الهام بهروزی
«گردشگری» و «فرهنگ» امروز کلیدواژه‌هایی برای توسعه استان فرهنگ‌خیز و پرثروتی مثل بوشهر هستند که به کمک آن‌ها می‌توان ظرفیت‌های مغفول مانده آن را در عرصه فرهنگ و هنر غنی بومی و همچنین جاذبه‌های تاریخی و طبیعی شناسایی و بارور کرد. شوربختانه به‌دلیل نبود سیاست‌های راهگشا و طرح‌ها و برنامه‌های مدون در طول سال‌های گذشته، بوشهر نتوانسته گنجینه‌های فرهنگی و زیبایی‌ها و چشماندازهای منحصربه‌فرد و گردشگرپسند خود را آن‌گونه که باید و شاید، معرفی و از آن‌ها در راستای توسعه صنعت گردشگری در استان استفاده کند.
بی‌شک دولت به‌تنهایی قادر نیست که تمام ارکان و زیرساخت‌های گردشگری و فرهنگی را به‌ویژه در این برهه حساس که تحت تاثیر تحریم‌ها، تورم و گرانی در کشور سیر صعودی پیدا کرده است، ایجاد کند. طبق بررسی نگارنده، سیر توسعه فرهنگی و همچنین پویایی صنعت توریسم در استان گردشگرپذیر استان بوشهر، بدون مشارکت بخش خصوص کند پیش خواهد رفت؛ چون بودجه‌های اختصاص‌یافته از سوی دولت در این حوزه‌ها آنقدر زیاد نیست که با آن بتوان در مدت کوتاهی تحولی در این دو حوزه ایجاد کرد! بنابراین می‌طلبد که برای توسعه و تجهیز زیرساخت‌ها و ساختارهای فرهنگی و گردشگری از ظرفیت و توان بخش خصوصی کمک گرفت.
از دید کارشناسان حوزه گردشگری، توسعه پایدار گردشگری در استان بوشهر در گروی پرچم‌داری بخش خصوصی و فعالان این حوزه است و دستگاه‌های متولی دولتی در این راستا باید وظایف نظارتی خود را انجام دهند که این رویکرد، بخش خصوصی سرمایه‌گذار و مجری این حوزه را مجبور می‌کند برای بقا در بازار و حفظ ارزش سرمایه خود، بهره‌وری سرمایه‌گذاری را به خوبی عملیاتی کند.
خوشبختانه در چند سال اخیر، بخش خصوصی در این استان تمایل چشمگیری به سرمایه‌گذاری در بخش گردشگری و همچنین بخش فرهنگی که به‌شدت مغفول مانده، از خود نشان داده‌اند که این توجه بارقه‌های امید را در دل افراد صاحب‌نظر و کارشناسان فرهنگی این منطقه روشن کرده‌است. از جمله این سرمایه‌گذاران فرهنگ‌دوست می‌توان به ادریس عبدی‌پور، مهندس کولیوند و... اشاره کرد که در این سال‌ها به سهم خود توانسته‌اند با مرمت برخی از بناهای شاخص بافت تاریخی بوشهر، ضمن نشان دادن و شناساندن زیبایی‌های معماری و فرهنگ و هنر ممتاز بومی این بندر تاریخی به دیگر مردمان ایران، نگاه سرمایه‌گذاران دیگر را برای مرمت و بازسازی بناهای شاخص دیگری نظیر عمارت ملک (که بازسازی آن در فازهای پایانی قرار گرفته)، عمارت حاج‌رئیس، گلشن و... با کاربری‌های فرهنگی و اقامتی و تفریحی جذب کنند.
البته به این افراد دغدغه‌مند، در این سال‌ها باید دسته دیگری هم اضافه کنیم که پا را فراتر نهاده‌اند و با شناسایی کمبودها و خلأهایی که در حوزه ساختارهای گردشگری و فرهنگ و هنر استان بوشهر وجود دارد، پروژه‌های کلانی را در این عرصه‌ها طراحی کرده و اینک در حال اجرا هستند. یکی از این پروژه‌ها، «بوشهرمال» است، پروژه‌ای که هرچند همگان از جمله نگارنده، در ماه‌های نخست با نگاه بدبینانه‌ای به آن می‌نگریست؛ اما در این‌جا باید اعتراف کرد که این پروژه بر اساس نیازها و ظرفیت‌های استان با نگاهی کارشناسی‌شده و آسیب‌شناسانه در حوزه‌های فرهنگی و گردشگری و تجاری شکل گرفته و تمام ساختارهای موردنیاز فرهنگی استان را مثل سالن اختصاصی کنسرت، پلاتوهای مدرن تئاتر، گالری‌های استاندارد و... را در خود جای داده تا آن‌گونه که در شأن هنر و فرهنگ این منطقه است به اشاعه هنر هنرمندان بوشهری و فرهنگ قدمت‌دار جنوب کشور بپردازد.
افزون بر این، این مجتمع بزرگ تجاری، فرهنگی و گردشگری با شناسایی خلأهایی که در حوزه ساختارهای گردشگری و تفریحی استان وجود دارد، بخش‌های را در دل خود گنجانده است که با راه‌اندازی آن‌ها بوشهر به شهری با همه امکانات گردشگری تبدیل می‌شود.
مدیرفرهنگی پروژه تجاری، فرهنگی و گردشگری «بوشهرمال» در معرفی این پروژه کلان فرهنگی و گردشگری در استان به بامداد جنوب گفت: این پروژه بر اساس چشماندازهای توسعه پایدار و بستر فرهنگی و ظرفیت‌های گردشگری استان بوشهر در مساحت 5 هکتار با زیربنایی افزون بر 110 هزار مترمربع طراحی شده و در حال اجراست که با پایان کار، 2500 فرصت شغلی را برای جوانان هم‌استانی در سه بخش تجاری، فرهنگی و گردشگری ایجاد خواهد کرد.
آریا بهرام‌نژاد با اشاره به لوگوی «بوشهرمال» تصریح کرد: مثلث موجود در لوگوی بوشهرمال نمادی از شبه‌جزیره بودن بوشهر و شکل مثلثی آن است و موج «B» مانند روی آن، نمادی از موج دریا و حرف اول بوشهر است. رنگ‌های آبی و نارنجی این لوگو هم از رنگ دریا و غروب آفتاب نشأت گرفته که یکی از قاب‌های تماشایی و موردعلاقه گردشگران را می‌سازد.
این فعال فرهنگی در معرفی بخش‌های این پروژه نیز توضیح داد: این مجموعه علاوه بر ایجاد مراکز بزرگ خرید، رستوران‌ها، کافی‌شاپ‌ها، هایپرمارکت و...، یک هتل چهارستاره، اقامتگاه هنر (اولین هتل اقامتی هنرمندان در کشور)، بازار سنتی (شامل هفته سرا)، کوچه سنتی، خانه هنر، خانه موسیقی، پردیس تئاتر (شامل پلاتوهایی با قابلیت جابه‌جایی صحنه و جایگاه تماشاگران)، سالن 1200 نفره کنسرت با الهام از معماری تالار وحدت، پردیس سینمایی (شامل سه سالن سینمایی) و... را در خود جای داده است که معماری هر بخش از آن متناسب به کارکردی که دارد، طراحی شده است.
وی در معرفی معماری بازار سنتی بوشهرمال بیان کرد: نمای دروازه ورودی این بازار سنتی بر اساس معماری بافت تاریخی بوشهر که یکی از معماری‌های شاخص کشور را تشکیل می‌دهد، طراحی شده است با همان درها و پنجره‌های مزین به گره‌چینی و شیشه‌های رنگی و شناشیرهایی که چشم هر گردشگری را به خود خیره می‌کند. این بازار از هفت سرا تشکیل می‌شود که یک سرای آن به صنایع دستی بومی شاخص استان، یک سرا هم به فرش و سراهای دیگر نیز به محصولات دیگر منطقه تعلق دارند. سرایی که در آن صنایع دستی عرضه می‌شود با معماری و نمای سنگ بوشهری اجرا می‌شود. هدف از ایجاد این بازارچه هم این است که ما مختصری از ظرفیت‌های هنری و صنایع دستی بومی و پرتره‌ای از معماری و تاریخ بوشهر را در این فضا به گردشگران و مسافران بنمایانیم، زیبایی‌ها و داشته‌هایی که در این سال‌ها در زیر پرده‌ای مستور مانده و اینک همتی برای بازنمایی و بازشناسی آن‌ها شکل گرفته است.
بهرام‌نژاد در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به بخش گردشگری این پروژه تجاری، فرهنگی و گردشگری توضیح داد: در این بخش ما ساختارهایی را ایجاد کرده‌ایم که تمام خرده‌فرهنگ‌ها و فرهنگ‌هایی که گردشگری فرهنگی را شکل می‌دهند، ذیل گونه‌های دیگر گردشگری آورده‌ایم؛ گردشگری غذا، گردشگری دریایی، گردشگری روستایی، گردشگری طبیعت و... البته برای این بخش، پروژه بزرگ دیگری را با نام «ایربو» (مخفف نام ایران و بوشهر) تعریف کرده‌ایم که تمام زنجیره‌های مفقوده گردشگری را در استان را ایجاد و به یکدیگر متصل می‌کند. در این طرح، بوشهرمال با سایر بخش‌های گردشگری در استان وصل می‌شود و خدمات گسترده‌ای را با همکاری و مشارکت این بخش‌ها و فعالان و انجمن‌های گردشگری در حوزه بازی‌های دریایی، کلوت‌نوردی، ماشین‌های آفرود و... به گردشگران ارائه می‌کند.
وی با تاکید بر اینکه البته ما در حال حاضر در مرحله ساخت این پروژه هستیم؛ اما در بُعد فعالیت‌های فرهنگی و آموزشی اقداماتی را در همین مدت انجام داده‌ایم، افزود: یکی از این اقدامات برگزاری کارگاه آموزشی گزارشگری فوتبال با حضور شاهین بهرام‌نژاد بوده که در پایان این دوره، دو سه نفر برگزیده برای گزارشگری مسابقات فوتبالی به استان معرفی می‌شوند. افزون براین، با ایجاد پردیس‌های سینمایی و تئاتری به‌دنبال اجرای نخستین آرت رزیدنسی بین‌المللی ایران هستیم که با مشارکت هنرمندان جوان و مطرح هم‌استانی و استان‌های کشور می‌خواهیم ابعاد متنوع فرهنگ و هنر بوشهر و ظرفیت‌های موجود در استان را در حوزه‌های مختلف به زبان هنر بازنمایی کنیم و بدین طریق ضمن ایجاد بستر لازم برای تعاملات فرهنگی با نقاط دیگر، توسعه پایدار استان را در عرصه‌های مختلف مقدمه‌چینی کنیم.
مدیرفرهنگی پروژه تجاری، فرهنگی و گردشگری «بوشهرمال» همچنین با بیان اینکه یکی از راه‌هایی که به کمک آن می‌توان فرهنگ و تاریخ بوشهر و میراث فرهنگی و داشته‌های تاریخی این استان را در سطح ملی و بین‌المللی معرفی کنیم، برگزاری نمایشگاه‌ها و جشنواره‌های مختلف هنری و گردشگری است، گفت: در این راستا، جشنواره‌های متعددی را در عرصه فیلم، تئاتر، ورزش و گردشگری برنامه‌ریزی کرده‌ایم که همه خدمات آن از اقامت و غذا گرفته تا محل برگزاری در این مجموعه تامین می‌شود و این مساله از اهمیت بسزایی برخوردار است که ما در یک مجموعه تمام نیازمندی‌ها و اجزای برگزاری یک رویداد ملی یا بین‌المللی را می‌توانیم با هم و در کنار هم تامین کنیم.
بهرام‌نژاد با اشاره به ایجاد گالری‌های مدرن و استاندارد در بخش فرهنگی بوشهرمال توضیح داد: این گالری‌ها ضمن نمایش آثار هنرمندان بوشهری در عرصه هنرهای تجسمی و ... مکانی برای تبادل‌نظر اهالی فن و هنر خواهد بود تا بدین‌شکل به پویایی هنری استان بیش از پیش کمک شود.
وی در پایان به یک بخش مهم در این پروژه اشاره کرد؛ «سرای کتاب» که به جامعه کتاب‌گریز بوشهر می‌توان تکانی بدهد و تحرک ببخشد. بهرام‌نژاد در این زمینه نیز یادآور شد: سرای کتاب، محفلی برای شناسایی و نمایش همه آثاری است که با موضوع بوشهر و فرهنگ و اندیشه جاری در این منطقه به نگارش درآمده‌اند. در کنار آن، بهترین‌های حوزه نشر کشور در این سرا، عرضه خواهد شد و در کنار آن نشست‌های کتابخوانی با حضور نویسندگان، منتقدان و کتاب‌شناسان بوشهری و کشوری در حوزه‌های مختلف برگزار خواهد شد. چون کتاب یکی از ارکان رشد و توسعه فکری در جوامع شناخته می‌شود و ما برای توسعه فرهنگی شهرمان باید از مسیر کتاب و هنر حرکت کنیم تا به توسعه در همه ابعاد جامعه از جمله اقتصاد و گردشگری دست بیابیم.
پربازدید ها