
هفته کارگر که از پنجم اردیبهشت آغاز شده بود، دو روز پیش در سکوت کامل خبری به پایان رسید اما آنطور که کارگرها میگویند هیچ مشکلی از آنها رفع نشده و حتی بسیاری از آنان از وجود اینچنین هفتهای بیخبر بودهاند. آنچه مسلم است، نفوذ کم کارگران در مراجع تصمیمگیری و فضای رسانهای است و این عدم نفوذ سبب شده این قشر زحمتکش همیشه چشمشان به دیگران باشد و اگر هیچکس برای احقاق حقشان قدمی پیش نگذارد، خودشان هم نتوانند برای حقشان تلاش مثمر ثمری انجام دهند. با این حال، تجارب گذشته از فعالیتهای اعتراضی کارگران در کشور نشان میدهد که اگر هم اعتراضی به وضعیت نابسامان کاری از سوی کارگران انجام شده است، با شدیدترین برخوردها از سوی کارفرمایان روبهرو شدهاند.
یکی از مهمترین مشکلاتی که برای طبقه کارگر وجود دارد، موضوع امنیت شغلی و نحوه تنظیم قراردادشان در بنگاهها است. طبق ماده ۴۰۰ روابط کار، به ادارات کل تعاون دستور داده شد امضای قرارداد کمتر از یک سال در کارگاههایی که ماهیت کار دائم و مستمر دارند ممنوع باشد اما مشاهده میشود که اکثر کارگاهها در کشور با بستن قراردادهای یک ماهه یا سه ماهه باعث کاهش امنیت شغلی برای کارگران میشوند.
رئیس کانون انجمن صنفی کارگران در این خصوص گفت: قرارداد حدود ۹۵ درصد کارگران بهصورت قراردادی بوده و تنها ۵ درصد آنها دائمی است، ضمن اینکه هنوز هم قراردادهای سفید امضا وجود دارند.
غلامرضا عباسی با اشاره به اینکه بهدنبال این هستیم که فاصله دخل و خرج کارگران را کم کنیم؛ از طرفی هم میانگین دریافتی کارگران در کشور یک میلیون و 200 هزار تومان است که با خط فقر که یک میلیون و 300 هزار تومان است نیز، فاصله دارد، افزود: در قالب جدولی باید برنامهریزی شود که در سالهای آینده این شکاف جبران شود، چراکه کارگران با توجه به معیشت فعلی واقعا نیاز دارند که حقوقشان افزایش یابد ولی باید این افزایش حقوق بهگونهای باشد که نه جامعه کارگری و نه کارگران آسیب ببیند.
وی با بیان اینکه وقتی تولید داخلی راه بیفتد، اقتصاد داخلی شکوفا میشود که برای این کار باید توان کارگری ارتقا یابد، تاکید کرد: کارگران نیاز به حمایت دولت و کارفرمایان دارند تا تولید شکوفا شود. در افزایش دستمزد، اول تورم مطرح است، سپس معشیت مردم که باید مد نظر باشد اگرچه امنیت شغلی نگرانی و استرسی به جامعه کارگری وارد کرده است. در اوایل انقلاب ۹۵ درصد کارگران دائمی بودند و ۵ درصد موقت اما در حال حاضر این امر برعکس شده است که حدود ۹۵ درصد کارگران بهصورت قراردادی هستند و ۵ درصد دائمی هستند. قراردادهای سفید امضا داریم که بر اساس آن، قراردادهای سهماهه و ششماهه نیز امنیتی برای کارگران نمیگذارد و همه اینها نهتنها در زندگی و معیشت کارگر تاثیر میگذارد، بلکه ناامنی در تولید و روند کار نیز بیتاثیر نیست.
عباسی با اشاره به اینکه امنیت شغلی یکی از اساسیترین کارهایی است که دولتها باید توجه داشته باشند، تصریح کرد: در کنار امنیت شغلی، تکریم کارگری نیز وجود دارد؛ کارگر نیاز به کرامت دارد و اینکه درک کند در کشور برای کار او ارزش قائل هستند. بر این اساس در قانون کار برنامه چهارم و پنجم، مواردی نیاز به اصلاح داشت که در نهایت نظرات دولت به مجلس رفت. البته جامعه کارگری و کارفرماها به تفاهماتی رسیده بودند اما در نهایت نظرات دولت به مجلس رفت و سرانجام تصمیم بر این شد که قانون کار برای بازنگری سهجانبه از مجلس عودت داده شود که امیدواریم با این کار، خواسته جامعه کارگری محقق شود و قانون جامعی برای اجرا در کشور ارائه شود.
وی در پایان تاکید کرد که از سازمان تامین اجتماعی میخواهیم با توجه به دو میلیون کارگر ساختمانی که داریم، در رابطه با بیمه تجدیدنظر شود، این در حالی است که تاکنون ۹۰۰ هزار نفر بیمه شدهاند و برای بقیه نیز نوبتبندی شده است.
همچنین مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی نیز با اشاره به اینکه اگر تولید شکوفا شود و توان کارگران افزایش یابد، فضای کسب و کار رونق مییابد، افزود: باید به این نکته توجه داشت که آثار تصمیمگیریها، خیلی سریع آشکار نمیشود؛ بالاخره ما عقبافتادگی ۵۲ درصدی در بخش مستمری نسبت به تورم داریم که آثار خود را میگذارد.
نوربخش با بیان اینکه افرادی اضافه شدهاند که تعهدات بیمنبعی داشتهاند، آنچه مهم است نوسانات نباید به جامعه مستمری منتقل شود؛ در عرض سه سال، پرداخت مستمری بیش از سه برابر شده است که آن را پرداخت کردهایم، افزود: تمام اقدامات سازمان تامین اجتماعی و حقوق و دستمزد ضمن اینکه مکفی نیست اما اقدامات موثری بوده است.
بهگفته وی، نرخ حقوق و دستمزد و افزایش دستمزد متناسب با فضای کسب و کار است اما بر اساس برنامه ششم توسعه کارهای موثری در دست اقدام داریم. در این رابطه سازمان تامین اجتماعی ۳ اقدام موثر انجام داده و در بودجه ۹۶ اقدامات موثری انجام خواهد داد.
مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی با بیان اینکه در این سازمان هدف تامین امنیت اجتماعی است، ادامه داد: هماکنون تشکلهای اجتماعی در مقایسه با سال ۹۱، 61 درصد رشد داشته است. با این کار در نظرات کارفرمایان و کارگران شنیده میشود و به کارهای کارشناسی تبدیل میشود.
وی در پایان تاکید کرد که باوجود مشکلات امیدواریم گامهای مثبتتری برداشته شود. بر این اساس، سامانهای طراحی شده است، افرادی که درخواست دارند باید در سامانه ثبتنام کنند که با همکاری نهاد صنفی کارگران بخش بیشتری را تحت پوشش بیمه قرار خواهیم داد.