بامدادجنوب- مریم خوئینی:
یکی از وعدههای انتخاباتی حسن روحانی، احقاق حقوق شهروندی مردم بود. وی پس از اینکه ردای ریاست جمهوری را بر تن کرد پیشنویس آن را برای احترام به حقوق شهروندان تهیه و تدوین کرد و ویرایش اولیه را همزمان با گزارش صد روزه رئیس جمهوری، روی سایت نهاد ریاست جمهوری منتشر کرد تا مردم و متخصصان درباره آن اظهارنظر کنند. حال قرار است فردا دوشنبه 29 آذرماه، طی مراسمی با حضور رئیسجمهور، حقوقدانان برجسته، وکلا و اساتید حقوق کشور از منشور حقوق شهروندی رونمایی شود. برخی از حقوقدانان معتقد هستند منشور حقوق شهروندی آنگونه که شایسته است نمیتواند از حقوق شهروندان دفاع کند برخی دیگر نیز معتقد هستند این منشور میتواند یک الگوی مناسب برای فردا باشد.
نعمت احمدی از وکلای دادگستری در گفتوگو با بامداد جنوب در این باره گفت: هرگونه فعالیتی که در زمینه ارتقا حقوق شهروندی انجام شود خیری در آن است و امیدوار کننده است، خیر این مساله نیز در این است که این منشور توانسته متن منقحی از قوانین مجموعههای مختلفی از قانون حفظ حقوق شهروندی، قانون آیین دادرسی کیفری کنونی و قوانین دیگر را در یک متن جمعآوری کند.
احمدی در ادامه با اشاره به اینکه منشور حقوق شهروندی جلوی چشم است و ما میتوانیم معایب و محاسن آن را ببینیم، افزود: یکی دیگر از حسنهای منشور حقوق شهروندی این است که اگر فردا مجلس و دولت بخواهند یک متن حقوقی از طریق طرح و یا لایحه ارائه دهند، میتوانند از این منشور بهعنوان یک طرح ایدهآل استفاده کنند.
وی در ادامه با بیان اینکه مجریان قانون، قضات و ماموران نیروی امنیتی ملزم به اجرای قانون هستند، گفت: ما در بخشهای مختلف قانون داریم برخی موارد در قانون اساسی آمده برخی موارد در قانون کیفری آمده است. اکنون منشور حقوق شهروندی همه موارد را یک جا در یک متن منقحی جمع کرده است.
این وکیل دادگستری همچنین تاکید کرد: در همه موارد میتوان به منشور حقوق شهروندی استناد کرد اما این منشور الزامآور نیست و تنها میتواند حکم یک تذکر را داشته باشد.
از سوی دیگر رئیس اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری ایران (اسکودا) نیز رونمایی منشور حقوق شهروندی را بسیار مهم و مفید دانست.
بهمن کشاورز که با خبرگزاری ایسنا گفتوگو میکرد، با یادآوری اینکه هر جا در طول تاریخ با مجموعهای به اسم منشور برخورد میکنیم با سندی مهم و تاریخی مواجه هستیم، افزود: واضح است قسمتهایی از این منشور که در فصل سوم قانون اساسی آمده در قوانین عادی ضمانت اجرا دارد. مضافا اینکه ماده 570 قانون مجازات اسلامی ضمانت اجرای کلی همه حقوق اساسی مردم را اعلام کرده است اما چه بسا پس از انتشار این منشور به مواردی در آن بر بخوریم که بهعنوان حق ملت و مردم اعلام شده اما فاقد ضمانت اجراست. صرف اعلام این موارد این خاصیت را دارد که صاحبان حق را به تامل و تفکر و مطالبه وادار خواهد کرد. در عین حال اعلام این حقوق گام نخست است و برای پیشبینی ضمانت اجرای آنها در قوانین عادی که امید است مجلس محترم و دولت در این زمینه اقدام کند.
رئیس اتحادیه سراسری کانون های وکلای دادگستری ایران (اسکودا) در پایان تصریح کرد: نکته بسیار مهم اینکه رونمایی منشور به تنهایی البته بسیار مهم و مفید است، اما بدون آموزش جدی و فراگیر محتوای آن تاثیر و فایده کامل و ویژه را نخواهد داشت. این آموزش - همچنان که بارها گفته و نوشتهایم - در سطح رسمی از کودکستان تا پایان دوره متوسطه و در سطح عمومی از طریق صدا و سیما و سایر رسانهها باید بهطور وسیع و فراگیر انجام شود.
محمد هاشمی یکی دیگر از حقوقدانان نیز در اینباره گفت: ترجیح میدهم بهجای حقوق شهروندی بگویم حقوق بشر. مردم دارای حقوقی هستد که در قوانین بینالمللی و قانون اساسی به آنها تصریح شده است. رئیسجمهور برای تدوین حقوق شهروندی با بنده مشورت کردهاند و من اعلام کردم که مهمترین عملی که در این زمینه میتواند صورت بگیرد، ساماندهی قوانینی است که در زمینه حقوق شهروندی موجود است.
این حقوقدان که با خبرگزاری ایلنا گفتوگو میکرد، با اشاره به اینکه ذکر خیر عملی پسندیده است، گفت: بنده با نفس عمل موافق هستم اما باید سازکاری برای اجرائی شدن و عمل به حقوق شهروندی در نظر گرفته شود و تدابیر خاصی در این زمینه اندیشیده شود.