سهام عدالت سرانجام تعیین تکلیف شد

بامدادجنوب- جواد شکریان:

بیش از ده سال از وعده‌های دولت نهم مبنی بر پرداخت سهام عدالت به مردم می‌گذرد، با این حال مردم هنوز نتوانسته‌اند سودی از این سهام دریافت کنند. در آبان‌ماه سال ۱۳۸۵ محمود احمدی‌نژاد در یک مراسم دولتی، واگذاری سهام عدالت را با هدف «کاهش فقر» اعلام کرد. احمدی‌نژاد واگذاری سهام عدالت را «تحولی بزرگ» می‌دانست که به عقیده وی مبنای آن «توزیع عادلانه ثروت دولت بین قشرهای مختلف جامعه بود.

ارزش این برگه‌ها در ابتدا ۵۰۰ هزار تومان سهام بود که بعد به یک میلیون تومان افزایش یافت. قرار بود که برای گروه‌های کم‌درآمد، نیمی از قیمت هر سهم تخفیف داده شود و نیمی دیگر نیز به مدت 10 سال از محل سود شرکت بازپرداخت شود. 

این طرح موافقان و مخالفان زیادی داشت اما به‌نظر می‌رسید که دولت احمدی‌نژاد به سوی ایجاد عدالت اجتماعی گام بر می‌دارد و می‌تواند این طرح را به‌خوبی اجرا کند اما سهام عدالت به شیوه‌ای اجرا شد که جز بی‌صاحب سازی بنگاه‌های اقتصادی ثمری نداشت و ۶۲ بنگاه اقتصادی بی‌صاحب شدند و سوال بزرگی که در آن زمان مطرح شد این بود که آیا سهامداران عدالت پس از واگذاری سهام به آنها، امکان مدیریت این شرکت‌ها را دارند؟

بدین ترتیب برای چندین سال پرداخت سود سهام عدالت متوقف شد و تنها چیزی که از سهام عدالت در دست مردم باقی ماند برگه‌ای با ارزش ظاهری یک میلیون تومان بود که به‌مدت چندین سال بدون استفاده باقی ماند تا میراثی دیگر از دولت دهم برای دولت یازدهم باقی بماند.

سرانجام با روی کار آمدن دولت یازدهم، تیم اقتصادی دولت تمام تلاش خود را به کار بست تا پس از 10 سال بلاتکلیفی، انتظار مشمولان سهام عدالت روز گذشته پایان یافته و سود سهام مشمولان از سال آینده پرداخت ‌شود.

البته رئیس سازمان خصوصی‌سازی که در مراسم رونمایی ساماندهی طرح سهام عدالت سخن می‌گفت، عبارت آزادسازی را برای سهام عدالت دقیق ندانست و گفت: یکی از موضوعاتی که تاکنون بدون تکلیف مانده است و مانع از آن می‌شود که از عبارت آزادسازی استفاده کنیم نحوه حضور ۴۹ میلیون نفر در مجامع عمومی شرکت‌های واگذار شده است. تاکنون راهکاری برای این امر مصوب نشده، ولی سازمان خصوصی‌سازی راهکارهایی را برای تصمیم‌گیری ارائه کرده و امیدواریم هرچه سریع‌تر در این خصوص تصمیم‌گیری شود.

میر‌علی اشرف عبدالله پوری‌حسینی با بیان این‌که در حال حاضر امکان خرید و فروش سهام عدالت وجود ندارد، گفت: قسمت ملموس سهام عدالت بهره‌مندی از سود سهم است و از امروز دارندگان برگه‌های سهام عدالت مالک مجازی بخشی از سهام در اختیار خود هستند.

وی با بیان این‌که دو دهک پایین جامعه (اعضای کمیته امداد و بهزیستی) مالک تمامی سهام خود هستند، گفت: برای چهار دهک دیگر جامعه از امروز ۵۳۰ هزار تومان از محل سود سهامشان شارژ می‌شود و مالک مجازی این بخش از سهام یک میلیون تومانی خود هستند.

پوری‌حسینی درباره استفاده از سامانه توضیح داد: از امروز و به ترتیب افرادی که کد ملی آنها به هفت، سپس هشت، بعد از آن  ۹ و پس از آن صفر و یک و... ختم می‌شود طی روزهای 17 تا ۲۶ اسفندماه اجازه می‌یابند وارد سامانه شده و صورت حساب خود را دریافت کنند و از روز ۲۷ اسفند‌ماه افراد فارغ از آن‌که کد ملی آنها با چه عددی پایان می‌یابد می‌توانند وارد سامانه شده و صورت حساب خود را دریافت کنند.

وزیر اقتصاد نیز در این مراسم با بیان این‌که در دولت یازدهم حدود هفت میلیون نفر از این کارگران و خانوار آنها به مشمولان سهام عدالت افزوده شده‌اند و اکنون تعداد کل مشمولان سهام عدالت در مجموعه ١٨ مرحله ثبت نام کرده و به بیش از ٤٩ میلیون نفر رسیده‌اند، تصریح کرد: مجموعه اقداماتی انجام دادیم که سود سهام مشمولان به حساب آنها واریز شود. درباره وضعیت ملی سهام عدالت باید بگویم که سال ١٣٩٤ پایان ۱۰ ساله دولت است که باید پس از آن سود واریز شود. در گذشته سود سهام به خزانه واریز شده که در حدود ٢٢ هزار میلیارد تومان بوده و حدود 5/3 هزار میلیارد تومان هم باید بابت امسال واریز شود. ولی با پایان این ۱۰ سال سود حاصل از فعالیت شرکت‌ها دیگر به حساب خزانه واریز نشده و بعد از ‌مجمع این شرکت‌ها سود به حساب سهامداران واریز خواهد شد.

علی طیب‌نیا با بیان این‌که مشمولان کمیته امداد و بهزیستی و یک گروه از روستائیان و عشایر مشمول تخفیف ٥٠ درصدی هستند که از آن بهره‌مند خواهند شد، افزود: با تلاش گسترده سامانه الکترونیکی طراحی و اقدامات لازم انجام و اکنون با اطلاعات به روز شده آماده ارائه خدمت به مشمولان سهام عدالت هستیم. این سامانه صورت وضعیتی از دارایی مشمولان را به آنها می‌دهد که نشان می‌دهد ارزش اولین سهم چقدر بوده و چقدر در ۱۰ سال بابت آن سود پرداخت شده است.

به‌گفته وی، مشمولان فرصت دارند در صورت تمایل باقی ارزش سهام خود را پرداخت و مالک صد درصد شده و سود آن را دریافت کنند وگرنه می‌توانند چیزی معادل دو برابر ارزش اولیه سهام خود سود دریافت کنند و زمان پرداخت از اواخر سال ١٣٩٦ است.