد مسائل و مشکلات جامعه و ارائه راه‌حل از سوی کارشناسان باسواد و دلسوز از اقدامات مؤثری است که حوزه رسانه‌ای و علوم انسانی جهاددانشگاهی می‌توانند متقبل اجرای آن در جهت کمک به دولت سیزدهم شوند. توقع ما از دولت سیزدهم و نظام حکمرانی کشور استفاده از این توانمندی‌ها است.»

رئیس جهاد دانشگاهی استان بوشهر هم معتقد است که با نگاه فناورانه و اعتماد به نخبگان بومی و شناسایی نیازهای استان در سطح ملی می‌توان بخش اعظمی از عقب‌افتادگی را جبران کرد.

علی ‌احمدی‌زاده که روز گذشته در نشستی به‌مناسبت سالگرد تاسیس جهاد دانشگاهی در جمع خبرنگاران سخن می‌گفت، ضمن تبریک فرارسیدن روز خبرنگار و سالروز تاسیس این نهاد علمی پژوهشی گفت: جهاد دانشگاهی استان بوشهر با شناسایی نیازهای استانی و ملی در پی حرکت در مسیر علم و فناوری است. در این راستا، به‌دنبال قطع ولبستگی کشور و ارزآوری موثر، طرح فناورانه تکمیل زنجیره پرورش‌ ماهی در قفس در این نهاد اجرا و در زیرمجموعه آن دانش فنی تولید و تکثیر بچه‌ماهی در قفس، تکثیر بچه ماهی و تولید غذای آبزیان کسب و عملیاتی شد.

وی با بیان اینکه این نهاد پس از شیوع کرونا در استان دومین آزمایشگاه ویروس‌شناسی کرونا را با تعرفه دولتی راه‌اندازی کرد که تا این لحظه بیش از ۶۰۰ تست PCR انجام داده است، افزود: همچنین طی یک سال گذشته چهار سند از سوی جهاد دانشگاهی در استان بوشهر تدوین شده که شامل سند ارتقای وضعیت زنان و خانواده، عوامل موثر بر بیکاری، سند اشتغال و سند بودجه‌ریزی استان بوشهر می‌شوند.

به گفاه رئیس جهاددانشگاهی استان بوشهر، مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) در استان بوشهر چندین طرح افکارسنجی و مطالعاتی از جمله نظرسنجی میزان مشارکت مردم در انتخابات ریاست‌جمهوری با موفقیت در چندین مرحله انجام داده است که تفاوت این نظرسنجی با واقعیت کمتر از سه درصد بوده است.

وی با اشاره به لزوم راه‌اندازی آزمایشگاه ژنتیک در استان، بیان کرد: این نهاد تجهیزات لازم برای راه‌اندازی آزمایشگاه ژنتیک را فراهم کرده است اما عمل نکردن به تعهدات و تخصیص نیافتن بودجه مورد نیاز باعث شده است که بوشهر تنها استان بدون آزمایشگاه ژنتیک کشور باشد. زوج‌های جوان بوشهری پیش از زادواج برای انجام آزمایش ژنتیک مجبور به مراجعه به استان‌های همجوار هستند که این موضوع باعث شده است برخی افراد از انجام این آزمایش چشم‌پوشی کنند.

احمدی‌زاده با بیان اینکه جهاد دانشگاهی با راه‌اندازی شبکه‌ای از درمان ناباروری، سالانه بیش از ۱۵ هزار سیکل درمانی با میزان موفقیت بسیار بالا داشته است اما استان ما به‌علت حمایت نشدن از داشتن این مرکز مهم محروم مانده است، تصریح کرد: در حوزه مرکز تخصصی ناباروری برای استان بوشهر اقدامات بسیار خوبی درحال انجام است؛ اما متاسفانه تاکنون بودجه‌ای برای این طرح تخصیص نیافته است و همین موضوع سرعت روند راه‌اندازی را با کندی روبه‌رو کرده است.

رئیس جهاددانشگاهی استان بوشهر با تاکید بر اینکه در حال حاضر اولویت مهم جهاد دانشگاهی استان بوشهر ایجاد مجتمع آبزیان در شهرک زیست فناورانه دلوار است، گفت: الان این طرح در حال انجام است و اگر استان به تعهدات خود در سفر حسن روحانی، رئیس‌جمهور وقت عمل کند این طرح استراتژیک و راهبردی در یک‌سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد و کشور صاحب فناوری تکثیر و پرورش آبزیان می‌شود.

وی با بیان اینکه جهاد دانشگاهی در استان بوشهر با نگاه فناورانه، تمرکز به نیاز استان، تدوین دانش فنی و فناورانه کلیدی، ایجاد کسب و کار پایدار و تبدیل شدن به قطب نفت، گاز و اقتصاد دریا را در برنامه هفتم توسعه دنبال می‌کند، تصریح کرد: ما در جهاد دانشگاهی استان بوشهر معتقدیم می‌توان با محققان جوان جهادی عقب‌ماندگی‌های استان در علم استفاده از ظرفیت نفت و گاز، صنایع پایین‌دستی و اقتصاد کرانه را جبران کنیم.

احمدی‌زاده با اشاره به اینکه جهاد دانشگاهی استان بوشهر گاهی یک‌سال برای دریافت مجوز یک طرح عام‌المنفعه، علمی و فناورانه منتظر می‌ماند از همین رو، می‌توان گفت برخی مشکلات و عقب‌ماندگی‌های این استان به علت نبود مدیریت جهادی و موثر است، بیان کرد: برای رسیدن به اهداف عالیه در حوزه‌های مختلف نیازمند مدیران جهادی، بابرنامه، متخصص و انقلابی هستیم؛ چراکه با بی‌برنامگی نمی‌شود کشور و استان را اداره کرد.

رئیس جهاددانشگاهی استان بوشهر همچنین با بیان اینکه هدف این نهاد انقلابی آموزش تخصصی در جهت ایجاد اشتغال پایدار است، تصریح کرد: در یک‌سال گذشته سه مرکز تخصصی آموزش و آموزش عالی مربوط به وزارت بهداشت و درمان، وزارت علوم و تحقیقات و سازمان برنامه و بودجه از سوی جهاد دانشگاهی استان بوشهر راه‌اندازی شده است. در این میان، سال گذشته بیش از پنج هزار نفر فراگیر داشته‌ایم که بیش از ۴۰ درصد از آنان در بخش‌های دولتی و غیر دولتی از طریق خود اشتغالی یا معرفی مجموعه مشغول به کار شده‌اند.

وی با اشاره به اینکه مرکز آزمون جهاد دانشگاهی استان بوشهر تاکنون شش آزمون استخدامی با چهار هزار و ۵۰۰ داوطلب برگزار کرده که هزار نفر از آنان به استخدام دستگاه‌های اجرایی درآمده‌اند، یادآور شد: در یکسال گذشته بیش از ۱۵۰ زن سرپرست‌خانوار به‌صورت رایگان در این نهاد انقلابی آموزش دیده‌اند و به بازار کار متصل شده‌اند. همچنین از سال قبل، اجرای طرح توسعه مشاغل خانگی در استان بوشهر با آموزش هزار و پانصد نفر در حوزه‌های مختلف و با الگوی بسیار جدید و نوین آغاز شد و تعداد زیادی از این افراد به اشتغال پایدار رسیدند. در طرح توسعه مشاغل خانگی آموزش، توانمندسازی، مواد اولیه و اتصال به بازار برای متقاضیان به‌صورت رایگان بوده و هدف از این طرح ایجاد اشتغال پایدار و ایجاد کسب و کارهای نوین است.

رئیس جهاددانشگاهی استان بوشهر در خصوص مرکز نوآوری و شتاب‌دهی کسب و کار گفت: این مرکز در یک‌سال گذشته بیش از ۲۷ رویداد برای ایجاد کسب و کار و یک استارت‌آپ را برگزار کرد و نقش مهمی در برگزاری رویدادهای استارت‌آپی در خوشه‌های بسیاری از جمله خرید و فروش، بازاریابی اینترنتی، گردشگری، صنایع دستی و کسب و کارهای اینترنتی داشته است. خدمات مرکز نوآوری و شتاب‌دهی کسب و کار جهاددانشگاهی استان بوشهر از آموزش تا خروجی به‌صورت رایگان بوده است و تاکنون بیش از هزار نفر از جوانان از این خدمات استفاده کرده‌اد.

وی با بیان اینکه از ابتدای سال تا کنون یک استارت‌آپ، جشنواره ایده‌پردازی و پذیرش تیم‌های نوآور با محوریت دریا، انرژی و صنایع خلاق با خروجی بسیار خوب برگزار شده است، تاکید کرد: این استان برای ایجاد یک ریل‌گذاری قوی و شتاب‌دهی به کسب و کار در حوزه فناوری، نیازمند تاسیس «کارخانه فناوری» است و تا این مهم با حضور یک مجموعه قدرتمند تاسیس نشود در این حوز ضعف خواهیم داشت.

احمدی‌زاده با اشاره به اینکه جهاد دانشگاهی استان بوشهر پارسال یک میلیارد و پانصد میلیون تومان درآمد داشته است، افزود: به این نهاد در سال گذشته تنها حدود ۵/۵ میلیارد تومان بودجه اختصاص داده شد که متاسفانه با توجه به تعهد استان برای ساخت مرکز آبزیان در سفر رئیس‌جمهور به مبلغ 4 میلیارد و 800 میلیون تومان، تنها ۵/۱ میلیارد تومان از سوی استان محقق نشد و تخصیص اعتبار برای این نهاد انقلابی صفر در نظر گرفته شد.

رئیس جهاد دانشگاهی استان بوشهر در پایان با بیان اینکه جای تاسف دارد که نهاد جهاد دانشگاهی که این چنین مورد تائید و حمایت مقام معظم رهبری و مسوولین کشوری است در استان بوشهر چنین مورد بی‌مهری واقع شود، خاطرنشان کرد: حمایت نشدن‌ها اما باعث بی‌تحرکی نشد و همان‌طور که کشور در برخی از حوزه‌ها تحریم‌ها را هم دور زد و جهاد دانشگاهی نیز در استان بوشهر برخی مدیرانی را که همکاری نمی‌کردند دور زده و با اقتدار و جهادی کار را پیش برده است.