داود علیزاده
بحث‌های انتقال آب از خلیج‌فارس به فلات مرکزی در حالی طی روزهای اخیر دوباره به تیتر رسانه‌ها برگشته است که مخالفان محیط زیستی بسیاری برای این طرح وجود دارد و انتقادهای جدی بر آن وارد است. در زمان دولت‌های پیش نیز گاهی بحث انتقال آب از دریای مازندران به سمنان، از خلیج‌فارس به یزد و کرمان و از عمان به خراسان بارها مطرح‌شده بود، اما با روی کار آمدن دولت سیزدهم به نظر می‌رسد؛ این بحث جدی‌تر از قبل باشد؛ چراکه معاون اول رئیس‌جمهوری طی روزهای اخیر مشاور معاون اول رئیس‌جمهوری در امور پروژه‌های انتقال آب از دریا را منصوب کرد.
در همین زمینه بامداد جنوب با «اسماعیل کهرم» بوم‌شناس و فعال محیط زیست گفت‌وگویی ترتیب داده است که در ادامه می‌خوانید.
این فعال محیط زیست با اشاره به مطرح‌شدن این طرح‌ها در دولت‌های قبل گفت: در زمان دولت خاتمی طرح انتقال آب از دیگر نقاط به یزد مطرح شد. خودش اهل آنجا بود. همان موقع ما (فعالان محیط زیستی) هر چه سوال کردیم که چه منطقی پشت این طرح است؟ کسی جوابگو نبود.
به گفته وی بعد هم در زمان دولت احمدی‌نژاد طرح انتقال آب از دریای مازندران به سمنان را به میان کشید. چون خودش اهل آنجا بود. دوباره ما هر چه پرسیدیم که این آب برای چه باید منتقل شود، هیچ جوابی برایش وجود نداشت. طرح انتقال آب خزر به استان مرکزی آن‌قدر هزینه‌بر بود که انجام هم نشد. اگر هم انجام‌شده بود تبعات زیست محیطی بسیاری از سواحل مازندران تا کویر سمنان به دنبال داشت و حتی به دلیل دریاچه بودن خرز تبعات حقوقی بین‌المللی هم دامن کشور را می‌گرفت.
کهرم با انتقاد بر اهداف فرضی طرح‌های این‌چنینی گفت: اگر هدف کشاورزی است، کشاورزی علاوه بر آب، به خاک هم نیاز دارد. آیا خاک فلات مرکزی برای این کار مناسبت است؟ اما اگر قرار است که صنایع را راه‌اندازی کنید با این آب اندکی که منتقل می‌کنید کار صنعتی خاصی نمی‌توان انجام داد.
وی با طرح این پرسش‌ها که چرا صنعت را به مناطق ساحلی نمی‌برید؟ چرا در مناطق ساحلی صنایع را ایجاد نمی‌کنید؟ می‌خواهید آب را با هزینه بسیار زیاد منتقل کنید که جای دیگری صنعت ایجاد شود؟ جوانب دیگر این طرح را به چالش کشید.
به گفته این فعال محیط زیستی، ما بارها این سوال را مطرح کردیم که برای چه می‌خواهید آب را انتقال بدهید؟ همان‌طور که من و شما نسبت به قند در خون حساس هستیم همین‌طور موجودات آبزی نسبت به نمک حساس هستند. یعنی میزان شوری اگر بالا برود حیات موجودات به خطر می‌افتد. دستگاه آب‌شیرین‌کن نمک را از آب جدا می‌کند؛ اما نمک را که نابود نمی‌کند. آب شیرین را بیرون می‌کشد ولی نمک را به خلیج‌فارس برمی‌گرداند و آب خلیج‌فارس هر روز شورتر می‌شود.
وی با اشاره به نظر برخی دیگر در این خصوص افزود: برخی می‌گویند آب‌شور را منتقل می‌کنیم و در کویر تصفیه می‌کنیم. در این حالت این لوله‌ها بعد از مدتی با این غلظت نمک دوام نمی‌آورد، هزینه نگهداری تاسیسات برای چنین کاری چه می‌شود؟ نمکی که در مقصد حاصل می‌شود چه باید کرد؟ ضمن اینکه باید در نظر گرفت که با این آب چه‌کاری می‌خواهیم انجام بدهیم؟ کشاورزی کنیم؟ محصولی که با این آب هزینه‌بر تولیدشده آیا به‌صرفه است؟ کسی مثلا خیاری که کیلویی 150 هزار تومان تولیدش هزینه داشته می‌خرد؟ برای طرح‌های این‌چنینی باید همه جنبه‌‌هایش بررسی شود.
این فعال محیط زیستی در پایان با بیان اینکه «خدا کند، این طرح عملی نشود» اظهار امیدواری کرد اجرای طرح‌های ضد محیط زیست منتفی شود.
پربازدید ها