شهرزاد درخشانی
محاسبه تورم بر اساس یک سبد مشخص از کالا و خدمات مورد استفاده خانوارها صورت میگیرد. در گروه اقلام غیرخوراکی و خدمات، بالاترین تورم ماهانه به «خدمات حملونقل عمومی» اختصاص یافته که به نظر میرسد متاثر از افزایش تعرفه تاکسی و قیمت بلیط مترو و اتوبوس بوده است. بالعکس، تورم «آب، برق و سوخت» منفی شده و قیمت این اقلام و خدمات مربوطه نسبت به فروردین کاهش یافته است. نکته جالب توجه دیگر در این آمار، تورم 9 درصدی خدمات مربوط به بهداشت و درمان است که افزایش قابل توجهی نسبت به اولین ماه سال داشته است.
تورم ماهانه کل کشور در اردیبهشت امسال به ۲٫۸ رسیده که ۰٫۲ واحد درصد نسبت به فروردین ماه بالاتر است. این نرخ مربوط به کل سبد مصرف خانوار و میانگینی از کل کشور است. اگر سبد خوراکیها و غیرخوراکیها به صورت مجزا بررسی شود نتایج متفاوتی به دست میآید.
گزارش مرکز آمار نشان میدهد که تورم ماهانه سبد خوراکی، آشامیدنی و دخانیات خانوارها از ۲٫۹ درصد در فروردین به ۱٫۸ درصد در اردیبهشت کاهش یافته است. از میان اقلام موجود در این سبد، بالاترین تورم ماهانه ۵٫۱ درصد و برای سبزیجات و حبوبات بوده است. در مقابل، کمترین تورم ماهانه مربوط به گوشت ماهیها و صدفداران بوده که نرخ آن کمتر از نیم درصد است. همچنین، «شیر، پنیر و تخممرغ» شاهد تورم منفی 0.4 درصدی بودهاند؛ به عبارت دیگر، هزینه خرید این اقلام برای خانوارهای سراسر کشور در اردیبهشت امسال به طور میانگین ۰٫۴ درصد کمتر از فروردین بوده است. بجز برخی از اقلام خوراکی، دخانیات نیز با افزایش تورم روبرو بودهاند و تورم ماهانه آن به سه درصد رسیده است.
بررسیهای صورت گرفته نشان میدهد که به طور کلی، تورم ماهانه خوراکیها از میان 10 قلم اصلی، برای پنج کالا نسبت به فروردین کاهش یافته و برای سایر اقلام افزایشی بوده است.
تورم کالاهای غیرخوراکی و خدمات در کل کشور طی اردیبهشت امسال به ۳٫۳ درصد رسیده در حالی که در فروردین ۲٫۵ درصد بوده است؛ بنابراین به نظر میرسد علت افزایش تورم ماهانه کل کشور در اردیبهشت، بیشتر متاثر از بالارفتن قیمت اقلام غیرخوراکی و خدمات بوده است.
از میان تمام اقلام موجود در سبد غیرخوراکی و خدمات خانوار، بالاترین تورم ماهانه ۱۱٫۷ درصد بوده که مربوط به «خدمات حملونقل عمومی» است. این نرخ ۴٫۶ واحد درصد نسبت به فروردین ماه افزایش یافته است. به نظر میرسد علت این رخداد، افزایش تعرفه تاکسی و قیمت بلیط مترو و اتوبوس در انتهای فروردین ماه امسال باشد. نرخ بلیت تک سفره ناوگان مترو از سه هزار و ۳۰۰ تومان به ۴ هزار و ۳۰۰ تومان افزایش یافت و همچنین درخصوص نرخ بلیت مترو به شهرهای پرند و هشتگرد نیز شاهد افزایش ۳۰ درصدی هستیم. قیمت بلیت اتوبوس تندرو و عادی ۲۲ درصد افزایش داشته اما به ازای هر کیلومتر پیمایش برای اتوبوس های تندرو ۲۰ درصد افزایش و برای اتوبوس های عادی ۴۰ درصد افزایش اعمال شده است. همچنین، نرخ تاکسیها نیز حداکثر ۴۵ درصد نسبت به سال قبل افزایش داشته است.
در رتبه دوم، خدمات «بهداشت و درمان» قرار گرفته که تورم ماهانه آن به 9 درصد رسیده است. این نرخ نسبت به فروردینماه ۷٫۹ واحد درصد افزایش داشته است. میتوان گفت یکی از علل این رخداد، افزایش تعرفه ویزیت پزشکان در سال جدید باشد. تومان، پزشک متخصص ۱۸۹ هزار تومان، پزشکان فوق تخصص و فلوشیپ ۲۴۱ هزار تومان و متخصص روانپزشکی ۲۵۱ هزار تومان اعلامشده که تقریبا حدود 40 درصد نسبت به سال قبل بالاتر است.