قطب صیادی جنوب در حسرت یک اسکله استاندارد
داود علیزاده
بندر دیر بهعنوان بزرگترین بندر صیادی جنوب کشور معرفیشده که از اسکله استاندارد و دارای ایمنی بیبهره و صیادان بندر دیر را دچار بحران کرده است. در جدیدترین حادثه روز جمعه بر اثر مد شدید (طغیاله) خساراتی به شناورهای مستقر در اسکله شهرداری بندر دیّر و ادوات صیادی آنها وارد شد. به گفته مسوولان مربوطه هنوز خسارات وارده در این حادثه برآورد کارشناسی نشده است، اما این اولین حادثه در این خصوص نیست. پیشازاین نیز حوادث مشابه به دلیل نبود یک اسکله صیادی استاندارد باعث شده است تا صیادان این بندر متضرر شوند. در نوروز سال ۱۳۹۵ طغیان شدید دریا در دیر موجب خسارتهای جانی و مالی قابلتوجهی شد.
صیادان و صاحبان قایقهای در قطب صیادی استان بوشهر از دیرباز شغل صیادی را به فرزندان خودآموختهاند و همین امر سبب شده است تا بیشتر مردم این شهر در حوزه صیادی فعالیت کنند و از این طریق امرارمعاش کنند.
در همین رابطه سخنگوی شورای اسلامی شهر دیر در خصوص مشکل اسکله صیادی در این بندر به بامداد جنوب گفت: برای حل معضل این اسکله با وجود پیگیریهای فراوانی که صورت گرفته است؛ متاسفانه هنوز موفق به اخذ مجوز برای ساخت محل مناسب جهت پهلوگیری قایقهای صیادی نشدهایم.
حسین ربی با اشاره به بازدید مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی کل کشور در ماه جاری از اسکله صیادی بندر دیر خاطرنشان کرد: در اوایل فروردینماه و با حضور میدانی آقای صفایی، مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی کل کشور. وی از نزدیک در جریان روند مشکلات و مسائل صیادان قرار گرفت و مقرر شد در جلسه هیات عامل این موضوع را مطرح و پس از تایید نسبت به ساخت آن اقدامات لازم صورت گیرد که هنوز این طرح مصوب نشده است.
سخنگوی شورای اسلامی شهر دیر با بیان اینکه متاسفانه سالهاست که ما به دنبال اخذ مجوزهای لازم برای ساخت اسکله صیادی هستیم تصریح کرد: اما در پیچوخم بروکراسیهای اداری گرفتارشدهایم و پیوسته صیادان عزیز متضرر شدند؛ حال آنکه شغل اکثر مردم شهر صیادی و اقتصاد و معیشت آنها وابسته به دریاست ولی به دلیل نبود وجود یک لنگرگاه مناسب هر سال اتفاقات ناگواری برای قایقها و ادوات صیادی این عزیزان رخ میدهد.
ربی با اشاره به پیگیریهای متعدد در این زمینه افزود: با پیگیریهای استانی و کشوری هنوز موفق به برطرف کردن این مشکل نشدهایم از استاندار محترم و نماینده محترم در مجلس شورای اسلامی تقاضامندیم نگاه ویژهای به این موضوع داشته باشند و با توجه به ضرورتی که دارد آن را در اولویت برنامههای خود قرار دهند؛ چراکه زیبنده شهر دیّر نیست با وجود قرار گرفتن در کنار بزرگترین پتروشیمیهای کشور همچنان برای ساخت یک اسکله صیادی استاندارد که حق مسلم به صیادان عزیز است با مشکلات عدیدهای روبرو باشد.
وی در خصوص خسارت وارده به صیادان در این حادثه گفت: کارشناسان در حال پیگیری دقیق میزان خسارت وارده به شناورها هستند تا حقی از صیادان ضایع نشود.
به گفته سخنگوی شورای اسلامی شهر دیر خوشبختانه در این حادثه تلفات جانی نداشتیم. در آغازین لحظههای این حادثه مردم و مسوولان محلی به کمک صیادان شتافتند و قایقهای آنها را به نقاط امن منتقل کردند.

فرماندار شهرستان دیّر نیز در همین زمینه گفت: بالا آمدن آب دریا (مد شدید) که به زبان محلی به (طُغیاله) معروف است باعث خسارت به شناورهای صیادی شد؛ اما برخی رسانهها از حادثه اسکله بندر دیر با عنوان «سونامی» یادکردهاند که اینطور نبوده است.
یونس باربرز در این خصوص این حادثه افزود: ساعت 30/3 دقیقه بامداد جمعه مد شدید که بهاصطلاح محلی (طغیاله) شناخته میشود و معمولا در اسفند و فروردین رخ میدهد، سبب خسارت به حدود ۱۵ قایق صیادی در بندر دیّر شد.
فرماندار دیّر با بیان اینکه قایق صیادیای در این حادثه مفقود نشده است، تصریح کرد: در ساعتهای اولیه باتوجه به اینکه مالک شناورها در محل حادثه حضور نداشتند برخی شناورها جابهجا شدند، اما هیچ قایقی مفقود نشده است.
وی یادآور شد: در نوروز سال ۱۳۹۵ طغیان شدید دریا در شهرستان دیّر صورت گرفت و موجب خسارتهای جانی و مالی قابلتوجهی شد از اینرو بهبود شرایط این اسکله از آن زمان موردتوجه بوده و اکنون نیز با همکاری سازمان بنادر و دریانوردی، شیلات و مبادی ذیربط توجه ویژهای برای پایان دادن به مشکلات این اسکله در دستور کار است.
رئیس مرکز اقیانوسشناسی استان بوشهر نیز در خصوص این حادثه در دیّر گفت: بر اساس بررسیهای متخصصان این مرکز، همزمانی مد کامل با ناپایداری جوی و ایجاد پدیده خیزاب سبب وقوع حادثه روز جمعه در ساحل دیر و خسارت به قایقها و ادوات ماهیگیری صیادان این بندر شد.
به نقل از ایرنا، مریم قائمی روز شنبه افزود: هنگامیکه خیزاب روی دریا شکل میگیرد و به نقاط کمعمق ساحلی میرسد، دیرتر شکسته میشود و این رخداد سبب آسیب رساندن به شناورها شده است. بر اساس فرضیه کارشناسان مرکز اقیانوسشناسی بوشهر، موقعیت توپوگرافی بندر دیر و نزدیکی به راس مطاف امکان تکرار چنین رخدادی را محتمل کرده است.
رئیس مرکز اقیانوسشناسی استان بوشهر در این خصوص توضیح داد: راس مطاف در زیر دریا حالتی پشتهای شکل دارد که در این منطقه عمق دریا به یکباره کاهش فاحشی پیدا کرده است و رسیدن خیزاب به این منطقه سبب افزایش ارتفاع موج میشود.
به گفته قائمی بررسیها در زمینه این فرضیه ادامه دارد و در صورت اثبات آن، باید مدلسازی صورت گیرد تا بتوان اقدام لازم را برای به حداقل رساندن خسارتهای ناشی از این پدیده انجام داد.
وی در خصوص اقدامات پیشگیرانه در صورت اثبات چنین فرضیهای گفت: در صورت اثبات فرضیه مطرح شده و مدلسازی این پدیده، میتوان سازههایی ایجاد کرد یا دستکم هشدارهای لازم را به صیادان داد تا از وقوع برخی از خسارتها پیشگیری شود.
رئیس مرکز اقیانوسشناسی استان بوشهر در خصوص احتمال بروز این حادثه در آینده نیز گفت: با توجه به پیشبینیهای هواشناسی مبنی بر احتمال ناپایداریهای جوی برای هفته جاری نیز امکان وقوع چنین رخدادی در این منطقه دور از ذهن نیست.
یادآوری میشود جزیره مطاف، جزیرهای زیر آبی در 30 کیلومتری بندر دیر در استان بوشهر است. طول این جزیره 15 کیلومتر بوده و عرض آن نیز از یک تا دو کیلومتر است و در هنگام مد زیر آب میرود و در هنگام جزر بیرون میآید.