بامدادجنوب- شهرام اسلامی: با توجه به موقعیت فعلی استان و وجود صنایع نفت و گاز، بندرگاه مناسب برای صادرات و واردات محصولات مختلف و در کنار آن داشتن جاذبه‌های طبیعی و تاریخی در جای‌جای استان، بوشهر شاهد رفت و آمد جمعیت کثیری از تجار، بازرگانان، اساتید، مسوولان و مدیران کشوری، فرماندهان نظامی، طبیعت‌گردان، گردشگران تاریخی و... است.
با وجود غنای تاریخی استان بوشهر غالبا در پذیرایی روی این سیل گردشگران بسته است و محصول قابل توجهی را که در شأن گردشگر و در برگیرنده پیشینه تاریخی و فرهنگی این خطه باشد، در دست نداریم و در بیشتر موارد این میهمانان را با هدایایی از قبیل چای و نسکافه و شکلات‌های خارجی و پتو... که همگی اغلب از قماش کالاهای بی‌کیفیت چینی هستند، بدرقه می‌کنیم. این در حالی است که این خطه خود از نظر تاریخ و تمدن و حتی محصولات و تولیدات داخلی دارای پتانسیلی بسیار قوی است.
لزوم طراحی و تولید محصولات فرهنگی و صنایع‌دستی که در بردارنده تاریخ، تمدن، فرهنگ و آداب و سنت‌های این خطه باشد، به‌منظور ارائه به گردشگران و بازدیدکنندگان و مهمانان امری ضروری است که با اجرای آن سبب جلوگیری از نفوذ اقلام دیگری که از کشورهای بیگانه وارد کشور شده و به‌طور قطع با ما و فرهنگ و تمدن ما بیگانه‌اند، خواهد شد و رفته‌رفته پدیده‌ای را به‌وجود خواهد آورد که در برخی حوزه‌ها نظیر زبان و سبک پوشش و ... ما را از خود واقعی دور کرده و فرهنگی کاملا بیگانه و عاریه‌ای را به ما تحمیل کرده است.
وقتی که هیچ‌گونه تندیسی از شهید رئیسعلی دلواری در دست نیست، جوان امروزی به اندک جست‌وجویی در میدان‌ها و مراکز خرید شهر و یا حتی ساده‌تر از آن در میان بساط دستفروشان با خرید و نصب پوستر افرادی چون چگووارا و دیگر افراد در اتاق خود عمدتا هم بدون آگاهی از پیشینه فعالیت و مبارزات وی، چگووارا یا دیگران را جایگزین قهرمان ملی و وطنی خود می‌کند (در برخی موارد فرد حتی ملیت قهرمان خود را نیز نمی‌داند) یا وقتی که حتی یک تابلو، پوستر و یا مولاژی از عمارت‌های بافت قدیم بوشهر مانند طاهری، گلشن، حاج رئیس، ملک و صدها عمارت دیگر در دسترس عموم نیست، جوان امروزی که نیاز به بالیدن و افتخار دارد، جای خالی سهل‌انگاری و قصور ما را به پوستر کاخ سفید و برج‌العرب و سالن موسیقی سیدنی پر می‌کند. صدها مورد دیگر نیز در این باب وجود دارد که مجال پرداختن بدان نیست.
وقتی که در جامعه ما نسبت به معرفی و تولید لباس با معیار‌های ایرانی و اسلامی و با در نظر گرفتن قهرمان‌های ملی و افسانه‌ای اسلامی و اساطیری توجه نشود، تن جوانان ما در تسخیر لباس‌ها و قهرمانان عاریه‌ای خواهد بود که نه تنها با فرهنگ و رسم و معاش ما بیگانه‌اند بلکه گاه از معاندین جویان ما نیز هستند.
با توجه به موارد بالا وظیفه ملی و اسلامی ما و در مقامی بالاتر مسوولان امر ایجاب می‌کند که با اقدام عملی و علمی نسبت به تهیه خوراک و تغذیه فرهنگی جامعه اقدام عاجل صورت دهیم و از پرداختن به موضوعات و اقدامات کلیشه‌ای و گاه قهرانه دوری گزینیم. با ریشه‌یابی ناهنجاری‌های به‌وجود آمده در جامعه در می‌بابیم که سهم عمده در شکل‌گیری برخی ناهنجاری‌ها در سایه بی‌توجهی عمیق به الگوسازی و الگوپروری از جانب خود ما رخ داده است.
در یکی از سریال‌های تلویزیونی که در سال‌های گذشته از سیمای جمهوری اسلامی پخش می‌شد، معلم در پاسخ به سوال دانش‌آموزی که از وی سوال کرد، «چرا قضاوت را رها کرده و به تدریس و آموزش پرداخته است»، گفت: وقتی جرم متهمان را مورد رسیدگی قرار می‌دادم، متوجه شدم که آنها عمدتا به‌دلیل آموزش ناصحیح مرتکب جرم و خطا شده‌اند.آن موقع دریافتم که من بایستی ابتدا آموزش د،هم سپس در مقام قضاوت و بازخواست قرار گیرم و بدین سبب بود که شغل معلمی را پذیرفتم و احساس می‌کنم این اقدام من بازدارنده‌تر از حکم مجازاتم خواهد بود.
بنابراین با توجه و تامل در موارد فوق در می‌یابیم که لزوم توجه عملی به تاریخ و تمدن ایرانی و اسلامی و حمایت از تلاشگران این عرصه خود امری ضروری و اقدامی پیشگیرانه در راستای جلوگیری از تهاجم فرهنگی و انحطاط فرهنگی و تمدنی است، به‌نحوی که در سایه بی‌توجهی به این مهم قطع یقین عواقب آن با گذشت چند سال در قالب‌های گوناگون در جامعه ظهور می‌یابد. در راستای منویات مقام معظم رهبری مبنی بر الگوی اسلامی ایرانی، پیشرفت و پرداختن به این موضوعات نمونه عینی از تحقق کلام و فرامین معظم له است. سخن پیرامون موضوع یادشده بسیار زیاد و راهکار‌های اجرائی و نیل به موضوع فوق‌الذکر نیز و تحقق اهداف رهبری معظم و رفع دغدغه ایشان در این باب بیشمار است.
یکی از راه‌های معرفی ظرفیت‌های یک منطقه در حوزه‌های مختلف از فرهنگ و تمدن گرفته تا آداب و رسوم و پیشینه و صنعت، تولید و عرضه مولاژ است.
اما «مولاژ» چیست؟ مولاژ (Moulage) در اصل یک لغت فرانسوی به معنای قالب و هنر استفاده از آسیب‌های ساختگی به‌منظورآموزش است.
مولاژها با استفاده از فنون تکنیک‌های آرایشی به ارائه نمودارهای طبیعی عناصر رئالیسم می‌پردازند. مولاژها انواع مختلقی دارند، بعضی از این تندیس‌ها آسیب‌های وارد شده به تن انسان را نمونه‌سازی می‌کنند، مانند مولاژهایی که زخم و جراحت، خونریزی، استفراغ و شکستگی باز را نشان می‌دهند. بعضی از مولاژها حالت کالبدشناسی بدن کامل یک شخص سالم را نمایش می‌دهد. مولاژها اهمیت فراوانی در آموزش پزشکی دارند و در بعضی کشورها موزه‌های برای آن ساخته شده است. به زبان انگلیسی مولاژهای پزشکی را
(medical moulage) و یا تندیس‌های کالبدشناسی را (anatomical model) می‌گویند.
در زبان پارسی واژه مولاژ به تندیس‌ها و قالب‌های ساخته شده از روی آثار باستانی و مجسمه‌ها و اشیای هنری هم اطلاق می‌شود. در اصطلاح به کپی آثار باستانی در ایران «مولاژ» گفته می‌شود. یکی از معانی کاربردی مولاژ در هنر یعنی کپی و یا منعکس‌کننده اکثر ویژگی‌های یک اثر خواه هنری و یا باستانی با ویژگی‌های اصلی اثر و نقص‌های موجود در آن نظیر شکستگی، جراحت، شکاف، آثار مربوط به مرمت و... در ابعاد واقعی و یا کوچک‌تر. کاربرد مولاژها علاوه بر موارد آموزش در علم پزشکی، به‌خصوص در آثار باستانی و هنری به‌عنوان نمونه از آثار غیر قابل خرید و غیر قابل تولید و غیر منقول است که در واقع به‌عنوان نمونه‌ای در قطع واقعی و یا کوچک‌تر و یا بزرگ‌تر بیانگر ویژگی‌های اثر مربوط است.
نمونه‌هایی بسیاری از مولا‌های باستانی نظیر مولاژ استوانه مشهور به «منشور حقوق بشر کورش کبیر»، «سر سرباز هخامنشی»، «پرسپولیس»، «نقش برجسته‌های تخت جمشید»، «نقش رستم»، «بیستون»، «کعبه زرتشت»، آثار و ابنیه‌های میدان نقش‌جهان، برخی اماکن متبرکه و دیگر آثار مکشوفه در ایران ساخته شده است که به‌صورت انبوه تولید و در دسترس گردشگران داخلی و خارجی قرار گرفته است که به‌طورعمده با خرید و نمایش آن در محل‌های کار و زندگی خود به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم نسبت به معرفی پیشینه تاریخ اثر و به‌طبع آن ایران اقدام کرده و سبب جلب گردشگران و ترغیب ایشان به دیدن از این بناهای باستانی و تمدن‌های پیرامون آن می‌شوند. در واقع مولاژها علاوه بر این‌که یادمانی از بناها و مکان‌های مورد بازدید هستند، خود به تنهایی سفیری برای جذب گردشگر به‌شمار می‌آیند.
در استان بوشهر با وجود غنای تاریخی و فرهنگی موجود در آن که دارای آثار متعددی از قرون و اعصار مختلف از پیش از میلاد و پس از آن گرفته تا آثاری شاخص در دوره اسلامی و دوره‌های معاصر است، جایی بسی تاسف است که هیچ‌گونه بسته فرهنگی مناسب جهت ارائه به گردشگران را که در برگیرنده پیشینه تاریخی و فرهنگی و تمدنی این دیار باشد، در دسترس نداریم.
در محدوده‌ای کوچک‌تر از استان یعنی در جزیره زیبای خارگ که به نوعی می‌توان گفت، در بردارنده کلکسیونی از آثار تاریخی کشور در دوره‌های مختلف تاریخی پیش از میلاد و پس ازآن، دوران هخامنشی، ساسانی، اشکانی، دوره اسلامی و... است، نیز وضعیت به همین منوال است که در بالا بدان اشاره شد.
در راستای معرفی هر چه بهتر این جزیره و به‌دنبال آن استان بوشهر به جامعه هدفی که در سطور بالا بدان اشاره شد و نیز پذیرایی از گردشگران و همچنین اهدا سوغات و هدیه‌ای که در برگیرنده پیشینه تاریخی و قدمت این دیار باشد، اقدام به ساخت مولاژ از بناهای تاریخی جزیره با قابلیت اهدا به گردشگران و تجلیل از برگزیدگان در مناسبات خاص برآمدم. در نخستین اقدام با بررسی و شناسایی‌های به‌عمل آمده، اقدام به ساخت مولاژ بقعه امامزاده میرمحد حنفیه از فرزندان حضرت علی کردم. بنایی که فارغ از منصوب بودن به فرزند مولا علی (ع) دارای قدمتی بیش از 800 سال است. قدمتی که بیش از دو برابر بناهایی نظیر مجموعه میدان نقش جهان اصفهان است. این مولاژ در ابعادی در حدود 15 × 30 × 35 سانتی‌متر با رعایت ظرافت‌های خاص بنا ساخته شده و در زمستان سال 1394 با حضور مشاور رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و جمعی از مسوولان محلی جزیره رونمایی شد و اکنون آماده ارائه به ادارات، ارگان‌ها، نهادها و مردم جزیره است تا از آن در بدرقه مهمانان و گردشگران به‌جای کالاهای بی‌هویت چینی استفاده کنند. بنایی که به‌عنوان نمادی از پیشینه تاریخی و تمدنی این جزیره زینت‌بخش ویترین افتخارات و چیدمان دفاتر کار و یا منازل گردشگران شده و زبان گویای معرفی این جزیره به دیگران شده است.
در ادامه ساخت مولاژ از آثار باستانی سردیس شهید رئیسعلی دلواری نیز طراحی و تولید انبوه شده است که آماده ارائه به بازار است. مولاژهای دیگری ازآثار و ابنیه‌های تاریخی استان نظیر عمارت ملک، گوردخمه‌های ساسان، کتیبه هخامنشی جزیره خارگ و دیگر آثار باستانی استان نیز در حال طراحی و قالب‌گیری است که می‌طلبد، مسوولان امر نسبت به حمایت از این تولید و کارآفرینی مردمی که به‌صورت خودجوش در حال انجام است، اقدام کنند. مسوولانی که چه بسا خود باید پیشرو در این راه باشند.
حمایت مسوولان از این مهم نه‌تنها حمایت عملی از تولید و رشد و رونق اقتصادی خواهد بود، بلکه در کنار حمایت از فرهنگ و پیشینه تاریخی و تمدنی و فرهنگی این استان سبب معرفی آثار و ابینه تاریخی استان به گردشگران داخلی و خارجی و جذب گردشگر خواهد شد که همگی در گامی در راستای تولید داخلی و وابسته‌نبودن به درآمدهای نفتی و گشترش درآمدهای غیر نفتی که از تاکیدات مقام معظم رهبری در بحث اقتصاد مقاومتی است، خواهد بود. امیدواریم حمایت و اقدام و عمل مسوولان نسبت به حمایت عملی این قبیل طرح‌ها گامی عملی به دور از شعار‌های کلیشه‌ای در تحقق فرامین معظم له باشد.
